ستارگان حرم: اختران حریم معصومه (س) - 30 صفحه 137

سطوح عالیه را در نزد فقیه فرزانه، آخوند ملا کاظم خراسانی (متوفای 1329ق) به اتمام رسانید. آن گاه به درس فقیه نامدار و اصولی برجسته آیت اﷲ میرزا حبیب اﷲ رشتی (متوفای 1312ق) رفت و سالیان طولانی از دانش عمیق و گسترده این عالم نامدار بهره مند گردید.

همچنین در محضر درس فقه و اخلاق عالم فرزانه و بلند آوازه حوزه ی علمیه ی نجف آیت اﷲ ملا هادی تهرانی (متوفای 1321ق) حضور یافت و افتخار شاگردی آن بزرگوار را نیز کسب کرد. وی بعد از اتمام تحصیلات و اقامت طولانی در نجف اشرف در سال 1311ق. به موطن خویش، رشت بازگشت و در این سامان به وظایف دینی و خدمات فرهنگی و سیاسی و اجتماعی همت گماشت. (1)

فعالیت های سیاسی و اجتماعی

میر آقا بحرالعلوم 15 سال آخر عمر شریف و گرانقدرش را (1311ق – 1327ق) اغلب صرف امور سیاسی و اجتماعی کرد و از رهبران بزرگ گیلان و حامیان دین مبین اسلام و مشروطه خواهان مسلمان و متعهد به شمار می آمد.

در سال 1285ش. که اولین انتخابات پارلمانی به صورت صنفی برگزار شد و قرار بود که از طرف علمای گیلان نیز یک نماینده روانه مجلس گردد، آیت اﷲ میر آقا بحرالعلوم در گرد همایی عالمان رشت به عنوان نماینده انتخاب گردید و علی رغم مخالفت میرزا صالح خان، حاکم وقت گیلان، به تهران و مجلس شورای ملی رفت و اعتبار نامهاش توسط نمایندگان وقت تأیید شد.

میر آقا بحرالعلوم از شخصیت های برجسته روحانی و آگاه به زمان بود که در ابتدای جنبش عدالت خواهی و مشروطه خواهی همانند سایر بزرگان و مجتهدان ایران، به ویژه علمای رشت، علیه استبداد قاجاریه قیام نمودند.

او معتقد بود که علل اصلی عقب افتادگی کشور ایران وجود شاهان فاسد قاجار است. شاهان قاجاریه در دوران حکومت به خاطر بیکفایتی و عیاشی ها و اسراف کاری ها باعث اشغال و