ستارگان حرم: اختران حریم معصومه (س) - 30 صفحه 236

آیت اﷲ روحانی با ابتکار و تلاش فوق العاده خویش جهت آرام کردن اوضاع شهر و سامان بخشیدن به امور عمرانی و رفاهی اقدام به تأسیس «انجمن بلدی رشت» کرد. ایشان به همراه آیت اﷲ شیخ محمّدرضا چکوسری به عنوان نماینده صنف مالکین انتخاب گردید و با عضویت در آن انجمن صنفی، نقش مؤثر و فعالی داشتند. تاریخ تأسیس این انجمن در شهریور سال 1286ش. شمسی بود.

آیت اﷲ روحانی بعد از ترور و شهادت دوستانش آیات شهید شیخ فضل اﷲ نوری، شهید شیخ علی فومنی و شهید سیّدحسین بحرالعلوم و شهادت علما و مجتهدین مشروطه خواه و منزوی شدن جنبش اسلام خواهی و مسلط شدن جریان سکولار بر کشور، از وقایع مشروطه ناراحت گردید و مدتی را در انزوا به سربرد.

البته وی بعد از شهادت آیت اﷲ خمامی در 1326 قمری به عنوان داماد و جانشین او در میان طبقات مختلف مردم از نفوذ و جایگاه اجتماعی والایی برخوردار گردید و چند سالی ریاست عدلیه (دادگستری فعلی) گیلان را بر عهده گرفت. (1)

2. حمایت از نهضت جنگل

از چگونگی تشکیل نهضت مسلحانه جنگل توسط میرزا کوچک خان جنگلی و مبارزات و اقدامات آن روحانی شهید در منابع، سخن بسیار رفته است. میرزا کوچک خان جنگلی از ابتدای نهضت از مشروطه خواهان بود و حتی به عنوان آزاده سلحشور، در فتح تهران نقش فعال و حضوری جدی داشت. او در نبرد با قوای روس، در «گمش تپه» گرگان زخمی و سرانجام دستگیر و توسط محمّدعلی شاه به سه سال تبعید محکوم شد. وی در سال (1331ق) مخفیانه از تبعیدگاه به رشت آمد و با وساطت آیت اﷲ روحانی نزد کنسول گری روس در رشت از تبعید ر ها گردید. میرزا پس از بازگشت از تبعید و اقامت در وطن در فکر قیامی فراگیر بود. احمد شاه هنوز به سن قانونی نرسیده بود و نایب السلطنه به جای او حکومت می کرد. در این اوضاع بسیاری از وزیران و امیران حکومتی از عوامل