صدام و رویای رهبری جهان عرب صفحه 43

به مبلغ 1/519 میلیون دلار انجام داده است.(مهدوی، 1368،275و274)

بدین گونه ایران در خلال این سالها به تقویت هر سه نیروی نظامی خود پرداخت. برای نمونه در نیروی دریایی یکی از بزرگ ترین ناوگان های هاورکرافت جهان را تأسیس کرد.(اسدی،1393،359) و به تشکیل بزرگ ترین نیروی دریایی در این منطقه پرداخت، بندر بزرگ جدیدی در بندرعباس در دهانۀ خلیج [فارس] بنا نهاد و با ساختن بندرهای جدید، بندرهای شاهپور [امام خمینی] گناوه و بوشهر را از طریق جاده و راه آهن به خلیج [فارس] متصل کرد. این اقدامات، نیروی دریایی ایران را که به سرعت در حال گسترش بود از وابستگی به شط العرب [اروند رود] بی نیاز ساخت.(کردزمن،1390،70) افزون بر این، ایران با هزینه ای معادل 800 میلیون دلار ساختن بندر نظامی (پایگاه وسیع) در منطقۀ چابهار را آغاز کرد. از این پایگاه عظیم نه تنها حکمرانی بر دریای عمان و خلیج فارس ممکن بود؛ بلکه در کشمکش منطقه اقیانوس هند نیز مؤثر می افتاد و همچنین پیشرفت احتمالی شوروی به سمت اقیانوس هند را از راه خشکی می توانست سد نماید.(الهی،270،1388) سیاست دو ستونی با ویژگی هایی که برشمردیم و با همکاری مطلوب سیاسی - اقتصادی ایران و عربستان تا سال 1357 یعنی زمان رخداد انقلاب اسلامی ایران در خلیج فارس جاری بود. در ادامه مهمترین دلایل انتخاب ایران برای اجرای سیاست دو ستونی نیکسون را بررسی می کنیم.

دلایل انتخاب ایران در استراتژی امریکا

اشاره

اصل نیکسون در کشورهایی اجرا شد که از توانمندی های لازم برای حفظ منافع امریکا و تحکیم نفوذ این کشور برخوردار بودند. ایران نیز بر اساس ملاحظات زیر، توانایی اجرای وظیفۀ مورد نظر سیاست امریکا را دارا بود:

1. موقعیت استراتژیک

یکی از شرایط مهم ایالات متحده در این انتخاب، برخورداری هم پیمان منطقه ای از موقعیت استراتژیکی مهم در حوزۀ مورد نظر بود.(الحسنی،81،1374) تلفیقی از نفت در جنوب و کمونیسم شوروی در شمال، مفاهیم بنیادی و اساس