- علّامه مفسّر میرزا محمد قمی مشهدی (صاحب تفسیر کنزالدقائق) / عبدالکریم پاک نیا 1
- آشنایی اجمالی 1
- شناخت زمان 3
- مقابله با اندیشه های انحرافی 4
- تفسیر کنزالدقائق 6
- روز عید غدیر مبارک 1102 7
- شیوه تفسیری کنزالدقائق 8
- حفظ میراث جاویدان 10
- تألیفات دیگر 11
- مقام علمی 13
- در نگاه دیگران 14
- فرزندان دانشمند و نیک اندیش 14
- حافظ فرهنگ اهل بیت 15
- رحلت 17
- اراک شهر عالم پرور 18
- حاج شیخ محمد تقی ستوده (استاد نمونه) / محمد محمدی اشتهاردی 18
- پدر و مادر بزرگوار آیه الله ستوده 19
- ولادت و نشو و نما 22
- تحصیلات 23
- ورود به حوزه علمیه قم 24
- بر کرسی تدریس 25
- شاگردان 26
- استاد و مدرّس نمونه 27
- تألیفات و تحقیقات 29
- فضایل و ملکات اخلاقی 31
- وظیفه شناسی 31
- توحید و اخلاص 32
- همّت، نظم و وقت شناسی 33
- شیدای ولایت 35
- شوخ طبعی و اخلاق نیک 36
- عبرت پذیری 39
- زهد و پارسایی 41
- اقامه نماز جماعت و آثار اجتماعی 43
- ارتباط با امام خمینی و انقلاب اسلامی 44
- سایر ویژگی ها و ارزش های اخلاقی 46
- از نگاه بزرگان 48
- نصایح ملکوتی 50
- حکایت رحلت و تشییع 51
- فرزندان آیت الله ستوده 53
- ولادت 54
- علی بن حسین سعدآبادی قمّی (گوهر شناس حدیث) / ابوالحسن ربّانی سبزواری 54
- استاد 54
- شاگردان 56
- سیمای «سعدآبادی» از منظر بزرگان 59
- اشاره 61
- «سعدآباد» کجاست؟ 61
- گلواژه های حدیث 61
- بهار قرآن 62
- سیمای امام صادق(ع) از منظر پیشوای مالکی 62
- اثر همنشینی با دین باوران 62
- تندخوئی 63
- میوه نوبرانه 63
- بنیادهای دین 63
- سفر آخرت 64
- ولادت 65
- شیخ اسماعیل صالحی مازندرانی (فقیه فروتن) / احمد محیطی اردکانی 65
- تحصیل 66
- نوجوانی 66
- عزیمت به مشهد مقدّس 68
- هجرت به قم 68
- پوشیدن لباس روحانیّت 68
- تشکیل خانواده 69
- اساتید 70
- تدریس 70
- آموزه های چهارشنبه 71
- اشاره 71
- بسیج؛ لشکر مخلص خدا 71
- جوانی 72
- قیام برای خدا 72
- ارتباط معنوی با امام زمان(ع) 73
- انتظار 74
- اهمیّت تبلیغ 75
- شاگردان 75
- تألیفات 76
- ویژگی های اخلاقی 77
- اشاره 77
- الف) توکّل به خدا و توسل به اولیای خدا 77
- د) احترام به همسایه 79
- ج) عطوفت و مهربانی 79
- ب) برپایی مجالس مذهبی 79
- و) تواضع و وقار 80
- ه) احترام به روحانیّت 80
- ی) وارستگی 81
- ز) اعتدال در غذا و استراحت 81
- زندانی شدن در رژیم پهلوی 82
- مبارزات و فعالیت های سیاسی 82
- حمایت بی دریغ از نهضت امام خمینی(قدس سره) 83
- بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران 85
- پشتیبان ولایت 86
- رحلت 87
- پیام تسلیت رهبر معظّم انقلاب 88
- پیام های تسلیت 88
- پیام تسلیت حجه الاسلام و المسلمین اکبر هاشمی رفسنجانی 88
- اشاره 88
- فرزندان 89
- زندگینامه آیت الله صالحی مازندرانی به قلم خودشان 89
- پیام تسلیت دبیرخانه مجلس خبرگان 89
- حاج شیخ علیرضا ممجّد لنگرودی (آینه تربیت) / محمّد تقی ادهم نژاد لنگرودی 92
- خاندان 92
- تولّد 92
- جایگاه علمی خاندان 93
- موقعیت فرهنگی و علمی لنگرود 95
- خانواده 96
- توسل به حضرت معصومه(س) برای فهم دروس 97
