- سخن نخست 1
- اشاره 5
- تولد و خاندان 5
- سید محمد ابطحی کاشانی / آیت صداقت 5
- تحصیلات 6
- 1. آقا میرسیّد علی یثربی 7
- استادان 7
- اشاره 7
- 2. سیّد علی حائری 8
- 3. شیخ محمود تبریزی نجفی کاشانی 8
- 4. شیخ محمّد سلیمانی 9
- 5. شیخ عبداﷲ مدنی کاشانی 10
- 6. شهید محمّد صدوقی 11
- 7. سیّد محمّدباقر سلطانی طباطبایی 12
- 8. میرزا میرمحمد مجاهدی 13
- 9. شیخ عبدالجواد سدهی اصفهانی 14
- آیت اﷲ ابطحی بر کرسی تدریس 15
- همراه امام و پیشتاز در نهضت 16
- تبلیغ 16
- ویژگی های اخلاقی، علمی و اجتماعی 17
- همسر و فرزندان 20
- آثار 20
- از نگاه بزرگان 21
- 3. آیت اﷲ سیّد عبدالاحد رضوی 21
- 2. امام خمینی رحمه الله 21
- 1. آیت اﷲ میر سیّد علی یثربی 21
- وفات و مدفن 22
- 4. سیّد حسن خمینی 22
- ورامین، دیار دیانت و مقاومت 24
- علی ابوالحسنی (منذر) / دیدبان بیدار 24
- اشاره 24
- شیخ یداﷲ ابوالحسنی روحانی پارسا 26
- شیخ محمد ابوالحسنی مربی مبارز 27
- مشعلی در تاریکی استبداد 29
- تحصیلات شیخ علی در تهران (از دبستان تا دانشگاه) 30
- فعالیت های آموزشی در مدرسه حقانی 31
- اشاره 33
- علامه شیخ محمدعلی مدرس افغانی (1284-1365ش)؛ 33
- شیخ مصطفی اعتمادی تبریزی فرزند آیت اﷲ حاج میرزا علی خواجه ای؛ 33
- در محضر علمای حوزه علمیه قم 33
- جلال طاهر شمس گلپایگانی (1306 – 1374ش)؛ 34
- شیخ محمدتقی ستوده اراکی (متوفی 1378ش)؛ 34
- آیت اﷲ سید علی محقق داماد؛ 35
- آیت اﷲ حسین راستی کاشانی، (متولد سال 1306ش)؛ 36
- آیت اﷲ شیخ ابوالقاسم خزعلی؛ 37
- آیت اﷲ حسین شب زنده دار؛ 37
- شیخ جواد کربلایی؛ 38
- آیت اﷲ حاج میرزا یداﷲ دوزدوزانی؛ 38
- آیت اﷲ شیخ محمدتقی مصباح یزدی؛ 39
- آیت اﷲ شیخ حسین مظاهری؛ 40
- آیت اﷲ میرزا جواد تبریزی (1305 – 1385ش)؛ 42
- آیت اﷲ شیخ جعفر سبحانی (متولد 1308ش)؛ 42
- آیت اﷲ حسین وحید خراسانی (متولد 1300ش)؛ 43
- آیت اﷲ شیخ حسین لنکرانی (1268 – 1368ش)؛ 44
- اشاره 44
- ارتباط های تأثیرگذار و برکت زا 44
- سید مرتضی عسکری (1293 – 1386ش)؛ 46
- متفکر شهید علامه آیت اﷲ مرتضی مطهری (1299 – 1358ش)؛ 47
- علامه سید محمدکاظم قزوینی (1307 – 1373ش)؛ 47
- جلال آل احمد (1302 – 1348ش)؛ 50
- سید احمد فردید (1291 – 1372ش)؛ 50
- نویسند ه ای امین و باانصاف 51
- آثار و تألیفات 55
- غیرت دینی و همت بلند 58
- دیدگاه ها و دغدغه ها 64
- رحلت و محل دفن 68
- بیانات مراجع در فقدان مرحوم ابوالحسنی 69
- آیت اﷲ حسین نوری همدانی 69
- آیت اﷲ شیخ لطف اﷲ صافی گلپایگانی 69
- آیت اﷲ شیخ جعفر سبحانی 69
- آیت اﷲ سید عزاالدین حسینی زنجانی 70
- آیت اﷲ علوی گرگانی 70
- آیت اﷲ حاج شیخ حسین مظاهری 71
- کارنامه ای نورانی و پربار 71
- محمد حسن اعرابی / بازرگان امین 74
- پدربزرگ، آیت اﷲ حاج ملاغلامرضا قمی؛ (1255-1332ق) 74
- اشاره 74
- تولد 74
- آثار ملاغلامرضا قمی 77
- پدر، حاج شیخ محمد جواد مجتهد قمی (1295 - 1373ق) 79
- آثار 80
- سیره خانوادگی 81
- ازدواج مبارک 82
- در عرصه مبارزه 83
- رضا به تقدیر الهی 83
- رسیدگی به خانواده مبارزان 84
- خانه امن 84
- پس از پیروزی انقلاب 84
- ویژگی های اخلاقی 85
- نگاهی فراتر به جهان 85
