- سخن نخست 1
- اشاره 5
- تولد و خاندان 5
- سید محمد ابطحی کاشانی / آیت صداقت 5
- تحصیلات 6
- 1. آقا میرسیّد علی یثربی 7
- اشاره 7
- استادان 7
- 3. شیخ محمود تبریزی نجفی کاشانی 8
- 2. سیّد علی حائری 8
- 4. شیخ محمّد سلیمانی 9
- 5. شیخ عبداﷲ مدنی کاشانی 10
- 6. شهید محمّد صدوقی 11
- 7. سیّد محمّدباقر سلطانی طباطبایی 12
- 8. میرزا میرمحمد مجاهدی 13
- 9. شیخ عبدالجواد سدهی اصفهانی 14
- آیت اﷲ ابطحی بر کرسی تدریس 15
- همراه امام و پیشتاز در نهضت 16
- تبلیغ 16
- ویژگی های اخلاقی، علمی و اجتماعی 17
- آثار 20
- همسر و فرزندان 20
- 1. آیت اﷲ میر سیّد علی یثربی 21
- 3. آیت اﷲ سیّد عبدالاحد رضوی 21
- 2. امام خمینی رحمه الله 21
- از نگاه بزرگان 21
- 4. سیّد حسن خمینی 22
- وفات و مدفن 22
- ورامین، دیار دیانت و مقاومت 24
- علی ابوالحسنی (منذر) / دیدبان بیدار 24
- اشاره 24
- شیخ یداﷲ ابوالحسنی روحانی پارسا 26
- شیخ محمد ابوالحسنی مربی مبارز 27
- مشعلی در تاریکی استبداد 29
- تحصیلات شیخ علی در تهران (از دبستان تا دانشگاه) 30
- فعالیت های آموزشی در مدرسه حقانی 31
- علامه شیخ محمدعلی مدرس افغانی (1284-1365ش)؛ 33
- اشاره 33
- شیخ مصطفی اعتمادی تبریزی فرزند آیت اﷲ حاج میرزا علی خواجه ای؛ 33
- در محضر علمای حوزه علمیه قم 33
- شیخ محمدتقی ستوده اراکی (متوفی 1378ش)؛ 34
- جلال طاهر شمس گلپایگانی (1306 – 1374ش)؛ 34
- آیت اﷲ سید علی محقق داماد؛ 35
- آیت اﷲ حسین راستی کاشانی، (متولد سال 1306ش)؛ 36
- آیت اﷲ شیخ ابوالقاسم خزعلی؛ 37
- آیت اﷲ حسین شب زنده دار؛ 37
- شیخ جواد کربلایی؛ 38
- آیت اﷲ حاج میرزا یداﷲ دوزدوزانی؛ 38
- آیت اﷲ شیخ محمدتقی مصباح یزدی؛ 39
- آیت اﷲ شیخ حسین مظاهری؛ 40
- آیت اﷲ میرزا جواد تبریزی (1305 – 1385ش)؛ 42
- آیت اﷲ شیخ جعفر سبحانی (متولد 1308ش)؛ 42
- آیت اﷲ حسین وحید خراسانی (متولد 1300ش)؛ 43
- ارتباط های تأثیرگذار و برکت زا 44
- اشاره 44
- آیت اﷲ شیخ حسین لنکرانی (1268 – 1368ش)؛ 44
- سید مرتضی عسکری (1293 – 1386ش)؛ 46
- متفکر شهید علامه آیت اﷲ مرتضی مطهری (1299 – 1358ش)؛ 47
- علامه سید محمدکاظم قزوینی (1307 – 1373ش)؛ 47
- سید احمد فردید (1291 – 1372ش)؛ 50
- جلال آل احمد (1302 – 1348ش)؛ 50
- نویسند ه ای امین و باانصاف 51
- آثار و تألیفات 55
- غیرت دینی و همت بلند 58
- دیدگاه ها و دغدغه ها 64
- رحلت و محل دفن 68
- آیت اﷲ شیخ جعفر سبحانی 69
- بیانات مراجع در فقدان مرحوم ابوالحسنی 69
- آیت اﷲ حسین نوری همدانی 69
- آیت اﷲ شیخ لطف اﷲ صافی گلپایگانی 69
- آیت اﷲ علوی گرگانی 70
- آیت اﷲ سید عزاالدین حسینی زنجانی 70
- کارنامه ای نورانی و پربار 71
- آیت اﷲ حاج شیخ حسین مظاهری 71
- محمد حسن اعرابی / بازرگان امین 74
- اشاره 74
- تولد 74
- پدربزرگ، آیت اﷲ حاج ملاغلامرضا قمی؛ (1255-1332ق) 74
- آثار ملاغلامرضا قمی 77
- پدر، حاج شیخ محمد جواد مجتهد قمی (1295 - 1373ق) 79
- آثار 80
- سیره خانوادگی 81
- ازدواج مبارک 82
- رضا به تقدیر الهی 83
- در عرصه مبارزه 83
- رسیدگی به خانواده مبارزان 84
- خانه امن 84
- پس از پیروزی انقلاب 84
- نگاهی فراتر به جهان 85
