صدام و رویای رهبری جهان عرب صفحه 51

«شاه از با استعدادترین زمامداران خاورمیانه و بهترین سیاست پیشه بود. او زمامدار لایقی بود. شاه متحد کلیدی امریکا در خاورمیانه و عامل ثبات در منطقۀ جغرافیایی از مدیترانه تا افغانستان گردید.»(نیکسون،1364،411- 409) به قراری شاه ایران نیز برای انتخاب نیکسون در انتخابات ریاست جمهوری مبالغی را مستقیم و غیر مستقیم پرداخت.(چمنکار،1385،50) بدین گونه طراحان سیاست خارجی امریکا، منافع ایران و امریکا را هم مرز و قرین یکدیگر می دیدند. به گفتۀ کسینجر در تمام مسائل بزرگ بین المللی، سیر سیاسی امریکا و ایران به موازات همدیگر بود، بنابراین به طور متقابل به یکدیگر استمرار می بخشیدند. از دیدگاه کیسینجر، شاه از رهبران نادر دنیا و یک متحد واقعی و بی چون و چرا و کسی بود که درک او از دنیا، نظریات امریکا را تقویت می کرد.(بیل،279،1371) همچنین در تقدیر از سیاست های شاه می گوید: «ایران در میان کشورهای منطقه، صرف نظر از اسرائیل، دوستی با امریکا را نقطۀ آغاز سیاست خارجی خود قرار داده بود. نفوذ ایران همواره در حمایت از ما اعمال می شد. امکانات و کمک های ایران حتی در برخی از معادلات و قراردادهای گوشه و کنار جهان باعث تقویت امکانات و کمک های خود ما نیز می شد. او یکی از بهترین و مهم ترین و وفادارترین دوستان ما در جهان بود.»(کدیور،93،1374)

فروپاشی دکترین نیکسون

انقلاب اسلامی ایران در اوج جنگ سرد بین امریکا و شوروی که نظام دو قطبی را در جهان به وجود آورده بودند به پیروزی رسید. پس از فروپاشی نظام پادشاهی در 22 بهمن 1357 و پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، تحولی اساسی در ساختار حکومتی و نیز روابط خارجی ایران پدید آمد. حکومت شاهنشاهی ایران متکی بر قدرت موروثی خانوادۀ سلطنتی بود و مردم نقشی در تشکیل حکومت و تعیین پادشاهان و رؤسای کشور نداشتند. این حکومت به جمهوری اسلامی