ستارگان حرم: اختران حریم معصومه (س) - 30 صفحه 81

8. یاقوت؛ ردّ بر مادّیین و دهریون (1) از آن جمله اند.

وی مشغول نگارش کتاب «یازدهم» بود که ندای حق را لبیک گفت. کتابخانه ایشان به همراه کتابخانه پدرش که به سفارش مرحوم حاج آخوند به وی واگذار شده بود پس از وفاتش به آیت اﷲ العظمی بروجردی واگذار شد و سپس به دستور ایشان به کتابخانه مدرسه فیضیه، تحویل داده شد.

این عالم ربانی سرانجام در 19 ذیقعده سال (1373ق) برابر با 19 تیر (1333ش) در 83 سالگی جان به جان آفرین تسلیم کرد. و پس از یک تشییع با شکوه و اقامه نماز میت توسط آیت اﷲ العظمی بروجردی بر پیکرش، در مسجد بالاسر حرم مطهر حضرت معصومه علیها السلام مدفون شد (2) و نخستین مجلس بزرگداشت او از سوی آیت اﷲ بروجردی در مدرسه فیضیه برگزار شد.

سیره خانوادگی

سیره خاندان پدری محمدحسن، دوری از مظاهر دنیا، زندگی در نهایت سادگی، و رعایت موازین طلبگی بود. اما خاندان مادری محمدحسن اعرابی بسیاری متمول و متجدد و بهره مند از تمامی امکانات زمان خویش بودند. که در عین تدین و تقوا، شهرت و اشرافیت را به همراه داشتند. در حالی که عموها از فرط زهد، از داشتن حتی یک فرش گران قیمت و نو ابا داشتند، دایی های وی منازلشان آراسته، به جدیدترین و شیک ترین امکانات زمان بود. در عین حال هر دو خانواده با پذیرش تفاوت ها، متقابلا نسبت به هم از ادب و احترام کم نمی گذاشتند. و هیچ یک دیگری را نفی نمی کرد.

محمد حسن در چنین خانواده ای به دنیا آمد. و این دو محیط تربیتی متضاد، شالوده شخصیتی او را بنا نهاد. وی که در اوان جوانی و بعد از کسب دیپلم از دبیرستان رشیدیه، وارد تجارت و صادرات شده بود، در نهایت کوشش و تلاش در کسب و کار، دوری از تعلقات دنیا را سرلوحه خویش قرار داد.