- سخن نخست 1
- سید محمد ابطحی کاشانی / آیت صداقت 5
- تولد و خاندان 5
- اشاره 5
- تحصیلات 6
- اشاره 7
- 1. آقا میرسیّد علی یثربی 7
- استادان 7
- 2. سیّد علی حائری 8
- 3. شیخ محمود تبریزی نجفی کاشانی 8
- 4. شیخ محمّد سلیمانی 9
- 5. شیخ عبداﷲ مدنی کاشانی 10
- 6. شهید محمّد صدوقی 11
- 7. سیّد محمّدباقر سلطانی طباطبایی 12
- 8. میرزا میرمحمد مجاهدی 13
- 9. شیخ عبدالجواد سدهی اصفهانی 14
- آیت اﷲ ابطحی بر کرسی تدریس 15
- همراه امام و پیشتاز در نهضت 16
- تبلیغ 16
- ویژگی های اخلاقی، علمی و اجتماعی 17
- همسر و فرزندان 20
- آثار 20
- 1. آیت اﷲ میر سیّد علی یثربی 21
- از نگاه بزرگان 21
- 3. آیت اﷲ سیّد عبدالاحد رضوی 21
- 2. امام خمینی رحمه الله 21
- وفات و مدفن 22
- 4. سیّد حسن خمینی 22
- ورامین، دیار دیانت و مقاومت 24
- اشاره 24
- علی ابوالحسنی (منذر) / دیدبان بیدار 24
- شیخ یداﷲ ابوالحسنی روحانی پارسا 26
- شیخ محمد ابوالحسنی مربی مبارز 27
- مشعلی در تاریکی استبداد 29
- تحصیلات شیخ علی در تهران (از دبستان تا دانشگاه) 30
- فعالیت های آموزشی در مدرسه حقانی 31
- اشاره 33
- در محضر علمای حوزه علمیه قم 33
- علامه شیخ محمدعلی مدرس افغانی (1284-1365ش)؛ 33
- شیخ مصطفی اعتمادی تبریزی فرزند آیت اﷲ حاج میرزا علی خواجه ای؛ 33
- جلال طاهر شمس گلپایگانی (1306 – 1374ش)؛ 34
- شیخ محمدتقی ستوده اراکی (متوفی 1378ش)؛ 34
- آیت اﷲ سید علی محقق داماد؛ 35
- آیت اﷲ حسین راستی کاشانی، (متولد سال 1306ش)؛ 36
- آیت اﷲ شیخ ابوالقاسم خزعلی؛ 37
- آیت اﷲ حسین شب زنده دار؛ 37
- آیت اﷲ حاج میرزا یداﷲ دوزدوزانی؛ 38
- شیخ جواد کربلایی؛ 38
- آیت اﷲ شیخ محمدتقی مصباح یزدی؛ 39
- آیت اﷲ شیخ حسین مظاهری؛ 40
- آیت اﷲ میرزا جواد تبریزی (1305 – 1385ش)؛ 42
- آیت اﷲ شیخ جعفر سبحانی (متولد 1308ش)؛ 42
- آیت اﷲ حسین وحید خراسانی (متولد 1300ش)؛ 43
- ارتباط های تأثیرگذار و برکت زا 44
- آیت اﷲ شیخ حسین لنکرانی (1268 – 1368ش)؛ 44
- اشاره 44
- سید مرتضی عسکری (1293 – 1386ش)؛ 46
- متفکر شهید علامه آیت اﷲ مرتضی مطهری (1299 – 1358ش)؛ 47
- علامه سید محمدکاظم قزوینی (1307 – 1373ش)؛ 47
- جلال آل احمد (1302 – 1348ش)؛ 50
- سید احمد فردید (1291 – 1372ش)؛ 50
- نویسند ه ای امین و باانصاف 51
- آثار و تألیفات 55
- غیرت دینی و همت بلند 58
- دیدگاه ها و دغدغه ها 64
- رحلت و محل دفن 68
- آیت اﷲ شیخ جعفر سبحانی 69
- آیت اﷲ حسین نوری همدانی 69
- بیانات مراجع در فقدان مرحوم ابوالحسنی 69
- آیت اﷲ شیخ لطف اﷲ صافی گلپایگانی 69
- آیت اﷲ علوی گرگانی 70
- آیت اﷲ سید عزاالدین حسینی زنجانی 70
- کارنامه ای نورانی و پربار 71
- آیت اﷲ حاج شیخ حسین مظاهری 71
- پدربزرگ، آیت اﷲ حاج ملاغلامرضا قمی؛ (1255-1332ق) 74
- اشاره 74
- تولد 74
- محمد حسن اعرابی / بازرگان امین 74
- آثار ملاغلامرضا قمی 77
- پدر، حاج شیخ محمد جواد مجتهد قمی (1295 - 1373ق) 79
- آثار 80
- سیره خانوادگی 81
- ازدواج مبارک 82
- در عرصه مبارزه 83
- رضا به تقدیر الهی 83
- پس از پیروزی انقلاب 84
- خانه امن 84
- رسیدگی به خانواده مبارزان 84
- نگاهی فراتر به جهان 85
- ویژگی های اخلاقی 85