- طیف معاشران 85
- پیام تسلیت امام خامنه ای دام ظله 87
- منابع 89
- اشاره 91
- یحیی انصاری شیرازی / حکیم زاهد 91
- اشاره 91
- داراب، موطن مردی الهی 92
- نسب 92
- خانواده و ایام کودکی نصیرالاسلام 94
- تحصیلات مقدماتی آیت اﷲ انصاری 94
- به سوی شیراز 96
- اقامت در مدرسه حجتیه قم 97
- تحصیل در سطح عالی حوزه 98
- فراگیری درس خارج فقه و اصول 99
- شاخه های شوق 100
- برساحل دریای حکمت 107
- ملاقات با مربیان اخلاق 109
- کرسی تدریس 111
- شاگردان 115
- ارتحال 117
- آثار و تألیفات 117
- تاریخچه ایروان 119
- سید عبدالحجت ایروانی / فقیه ایروان 119
- اشاره 119
- ولادت و نیاکان 120
- آثار و تحصیلات 121
- خدمات فرهنگی و اجتماعی 122
- در نگاه دیگران 122
- وفات 123
- اشاره 123
- 1. مرحوم سید عبدالمجید ایروانی تبریزی رحمه الله 123
- بازماندگان 123
- 2. حاج سید مرتضی ایروانی 127
- خاندان 129
- اشاره 129
- میر عبدالباقی بحرالعلوم رشتی / فقیه امین 129
- اشاره 130
- نسب و کودکی 130
- آیت اﷲ شیخ محمد حسن نجفی معروف به صاحب جواهر (متوفای 1266ق) 131
- آیت اﷲ حاج سید علی طباطبایی بحرالعلوم نجفی رحمه الله (متوفا ی 1298ق) 131
- آیت اﷲ شیخ مهدی کاشف الغطاء (متوفای 1289ق) 132
- آیت اﷲ شیخ حسن کاشف الغطاء (متوفا ی 1262ق) 132
- مراجعت به زادگاه 133
- کمالات و فضائل 133
- آثار علمی 134
- ازدواج مبارک 135
- شرح حال آقا میر بحرالعلوم رشتی 136
- رحلت غم انگیز 136
- فعالیت های سیاسی و اجتماعی 137
- میرآقا بحرالعلوم و مشروطیت 139
- شهادت مظلومانه 141
- کرامت 142
- آیت اﷲ سید حسن بحرالعلوم رشتی (1306ق – 1399ق) 142
- اشاره 142
- وفات 143
- تولد و خاندان 144
- علی حیدری کاشانی / مدرس زاهد 144
- اشاره 144
- تحصیلات 145
- اشاره 146
- استادان 146
- 1. آیت اﷲ سید محمد علوی بروجردی 146
- 2. آیت اﷲ محمد خالصی زاده 147
- 3. آیت اﷲ محمدباقر زند کرمانی 147
- 4. آیت اﷲ سید صدرالدین کوهپایی اصفهانی 148
- 5. آیت اﷲ میرزا علی آقا شیرازی 149
- 6. آیت اﷲ سید شهاب الدین نجفی مرعشی 150
- 7. استاد عبدالجواد سدهی اصفهانی 151
- 8. آیت اﷲ آقا سید حسین بروجردی 151
- 10. آیت اﷲ عباسعلی شاهرودی 153
- 9. آیت اﷲ سید محمد محقق داماد 153
- 11. سید محمدرضا گلپایگانی 155
- 12. امام خمینی رحمه الله 156
- 13. علامه سید محمدحسین طباطبایی 157
- 14. شیخ مهدی مازندرانی 158
- فعالیت های تبلیغی 159
- مرحوم حیدری، تدریس و شاگردان 159
- 1. حسین حیدری 160
- آثار 160
- مرحوم حیدری از نگاه دیگران 160
- 2. احمد حیدری 161
- 4. آیت اﷲ سید علی محقق داماد 162
- 3. آیت اﷲ سید محمد ابطحی کاشانی 162
- وفات 162
- 5. آیت اﷲ حسن شریعتی نیاسری 162
- اشاره 163
- طلیعه 163
- ملا محمد خمامی رشتی / شهید مشروطه مشروعه 163
- ولادت و ایام کودکی 165
- هجرت به رشت 166
- هجرت به نجف 167
- پرتو افشانی در رشت 168
- عالم عامل 170
- شاگردان 170
- صلابت و قاطعیت 173
- نقش آفرینی در جریان مشروطیت 176
- افشای شرارت 180
- جنجال آفرینی مخالفان 182
- شهادت آیت اﷲ خمامی 185
- علی دوانی / مورخ انقلاب اسلامی 189
- اشاره 189
- علی رجبی، معروف به دوانی 189
- مبارزات پدر با اشغالگران انگلیس 190