- تحصیل در حوزه علمیه مشهد مقدس 98
- اوضاع حوزه مشهد 99
- ورود به حوزه علمیه قم 100
- هجرت به گیلان 104
- فعالیت های درسی 105
- خاطره ای زیبا 107
- اوصاف 108
- ساده زیستی 110
- اوضاع حوزه در دوران سیاه رضاخان 111
- تکریم میهمان 113
- رحلت 114
- تألیفات 114
- سیمای تابناک محدّث 115
- جعفر بن حسین مؤمن قمی (مشعلدار حدیث) / ابوالحسن ربّانی سبزواری 115
- سرچشمه های دریافت 116
- شاگردان 117
- شخصیّت راوی 119
- به سوی ابدیّت 120
- یادگار مکتوب 120
- یادآوری یک حادثه 121
- منزلت زید بن صوحان 122
- پاره های زر 122
- ارزش های معنوی 123
- اثر دعای امام 123
- اشاره 125
- سید مرتضی برقعی (خطیب پارسا) / عباسعلی مردی - سید حیدر بیات 125
- تحصیلات 126
- شیوه منبر 127
- ویژگی های خطیب «برقعی» 128
- تحلیل جالب تاریخ 128
- اشاره 128
- الف) آشنایی با تاریخ 128
- بررسی یک لغت 129
- ج) آشنایی با مباحث تفسیری 129
- اشاره 129
- ب) آشنایی با ادبیات 129
- خطیب خوش ذوق 130
- وادی مقدّس 131
- کُلینی بر وزن خُمینی 131
- خصوصیات اخلاقی 131
- آرامش روحی 132
- سخنرانی در منزل امام 132
- سخاوت 133
- سفره بی بدیل 133
- مسافر محبوب 134
- سخاوت 134
- برقعی و آیت الله العظمی بروجردی 135
- بخشش به اغنیا 135
- صله روز تولد 135
- اشاره 136
- مطالعه و تحقیق 136
- 73 منبر با 73 موضوع 137
- روضه حضرت معصومه(س) 138
- اهتمام به واجبات و یاد خدا 138
- سرشک اخلاص 139
- رؤیای راست 139
- اشاره 139
- امدادهای غیبی 140
- حواله حضرت اباعبدالله(ع) 140
- مجلس عرشیان 141
- فرزندان 142
- وفات 142
- برادر 142
- مدفن و سنگ مزار 143
- اسعد بن حسن بن موسی قمّی (وزیر شهید) / ابوالحسن ربانی سبزواری 144
- اشاره 144
- عصر ملکشاه 145
- برکیارق 145
- سلجوقیان 145
- سیمای وزیر 146
- براوستان 146
- از دیدگاه تاریخ نگاران 148
- پاره ای از ویژگی ها 149
- آغاز توطئه 151
- پاسخ به یک پرسش 152
- وزرای شیعه در عهد سلجوقیان 153
- اشاره 153
- 2. شرف الدین ابوطاهر بن سعد قمّی 154
- 1. تاجُ المُلک ابوالغنائم قمّی 154
- آیت الله حاج شیخ مرتضی چهرگانی انزابی (چهره ای تابناک) / مجید محبوبی 155
- ولادت 155
- اشاره 155
- تحصیلات 156
- اساتید در تبریز 157
- اساتید در نجف 157
- مشایخ اجازه 158
- مراجعت به تبریز 159
- ازدواج و پسران 159
- فعالیت های اجتماعی و مذهبی 160
- عشق به ائمه اطهار(ع) 160
- آثار ماندگار 161
- اشاره 161
- ب) تنسیخ ها 161
- الف) تحریرها 161
- ج) تألیفات 162
- ضیافت قدسیان 162
- درآمد 165
- جعفر بن محمد قولویه (استادِ مفید) / محمدجواد طبسی 165
- ولادت 166
- ابن قولویه در نگاه دیگران 166
- اساتید و مشایخ روایت 168
- شاگردان و روایت کنندگان حدیث وی 169
- روای نور 169
- سفرهای علمی ابن قولویه 170
- به عشق دیدار مهدی(ع) 171
- آثار و تألیفات 173
- نگاهی به کتاب ارزشمند «کامل الزیارات» 174
- رحلت 176
- محل دفن 176
- پدر و مادر 178
- حاج شیخ علی آل اسحاق (دانشور دلسوز) / مهدی احمدی 178
- طلوع 178
- دوران کودکی 179
- استادان 180
- تحصیل 180
- اجازه اجتهاد 182
- مروری گذرا به زندگی دو استاد 182