- طیف معاشران 85
- پیام تسلیت امام خامنه ای دام ظله 87
- منابع 89
- اشاره 91
- یحیی انصاری شیرازی / حکیم زاهد 91
- اشاره 91
- نسب 92
- داراب، موطن مردی الهی 92
- تحصیلات مقدماتی آیت اﷲ انصاری 94
- خانواده و ایام کودکی نصیرالاسلام 94
- به سوی شیراز 96
- اقامت در مدرسه حجتیه قم 97
- تحصیل در سطح عالی حوزه 98
- فراگیری درس خارج فقه و اصول 99
- شاخه های شوق 100
- برساحل دریای حکمت 107
- ملاقات با مربیان اخلاق 109
- کرسی تدریس 111
- شاگردان 115
- ارتحال 117
- آثار و تألیفات 117
- تاریخچه ایروان 119
- اشاره 119
- سید عبدالحجت ایروانی / فقیه ایروان 119
- ولادت و نیاکان 120
- آثار و تحصیلات 121
- در نگاه دیگران 122
- خدمات فرهنگی و اجتماعی 122
- اشاره 123
- بازماندگان 123
- 1. مرحوم سید عبدالمجید ایروانی تبریزی رحمه الله 123
- وفات 123
- 2. حاج سید مرتضی ایروانی 127
- خاندان 129
- اشاره 129
- میر عبدالباقی بحرالعلوم رشتی / فقیه امین 129
- اشاره 130
- نسب و کودکی 130
- آیت اﷲ شیخ محمد حسن نجفی معروف به صاحب جواهر (متوفای 1266ق) 131
- آیت اﷲ حاج سید علی طباطبایی بحرالعلوم نجفی رحمه الله (متوفا ی 1298ق) 131
- آیت اﷲ شیخ حسن کاشف الغطاء (متوفا ی 1262ق) 132
- آیت اﷲ شیخ مهدی کاشف الغطاء (متوفای 1289ق) 132
- مراجعت به زادگاه 133
- کمالات و فضائل 133
- آثار علمی 134
- ازدواج مبارک 135
- شرح حال آقا میر بحرالعلوم رشتی 136
- رحلت غم انگیز 136
- فعالیت های سیاسی و اجتماعی 137
- میرآقا بحرالعلوم و مشروطیت 139
- شهادت مظلومانه 141
- آیت اﷲ سید حسن بحرالعلوم رشتی (1306ق – 1399ق) 142
- اشاره 142
- کرامت 142
- وفات 143
- اشاره 144
- تولد و خاندان 144
- علی حیدری کاشانی / مدرس زاهد 144
- تحصیلات 145
- اشاره 146
- استادان 146
- 1. آیت اﷲ سید محمد علوی بروجردی 146
- 2. آیت اﷲ محمد خالصی زاده 147
- 3. آیت اﷲ محمدباقر زند کرمانی 147
- 4. آیت اﷲ سید صدرالدین کوهپایی اصفهانی 148
- 5. آیت اﷲ میرزا علی آقا شیرازی 149
- 6. آیت اﷲ سید شهاب الدین نجفی مرعشی 150
- 8. آیت اﷲ آقا سید حسین بروجردی 151
- 7. استاد عبدالجواد سدهی اصفهانی 151
- 9. آیت اﷲ سید محمد محقق داماد 153
- 10. آیت اﷲ عباسعلی شاهرودی 153
- 11. سید محمدرضا گلپایگانی 155
- 12. امام خمینی رحمه الله 156
- 13. علامه سید محمدحسین طباطبایی 157
- 14. شیخ مهدی مازندرانی 158
- فعالیت های تبلیغی 159
- مرحوم حیدری، تدریس و شاگردان 159
- 1. حسین حیدری 160
- آثار 160
- مرحوم حیدری از نگاه دیگران 160
- 2. احمد حیدری 161
- 4. آیت اﷲ سید علی محقق داماد 162
- وفات 162
- 5. آیت اﷲ حسن شریعتی نیاسری 162
- 3. آیت اﷲ سید محمد ابطحی کاشانی 162
- طلیعه 163
- اشاره 163
- ملا محمد خمامی رشتی / شهید مشروطه مشروعه 163
- ولادت و ایام کودکی 165
- هجرت به رشت 166
- هجرت به نجف 167
- پرتو افشانی در رشت 168
- شاگردان 170
- عالم عامل 170
- صلابت و قاطعیت 173
- نقش آفرینی در جریان مشروطیت 176
- افشای شرارت 180
- جنجال آفرینی مخالفان 182
- شهادت آیت اﷲ خمامی 185
- علی دوانی / مورخ انقلاب اسلامی 189
- علی رجبی، معروف به دوانی 189
- اشاره 189