- پدر و مادر 190
- مادرم فاطمه 191
- دوران کودکی و نوجوانی 192
- اشتیاق به نجف 193
- ثبات قدم 195
- به سوی کربلا و نجف 196
- استادان نجف اشرف 197
- از مراد علی تا دوانی 197
- مدرسان قم 198
- 1. عشق و ارادت به اهل بیت علیهم السلام 199
- عرصه های معنوی مرحوم دوانی 199
- توفیقات استاد 199
- 2. خدمت به مادر و تأثیر دعای او 201
- 3. اخلاص و تعهد 202
- 4. تولی و تبری 203
- 5. خودسازی 204
- 6. بیتوته در مسجد سهله 204
- راز موفقیت مرحوم دوانی 205
- 1. همراهی همسر فداکار 205
- 2. آشنایی و مراودت با علما و فضلای بزرگ شیعه 206
- مبارزات 206
- ساده زیستی 208
- تدریس استاد 209
- شعر استاد 209
- شرکت در محافل علمی 211
- فهرست آثار 213
- معرفی دو اثر 218
- 1. مفاخر اسلام 218
- 2. نهضت روحانیون ایران 219
- جوایز و تقدیرنامه ها 221
- رحلت 222
- فرزندان 222
- پیام مقام معظم رهبری 222
- سید محمود روحانی رشتی / مجاهد نامور 224
- اشاره 224
- مقدمه 224
- 1. سید عبداﷲ بحرینی رشتی 225
- اشاره 225
- تولّد و نیاکان 225
- 2. آیت اﷲ سیّدمحمّد مجتهدی رشتی 227
- تولّد و اساتید 228
- 3. سید عبداﷲ «برادر» 228
- نماز باران 229
- بازگشت به رشت 229
- ویژگی های شخصی 231
- 1. نهضت مشروطیت 232
- اشاره 232
- اشاره 232
- فعالیت های سیاسی 232
- ب) مشروعه خواهان 233
- الف) مشروطه خواهان 233
- اشاره 234
- ج) مشروطه خواهان سکولار 234
- مبارزه با مشروطه خواهان سکولار 234
- 2. حمایت از نهضت جنگل 236
- 3. موضع گیری در برابر رضاخان 238
- چگونگی تدوین کتابچه تسویه حقوق 240
- تألیفات 240
- فرزندان 241
- رحلت 242
- آشنایی با جهرم 243
- حسین شب زنده دار / اسوه اخلاق 243
- اشاره 243
- تولد و خانواده 244
- تحصیلات و استادان 245
- تحصیل در جهرم 245
- در شیراز 247
- هجرت به قم 248
- تدریس 249
- ویژگی های اخلاقی و معنوی 250
- تعظیم بزرگان 251
- خاطراتی از عالم تأثیرگذار 252
- دلبستگی به آیت اﷲ حق شناس 253
- عبای کهنه 254
- نقل خاطره 257
- تعهد دینی 258
- ترویج و تبلیغ دین 259
- تلاش برای رفع نیاز مردم 260
- تسلّط بر خود 261
- مخالفت با هوای نفس 261
- حفظ آبرو و شخصیت افراد 262
- رضا و تسلیم 262
- مرید امام خمینی رحمه الله 263
- آیت اﷲ شب زنده دار از منظر بزرگان 264
- آثار تألیفی و فرهنگی 266
- تأمین کتاب خانه 267
- شاگردان 267
- همسر و فرزندان 268
- رحلت 269
- تولد و خاندان 270
- سیدحسین شیخ الاسلامی / شیدای خدمت 270
- اشاره 270
- تحصیل 271
- تدریس 272
- آثار 272
- تبلیغ 275
- فعالیت های سیاسی 277
- فعالیت های اجتماعی 280
- فضایل اخلاقی 280
- وفات 283
- فرزندان 283
- محل تولد 284
- اشاره 284
- محمدحسن عبادی طالقانی / آیت شجاعت 284
- پدر 285
- تولد و تحصیلات مقدماتی 285
- هجرت به تهران 286
- اقدامات عمرانی 287
- همراهی با فدائیان اسلام 288
- وفات 289
- دوستان 289
- برادری عالم 290
- علت شهرت به عبادی 291
- اشاره 291
- ازدواج و فرزندان 291
- اشاره 292
- 1. شیخ یحیی عبادی طالقانی 292
- تحصیلات 292
- 2. شیخ هادی عبادی طالقانی 293
- خدمات اجتماعی 293
- آثار علمی 293
- تولد 295
- اشاره 295
- محمد عزیزی / دانشور قرآنی 295