- یار امام 183
- فعالیت های فرهنگی و مبارزاتی 185
- علما و بزرگان! 187
- دغدغه ها 187
- فعالیت اقتصادی 189
- ویژگی های اخلاقی 190
- حضور در جنگ 190
- آثار قلمی 191
- شاگردان 191
- فرزندان 192
- سفارش به فرزندان 193
- غروب 194
- تشییع و خاک سپاری 194
- در یک نگاه 195
- موسی بن حسن بن عامر اشعری قمی (آینه کمال) / ابوالحسن ربانی سبزواری 195
- خاندان 196
- سرچشمه های دریافت 197
- اثر ماندگار 198
- شاگردان 198
- منزلت والا 199
- یک نکته 199
- آداب سوار شدن بر مرکب 200
- برگی زرّین از روایات 200
- چگونگی نماز جماعت 201
- نماز در محراب 201
- آداب زیارت حضرت امام حسین(ع) 201
- نماز خواندن با مُشک 202
- غروب ستاره 202
- محمد حسین اعلمی حائری (اختر کویر) / ابوالحسن ربانی سبزواری 203
- تاریخ تولّد و خاندان 203
- هجرت به مشهد 204
- بازگشت به زادگاه 204
- استادان نجف 205
- هجرت به نجف 205
- استادان روایتی 206
- هجرت به کربلا 207
- به سوی مکّه 207
- هجرت به قم 209
- فضیلت های اخلاقی 209
- از دیدگاه بزرگان 210
- فرزندان 211
- آثار و خدمات علمی 213
- جندق و مهرجان 214
- غروب اختر کویر 214
- موقعیّت جغرافیایی لنکران 216
- فاضل لنکرانی (عالم مهاجر) / سید قاسم مهدی نژاد دامغانی 216
- پیش درآمد 216
- خانواده و ولادت 217
- هجرت 218
- تحصیلات 220
- آیه الله فاضل در مشهد مقدّس 220
- هجرت به قم 221
- روضه و محفل علمی 222
- مقام علمی 222
- اشاره 223
- 1 - اخلاص 223
- ویژگی های اخلاقی 223
- 2 - شجاعت 224
- 3 - رسیدگی به طلاب 225
- 5 - زیرکی و کیاست 226
- 4 - ساده زیستی 226
- مرجعی عالی قدر 227
- وفات 227
- کرامت 228
آشنایی با این شخصیت به تحریر در آمده است.
ولادت
اگر چه به درستی روشن نیست که جعفر بن محمّد بن قولویه در چه سالی قدم به عرصه گیتی گذارد، امّا سال هجرت او به عتبات، که جهت زیارت به خانه خدا از آن جا گذشته است، و سال رحلت این بزرگوار در تاریخ ثبت شده است.
تراجم نویسان گفته اند، وی در سال 339 (1) به قصد زیارت خانه خدا وارد عراق شد؛ اما این که در همان سال، چند سال از عمر شریفش می گذشته بیان نشده است؛ ولی از این که مرحوم مفید جزو شاگردان مکتب فقهی او بوده است، معلوم می شود که به هنگام ورود به بغداد، وی شخصیتی بسیار محترم و عالمی وارسته و فقیهی بنام بوده است که معمولاً چنین افرادی با سن کم به چنین جایگاهی نمی رسند.
پدرش محمد بن جعفر بن موسی بن قولویه است که به «مَسلمه»(2) و «جمال» شهرت یافته بود(3) و از اخیار اصحاب سعد بن عبدالله شمرده می شد.(4)
ابن قولویه در نگاه دیگران
چهره ملکوتی این عالم پرتلاش آن قدر تابناک است که هرگز نیازی به تعریف و توصیف ندارد؛ چرا که همگان از او به نیکی یاد کرده اند. وی نه فقط در نظر عالمان شیعه، فقیهی وارسته، مرزبانی امین و استادی دلسوز بود، بلکه در نظر عالمان اهل سنت افرادی همچون ابن حجر عسقلانی، شخصیتی بسیار ممتاز و فوق العاده به شمار می رفت.
1- بشارهالمؤمنین، ص 85 .
2- در نقد الرجال، ص 329، به نقل از نجاشی: محله ضبط کرده است .
3- مجمع الرجال، ج 6، ص 78 .
4- مجمع الرجال، ج 6، ص 26 .