صدام و رویای رهبری جهان عرب صفحه 38

3. امریکا سعی داشت با بومی کردن مسائل منطقه، هزینۀ برقراری امنیت را به دولت های محلی تحمیل کند، تا از این طریق جریان آزاد نفت به چرخۀ صنایع جهان غرب تضمین شود.

همۀ این عوامل باعث شد تا سرانجام رویکرد ایالات متحده برای اجرای برنامه های خود در حوزۀ خلیج فارس به گزینۀ دوم متمایل شود.(جزء محمدپور،1385،25و24)

سیاست دو پایه ای نیکسون

با توجه به دلایل مطرح شده در خصوص عدم حضور مستقیم امریکا در منطقه، اکنون می بایست یک قدرت منطقه ای خلأ قدرت به وجود آمده را پر کند؛ بدین ترتیب از زمان به قدرت رسیدن ریچارد نیکسون (ژانویه 1969) رئیس جمهوری امریکا، تغییر جهتی در سیاست امریکا در خلیج فارس مشاهده شد. بدین ترتیب که امریکا از سیاست پیشین خود مبنی بر ایجاد کمربندهای دفاعی و پیمان های نظامی - امنیتی منطقه ای با مشارکت مستقیم خود (نظیر پیمان سنتو) به سوی روش حفظ و کنترل ثبات و امنیت منطقه ای به وسیلۀ مشارکت مستقیم دولت های منطقه و به هزینۀ آنها حرکت کرد.(اسدی،1393،356) بر این اساس بود که امریکا، با شروع زمزمه های خروج انگلیسی ها، بر استفاده و همکاری های منطقه ای تأکید ورزید. در 1968 (1347) مدیر کل ادارۀ شبه جزیرۀ عربی، قسمت خاور دور در آسیای جنوبی وزارت امور خارجه امریکا در کنفرانسی که پیرامون مسائل خاورمیانه تشکیل شده بود گفت: «رهبران محلی باید و خواهند توانست بعد از خاتمۀ نقش تاریخی انگلستان، جای آنان را بگیرند، امریکا هم چنان هر کاری که قادر باشد برای کمک به آنها انجام خواهد داد، لیکن نمی توان از هیچ گونه نقش ویژه ای برای امریکا در مسائل خلیج فارس صحبت کرد.»(Young,1968,174) در این راستا، البته ایران به عنوان مقتدرترین و بزرگترین دولت منطقه ای مورد نظر امریکا بود. شاه نیز با توجه به رابطۀ خیلی نزدیک و دوستانه اش با شخص نیکسون و آمال سیاسی خود، تمایل زیادی