- هجرت به عراق 296
- هجرت برای تحصیل علوم دینی 296
- تقرب به مرجع عالی قدر سید حسین طباطبایی قمی 296
- ازدواج 296
- همسایگی با امام خمینی در نجف 297
- استادان 297
- تدریس 297
- فعالیت علمی در ایران 298
- بازگشت به ایران 298
- تواضع علمی 298
- نگارش تفسیر 299
- انگیزه مؤلف و زمان نگارش 300
- معرفی تفسیر و روش آن 300
- منابع تفسیر 303
- تألیفات 304
- نسخه شناسی 304
- فرزندان 305
- وفات 305
- ویژگی های اخلاقی 305
- کتابنامه 306
- محمد فاضل لنکرانی / فقیه ولایت مدار 307
- تولد 307
- اشاره 307
- ورود به حوزه علمیه 308
- دوران کودکی 308
- ارتباط با امام 310
- حیات علمی 312
- 1. تحصیل در دوره سطح 312
- مسئولیت ها 312
- 2. تحصیل در دوره خارج 313
- 3. تدریس 314
- 4. تحقیق و تألیف 315
- 6. تأسیس مراکز فقهی 319
- 5. نقش آفرینی در تشکیل جامعه مدرسین 319
- 7. مرجعیت 320
- حیات سیاسی 321
- ویژگی های اخلاقی 324
- اشاره 324
- 1. اخلاص 325
- 2. ساده زیستی 326
- 4. اخلاق خانوادگی 329
- 3. تواضع 329
- 5. توجه به مردم 330
- اشاره 331
- بیان آیت اﷲ بجنوردی 331
- 7. احترام به دیگران 331
- 6. صبر 331
- ج) سخاوت 332
- الف) تهجّد 332
- ب) پرهیز از غیبت 332
- رحلت 333
- منابع و مأخذ 334
و برجستهای همانند شیخ مرتضی انصاری بوده و توانست در زمان حیات طیبه خویش خدمات فراوانی از لحاظ علمی و فرهنگی و اجتماعی، به ویژه کتب و آثار علمی و فقهی «جواهرالکلام» از خویش به یادگار بگذارد. آن بزرگوار همواره نزد عموم دانشوران و فقیهان به نیک نامی یاد شده و دارای جایگاه مخصوص و ویژهای می باشند. (1)
آیت اﷲ شیخ حسن کاشف الغطاء (متوفا ی 1262ق)
خاندان علمی کاشف الغطاء از خاندان قدرتمند علمی و معنوی جهان تشیع اند و ده ها شخصیت برجسته و نامدار از میان این خاندان برخاسته و سر منشأ آثار و برکات فراوانی شدهاند. نام و آثار و خدمات عالمان با فضیلت این دودمان پر افتخار در کتب تراجم و رجال به ثبت رسیده است. (2)
شیخ حسن کاشف الغطاء از مدرسین نامدار حوزه نجف اشرف بود و بسیاری از بزرگان معاصر میر عبدالباقی، همانند شیخ مرتضی انصاری از محضر او بهره برده اند. ایشان از چهره های پر تلاش و با معنویتی است که بعد از رحلت برادر نامدارش آیت اﷲ شیخ موسی کاشف الغطاء در سال 1241ق. به زعامت دینی رسید و مرجع تقلید عموم شیعیان گردید؛ همان گونه که بعد از رحلت آن بزرگوار در سال 1262ق. مرجعیت عامه به آیت اﷲ شیخ محمد حسن نجفی معروف به صاحب جواهر رسید. میر عبدالباقی رشتی از شاگردان بر جسته و فاضل این استاد گرانمایه در نجف اشرف بود و از خرمن دانش آن عالم فرزانه بهره مند گردید. (3)
آیت اﷲ شیخ مهدی کاشف الغطاء (متوفای 1289ق)
وی عالمی ادیب و از فقهای عرب به شمار می آمد و همانند اغلب شخصیت های خاندانش از برجستگان علمی و معنوی دوران خود بود. از این گذشته، استاد بسیاری از
1- . گلشن ابرار، ج 1، صص 353 – 358، شرح زندگی مرحوم صاحب جواهر الکلام.
2- . جهت اطلاع بیشتر از خاندان علمی کاشف الغطاء به ویژه دو شخصیت نامبرده در این مقاله، یعنی آیات شیخ حسن و شیخ مهدی کاشف الغطاء به دائره المعارف، تشیع، ج اول، ص 207 مراجعه فرمایید.
3- . همان.