- ویژگی های اخلاقی 85
- طیف معاشران 85
- پیام تسلیت امام خامنه ای دام ظله 87
- منابع 89
- یحیی انصاری شیرازی / حکیم زاهد 91
- اشاره 91
- اشاره 91
- نسب 92
- داراب، موطن مردی الهی 92
- تحصیلات مقدماتی آیت اﷲ انصاری 94
- خانواده و ایام کودکی نصیرالاسلام 94
- به سوی شیراز 96
- اقامت در مدرسه حجتیه قم 97
- تحصیل در سطح عالی حوزه 98
- فراگیری درس خارج فقه و اصول 99
- شاخه های شوق 100
- برساحل دریای حکمت 107
- ملاقات با مربیان اخلاق 109
- کرسی تدریس 111
- شاگردان 115
- ارتحال 117
- آثار و تألیفات 117
- تاریخچه ایروان 119
- سید عبدالحجت ایروانی / فقیه ایروان 119
- اشاره 119
- ولادت و نیاکان 120
- آثار و تحصیلات 121
- خدمات فرهنگی و اجتماعی 122
- در نگاه دیگران 122
- اشاره 123
- 1. مرحوم سید عبدالمجید ایروانی تبریزی رحمه الله 123
- وفات 123
- بازماندگان 123
- 2. حاج سید مرتضی ایروانی 127
- خاندان 129
- میر عبدالباقی بحرالعلوم رشتی / فقیه امین 129
- اشاره 129
- نسب و کودکی 130
- اشاره 130
- آیت اﷲ شیخ محمد حسن نجفی معروف به صاحب جواهر (متوفای 1266ق) 131
- آیت اﷲ حاج سید علی طباطبایی بحرالعلوم نجفی رحمه الله (متوفا ی 1298ق) 131
- آیت اﷲ شیخ حسن کاشف الغطاء (متوفا ی 1262ق) 132
- آیت اﷲ شیخ مهدی کاشف الغطاء (متوفای 1289ق) 132
- مراجعت به زادگاه 133
- کمالات و فضائل 133
- آثار علمی 134
- ازدواج مبارک 135
- رحلت غم انگیز 136
- شرح حال آقا میر بحرالعلوم رشتی 136
- فعالیت های سیاسی و اجتماعی 137
- میرآقا بحرالعلوم و مشروطیت 139
- شهادت مظلومانه 141
- اشاره 142
- کرامت 142
- آیت اﷲ سید حسن بحرالعلوم رشتی (1306ق – 1399ق) 142
- وفات 143
- تولد و خاندان 144
- اشاره 144
- علی حیدری کاشانی / مدرس زاهد 144
- تحصیلات 145
- استادان 146
- 1. آیت اﷲ سید محمد علوی بروجردی 146
- اشاره 146
- 3. آیت اﷲ محمدباقر زند کرمانی 147
- 2. آیت اﷲ محمد خالصی زاده 147
- 4. آیت اﷲ سید صدرالدین کوهپایی اصفهانی 148
- 5. آیت اﷲ میرزا علی آقا شیرازی 149
- 6. آیت اﷲ سید شهاب الدین نجفی مرعشی 150
- 8. آیت اﷲ آقا سید حسین بروجردی 151
- 7. استاد عبدالجواد سدهی اصفهانی 151
- 10. آیت اﷲ عباسعلی شاهرودی 153
- 9. آیت اﷲ سید محمد محقق داماد 153
- 11. سید محمدرضا گلپایگانی 155
- 12. امام خمینی رحمه الله 156
- 13. علامه سید محمدحسین طباطبایی 157
- 14. شیخ مهدی مازندرانی 158
- مرحوم حیدری، تدریس و شاگردان 159
- فعالیت های تبلیغی 159
- آثار 160
- مرحوم حیدری از نگاه دیگران 160
- 1. حسین حیدری 160
- 2. احمد حیدری 161
- 3. آیت اﷲ سید محمد ابطحی کاشانی 162
- وفات 162
- 5. آیت اﷲ حسن شریعتی نیاسری 162
- 4. آیت اﷲ سید علی محقق داماد 162
- اشاره 163
- ملا محمد خمامی رشتی / شهید مشروطه مشروعه 163
- طلیعه 163
- ولادت و ایام کودکی 165
- هجرت به رشت 166
- هجرت به نجف 167
- پرتو افشانی در رشت 168
- عالم عامل 170
- شاگردان 170
- صلابت و قاطعیت 173
- نقش آفرینی در جریان مشروطیت 176
- افشای شرارت 180
- جنجال آفرینی مخالفان 182
- شهادت آیت اﷲ خمامی 185
- علی دوانی / مورخ انقلاب اسلامی 189
- اشاره 189