- مبارزات پدر با اشغالگران انگلیس 190
- پدر و مادر 190
- مادرم فاطمه 191
- دوران کودکی و نوجوانی 192
- اشتیاق به نجف 193
- ثبات قدم 195
- به سوی کربلا و نجف 196
- استادان نجف اشرف 197
- از مراد علی تا دوانی 197
- مدرسان قم 198
- توفیقات استاد 199
- عرصه های معنوی مرحوم دوانی 199
- 1. عشق و ارادت به اهل بیت علیهم السلام 199
- 2. خدمت به مادر و تأثیر دعای او 201
- 3. اخلاص و تعهد 202
- 4. تولی و تبری 203
- 5. خودسازی 204
- 6. بیتوته در مسجد سهله 204
- راز موفقیت مرحوم دوانی 205
- 1. همراهی همسر فداکار 205
- 2. آشنایی و مراودت با علما و فضلای بزرگ شیعه 206
- مبارزات 206
- ساده زیستی 208
- شعر استاد 209
- تدریس استاد 209
- شرکت در محافل علمی 211
- فهرست آثار 213
- معرفی دو اثر 218
- 1. مفاخر اسلام 218
- 2. نهضت روحانیون ایران 219
- جوایز و تقدیرنامه ها 221
- پیام مقام معظم رهبری 222
- رحلت 222
- فرزندان 222
- سید محمود روحانی رشتی / مجاهد نامور 224
- مقدمه 224
- اشاره 224
- اشاره 225
- تولّد و نیاکان 225
- 1. سید عبداﷲ بحرینی رشتی 225
- 2. آیت اﷲ سیّدمحمّد مجتهدی رشتی 227
- تولّد و اساتید 228
- 3. سید عبداﷲ «برادر» 228
- بازگشت به رشت 229
- نماز باران 229
- ویژگی های شخصی 231
- اشاره 232
- 1. نهضت مشروطیت 232
- فعالیت های سیاسی 232
- اشاره 232
- الف) مشروطه خواهان 233
- ب) مشروعه خواهان 233
- ج) مشروطه خواهان سکولار 234
- اشاره 234
- مبارزه با مشروطه خواهان سکولار 234
- 2. حمایت از نهضت جنگل 236
- 3. موضع گیری در برابر رضاخان 238
- چگونگی تدوین کتابچه تسویه حقوق 240
- تألیفات 240
- فرزندان 241
- رحلت 242
- اشاره 243
- حسین شب زنده دار / اسوه اخلاق 243
- آشنایی با جهرم 243
- تولد و خانواده 244
- تحصیل در جهرم 245
- تحصیلات و استادان 245
- در شیراز 247
- هجرت به قم 248
- تدریس 249
- ویژگی های اخلاقی و معنوی 250
- تعظیم بزرگان 251
- خاطراتی از عالم تأثیرگذار 252
- دلبستگی به آیت اﷲ حق شناس 253
- عبای کهنه 254
- نقل خاطره 257
- تعهد دینی 258
- ترویج و تبلیغ دین 259
- تلاش برای رفع نیاز مردم 260
- مخالفت با هوای نفس 261
- تسلّط بر خود 261
- حفظ آبرو و شخصیت افراد 262
- رضا و تسلیم 262
- مرید امام خمینی رحمه الله 263
- آیت اﷲ شب زنده دار از منظر بزرگان 264
- آثار تألیفی و فرهنگی 266
- تأمین کتاب خانه 267
- شاگردان 267
- همسر و فرزندان 268
- رحلت 269
- تولد و خاندان 270
- سیدحسین شیخ الاسلامی / شیدای خدمت 270
- اشاره 270
- تحصیل 271
- تدریس 272
- آثار 272
- تبلیغ 275
- فعالیت های سیاسی 277
- فعالیت های اجتماعی 280
- فضایل اخلاقی 280
- فرزندان 283
- وفات 283
- محمدحسن عبادی طالقانی / آیت شجاعت 284
- اشاره 284
- محل تولد 284
- تولد و تحصیلات مقدماتی 285
- پدر 285
- هجرت به تهران 286
- اقدامات عمرانی 287
- همراهی با فدائیان اسلام 288
- وفات 289
- دوستان 289
- برادری عالم 290
- علت شهرت به عبادی 291
- اشاره 291
- ازدواج و فرزندان 291
- 1. شیخ یحیی عبادی طالقانی 292
- اشاره 292
- تحصیلات 292
- 2. شیخ هادی عبادی طالقانی 293
- آثار علمی 293
- خدمات اجتماعی 293
- محمد عزیزی / دانشور قرآنی 295
