صدام و رویای رهبری جهان عرب صفحه 82

شکست هایی رو به رو شد. سراسر دهۀ 1950 و تا اواخر دهۀ 1960، وی قهرمان توده های عرب و حافظ اصلی «ملت عرب» باقی ماند. اما وی که سرمست از پیروزی در برابر «امپریالیسم جهانی» بود، به طور فزاینده ای فدای موفقیت های خود شد. مسلماً بیشتر معضلاتی که به زوال ناصر انجامید، توسط دیگران برایش ایجاد شده یا ناشی از رویدادهایی بود که از اراده اش خارج بود. این امر خصوصاً در مورد پیشنهاد سوریه برای تشکیل اتحادیه با مصر در اوایل 1958 و درخواست انقلابیون یمنی برای کمک نظامی و دیگر اَشکال کمک در سال 1962 صدق می کند. ناصر در مقام رهبر پان عربیسم، به هیچ وجه نمی توانست هیچ یک از درخواست ها را رد کند. هر دو تعهد یاد شده بدبیاری های پرهزینه ای بود که پیامدهای فاجعه باری به همراه داشت. این دام خود ساخته سبب شد ناصر در سال 1967 با اکراه در مسیر رویارویی با اسرائیل قرار بگیرد که نتیجۀ آن، شکست نظامی ویرانگر و تحقیر وی در جنگ شش روزه در ماه ژوئن بود. در ادامه دلایل افول رهبری جهان عرب را بررسی می کنیم.(کامروا،1388،137)

1. شکست جمهوری متحده عربی

سرآغاز افول ناصر را به سال 1958می توان ردیابی کرد که او با تشکیل شتاب زدۀ اتحادیه میان مصر و سوریه موافقت کرد. طرح وحدت از همان ابتدا به دلیل شتاب زدگی در اجرا و به دلیل روشی که ناصر شروع به حکومت کرد، محکوم به فنا بود. پیش از تحقق اتحاد، دو کشور اقدامات محسوس چندانی برای تسهیل این فرایند انجام نداده بودند. آنها یک رشته موافقت نامۀ تجاری و اقتصادی امضا کرده بودند و مصر در جریان درگیری مرزی سوریه با ترکیه، سربازانی به حلب گسیل داشته بود؛ اما جزئیات این که پس از وحدت، دولت چگونه عمل خواهد کرد و چگونه خواهد بود، آن گونه که باید و شاید مورد توجه قرار نگرفته بود. این امر بر عهدۀ قوۀ مجریۀ جمهوری جدید به زعامت ناصر و بقیۀ رهبران مصر بود که جزئیات دولت جدید را معلوم کنند. ناصر ریاست جمهوری بسیار متمرکزی