- علی رجبی، معروف به دوانی 189
- پدر و مادر 190
- مبارزات پدر با اشغالگران انگلیس 190
- مادرم فاطمه 191
- دوران کودکی و نوجوانی 192
- اشتیاق به نجف 193
- ثبات قدم 195
- به سوی کربلا و نجف 196
- استادان نجف اشرف 197
- از مراد علی تا دوانی 197
- مدرسان قم 198
- توفیقات استاد 199
- 1. عشق و ارادت به اهل بیت علیهم السلام 199
- عرصه های معنوی مرحوم دوانی 199
- 2. خدمت به مادر و تأثیر دعای او 201
- 3. اخلاص و تعهد 202
- 4. تولی و تبری 203
- 5. خودسازی 204
- 6. بیتوته در مسجد سهله 204
- راز موفقیت مرحوم دوانی 205
- 1. همراهی همسر فداکار 205
- مبارزات 206
- 2. آشنایی و مراودت با علما و فضلای بزرگ شیعه 206
- ساده زیستی 208
- شعر استاد 209
- تدریس استاد 209
- شرکت در محافل علمی 211
- فهرست آثار 213
- 1. مفاخر اسلام 218
- معرفی دو اثر 218
- 2. نهضت روحانیون ایران 219
- جوایز و تقدیرنامه ها 221
- پیام مقام معظم رهبری 222
- رحلت 222
- فرزندان 222
- سید محمود روحانی رشتی / مجاهد نامور 224
- مقدمه 224
- اشاره 224
- 1. سید عبداﷲ بحرینی رشتی 225
- اشاره 225
- تولّد و نیاکان 225
- 2. آیت اﷲ سیّدمحمّد مجتهدی رشتی 227
- تولّد و اساتید 228
- 3. سید عبداﷲ «برادر» 228
- نماز باران 229
- بازگشت به رشت 229
- ویژگی های شخصی 231
- 1. نهضت مشروطیت 232
- اشاره 232
- اشاره 232
- فعالیت های سیاسی 232
- ب) مشروعه خواهان 233
- الف) مشروطه خواهان 233
- ج) مشروطه خواهان سکولار 234
- مبارزه با مشروطه خواهان سکولار 234
- اشاره 234
- 2. حمایت از نهضت جنگل 236
- 3. موضع گیری در برابر رضاخان 238
- تألیفات 240
- چگونگی تدوین کتابچه تسویه حقوق 240
- فرزندان 241
- رحلت 242
- آشنایی با جهرم 243
- اشاره 243
- حسین شب زنده دار / اسوه اخلاق 243
- تولد و خانواده 244
- تحصیلات و استادان 245
- تحصیل در جهرم 245
- در شیراز 247
- هجرت به قم 248
- تدریس 249
- ویژگی های اخلاقی و معنوی 250
- تعظیم بزرگان 251
- خاطراتی از عالم تأثیرگذار 252
- دلبستگی به آیت اﷲ حق شناس 253
- عبای کهنه 254
- نقل خاطره 257
- تعهد دینی 258
- ترویج و تبلیغ دین 259
- تلاش برای رفع نیاز مردم 260
- تسلّط بر خود 261
- مخالفت با هوای نفس 261
- حفظ آبرو و شخصیت افراد 262
- رضا و تسلیم 262
- مرید امام خمینی رحمه الله 263
- آیت اﷲ شب زنده دار از منظر بزرگان 264
- آثار تألیفی و فرهنگی 266
- شاگردان 267
- تأمین کتاب خانه 267
- همسر و فرزندان 268
- رحلت 269
- سیدحسین شیخ الاسلامی / شیدای خدمت 270
- اشاره 270
- تولد و خاندان 270
- تحصیل 271
- آثار 272
- تدریس 272
- تبلیغ 275
- فعالیت های سیاسی 277
- فعالیت های اجتماعی 280
- فضایل اخلاقی 280
- وفات 283
- فرزندان 283
- اشاره 284
- محمدحسن عبادی طالقانی / آیت شجاعت 284
- محل تولد 284
- پدر 285
- تولد و تحصیلات مقدماتی 285
- هجرت به تهران 286
- اقدامات عمرانی 287
- همراهی با فدائیان اسلام 288
- وفات 289
- دوستان 289
- برادری عالم 290
- اشاره 291
- علت شهرت به عبادی 291
- ازدواج و فرزندان 291
- اشاره 292
- 1. شیخ یحیی عبادی طالقانی 292
- تحصیلات 292
- خدمات اجتماعی 293