- اشاره 295
- تولد 295
- هجرت به عراق 296
- تقرب به مرجع عالی قدر سید حسین طباطبایی قمی 296
- هجرت برای تحصیل علوم دینی 296
- ازدواج 296
- تدریس 297
- همسایگی با امام خمینی در نجف 297
- استادان 297
- تواضع علمی 298
- بازگشت به ایران 298
- فعالیت علمی در ایران 298
- نگارش تفسیر 299
- انگیزه مؤلف و زمان نگارش 300
- معرفی تفسیر و روش آن 300
- منابع تفسیر 303
- نسخه شناسی 304
- تألیفات 304
- ویژگی های اخلاقی 305
- وفات 305
- فرزندان 305
- کتابنامه 306
- تولد 307
- محمد فاضل لنکرانی / فقیه ولایت مدار 307
- اشاره 307
- دوران کودکی 308
- ورود به حوزه علمیه 308
- ارتباط با امام 310
- حیات علمی 312
- 1. تحصیل در دوره سطح 312
- مسئولیت ها 312
- 2. تحصیل در دوره خارج 313
- 3. تدریس 314
- 4. تحقیق و تألیف 315
- 6. تأسیس مراکز فقهی 319
- 5. نقش آفرینی در تشکیل جامعه مدرسین 319
- 7. مرجعیت 320
- حیات سیاسی 321
- اشاره 324
- ویژگی های اخلاقی 324
- 1. اخلاص 325
- 2. ساده زیستی 326
- 3. تواضع 329
- 4. اخلاق خانوادگی 329
- 5. توجه به مردم 330
- 6. صبر 331
- اشاره 331
- بیان آیت اﷲ بجنوردی 331
- 7. احترام به دیگران 331
- الف) تهجّد 332
- ب) پرهیز از غیبت 332
- ج) سخاوت 332
- رحلت 333
- منابع و مأخذ 334
هجرت به نجف
جاذبه ی معنوی آستان قدس ائمه ی هدی علیهم السلام در عتبات عراق دل از کف ملامحمد ربوده بود. لذا در حدود سال 1275ق. به حریم مطهر حضرت امیرمؤمنان علی علیه السلام شتافت تا در پرتو انوار آن خورشید فروزان امامت به غواصی در اقیانوس معرفت و فضیلت بپردازد. در آن زمان، او جوانی 25 ساله بود که راهی عراق عرب گردید. سرانجام ملا محمد در نجف اشرف، عاصمه ی تشیع و حوزه علمیه مرکزی آن دوران، رحل اقامت گزید و به حلقه ی دروس استادان والا مقامی حاضر گردید.
نخستین شخصیتی که وی محضرش را درک کرد، فقیه پارسا و مجتهد زاهد، مرحوم حاج شیخ حبیب اﷲ رشتی املشی 1234 – 1312ق. از شاگردان برجسته و کم نظیر شیخ اعظم، انصاری بود. (1) ملا محمد خمامی به خوبی به این واقعیت پی برده بود که میرزا حبیب اﷲ رشتی به عنوان مدرس ممتاز نجف، منزلت علمی، معنوی و اجتماعی والایی در میان خواص و عوام دارد. همچنین می دانست که استادش به موازات این خلاقیت های گره گشا در مباحث اصولی و فقهی، در اخلاق و فضیلت و به خصوص عبادت، ذکر و دعا، زهد و ساده زیستی، عزت و قناعت، پارسایی و استغنای طبع به کمالاتی ارزنده دست یافته است.
این استاد فاضل در پرتو این خصال پسندیده، شاگردانش را به خودسازی و تهذیب نفس مشتاق می ساخت. از طرفی محقق رشتی از صدور اجتهاد برای شاگردانش به شدت اجتناب ورزید. و تنهابرای عدهای اندک از شاگردان خود این اجازه را صادر می کرد، که شیخ محمد خمامی از جمله فضلایی بود که به اجازه ی اجتهاد و روایت از استادش مفتخر گردید. (2)
ملا محمدخمامی موفق گردید واپسین سال های عمر پر برکت زعیم شیعیان و فقیه نامدار جهان تشیع، مرحوم شیخ مرتضی انصاری (متوفای 1281ق) را در حوزه ی نجف
1- . یاد نامه حکیم لاهیجی، «مجموعه ی سخنرانی ها و مقالات»، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ص 642.
2- . گیلان در جنبش مشروطه، ص 49.