- آثار علمی 293
- 2. شیخ هادی عبادی طالقانی 293
- اشاره 295
- محمد عزیزی / دانشور قرآنی 295
- تولد 295
- هجرت به عراق 296
- تقرب به مرجع عالی قدر سید حسین طباطبایی قمی 296
- ازدواج 296
- هجرت برای تحصیل علوم دینی 296
- استادان 297
- تدریس 297
- همسایگی با امام خمینی در نجف 297
- تواضع علمی 298
- فعالیت علمی در ایران 298
- بازگشت به ایران 298
- نگارش تفسیر 299
- معرفی تفسیر و روش آن 300
- انگیزه مؤلف و زمان نگارش 300
- منابع تفسیر 303
- تألیفات 304
- نسخه شناسی 304
- وفات 305
- فرزندان 305
- ویژگی های اخلاقی 305
- کتابنامه 306
- محمد فاضل لنکرانی / فقیه ولایت مدار 307
- اشاره 307
- تولد 307
- دوران کودکی 308
- ورود به حوزه علمیه 308
- ارتباط با امام 310
- حیات علمی 312
- 1. تحصیل در دوره سطح 312
- مسئولیت ها 312
- 2. تحصیل در دوره خارج 313
- 3. تدریس 314
- 4. تحقیق و تألیف 315
- 5. نقش آفرینی در تشکیل جامعه مدرسین 319
- 6. تأسیس مراکز فقهی 319
- 7. مرجعیت 320
- حیات سیاسی 321
- ویژگی های اخلاقی 324
- اشاره 324
- 1. اخلاص 325
- 2. ساده زیستی 326
- 3. تواضع 329
- 4. اخلاق خانوادگی 329
- 5. توجه به مردم 330
- اشاره 331
- 6. صبر 331
- 7. احترام به دیگران 331
- بیان آیت اﷲ بجنوردی 331
- ب) پرهیز از غیبت 332
- ج) سخاوت 332
- الف) تهجّد 332
- رحلت 333
- منابع و مأخذ 334
آن را بیان می دارد؛ مثلاً ذیل آیه 253 سوره بقره (ج1، ص 319) ((تلک الرسل فضلنا بعضهم علی بعض... )) آنجا که فضل پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم را بر سایر انبیای الهی علیهم السلام اثبات می کند، فضل اهل بیت علیهم السلام را نیز بر انبیای دیگر با استفاده از روایات مطرح می نماید.
ایشان در نزول آیه تطهیر (33 احزاب در ج5، ص 436) به صراحت بیان می دارد که این آیه در حق ائمه اهل بیت علیهم السلام، پنج تن آل عبا نازل شده و معتقد است که روایات فراوانی از فریقین برای مطلب، وارد شده است.
درمورد مصونیت قرآن از تحریف ذیل آیه 9 سوره حجر ((انا نحن نزلنا الذکر و انا له لحافظون)) در (جلد4، ص172) می فرماید: قرآن از تحریف به تغییر، زیاده و نقصان، مصون مانده است.
ایشان در مورد بسم اﷲ الرحمن الرحیم در ابتدای سوره حمد (ج1، ص12) می فرماید: «بسمله جزء هر سوره، بلکه آیه ای از هر سوره می باشد و این قول را اجماع شیعه می داند که اهل سنت برخی موافق و برخی مخالف آنند».
مبنای معمول ایشان در دلالت قرآن این است که ظاهر آیات حجیت دارد و بدون معارض قوی نمیتوان از آن دست برداشت. بر این اساس، در آیه 24 سوره بقره ((اعدت للکافرین)) (ج1 ص52) می فرماید: ظاهر آیه بر خلقت فعلی جهنم دلالت دارد، نه اینکه، در آینده خلق می شود؛ مگر گفته شود ماضی کنایه از وقوع حتمی است.
منابع تفسیر
یکی از نقص های تفسیر «الجدید» عدم ذکر منابع اقوال و بیانات و توضیحات لغوی، قرائتی و تفسیری است و در بسیاری موارد، روایات را بدون ذکر منبع نقل می کند. با این وصف، به طور پراکنده منبع برخی مطالب یا قائل بعضی اقوال را بیان کرده است. ابن عباس، ابن مسعود، مجاهد، سدی و مقاتل از جمله مفسرانی هستند که از آن ها نقل نموده است.