ستارگان حرم: اختران حریم معصومه (س) - 32 صفحه 200

چنین نبود که تقریرات درس استادان خود را از بر کرده باشد و همان ها را برای شاگردان بیان کند بلکه درس تحقیقی بود، تا حقیقت مطلب و موضوعی را می فهمید و به فراگیران می فهماند، از بحث مورد نظر عبور نمی کرد، در فهم مطالب و بیان آن ها مردی فوق العاده بود، من کسی را مثل ایشان آن چنان مسلط بر منابع و مسایل اسلامی ندیدم، در فقه و اصول متبحّر و کم نظیر بود. در درس مرحوم کوه کمره ای معروف به آیت اﷲ حجت هم شرکت می کردم، ایشان هم خیلی خوش فهم، خوش بیان و مسلط بود، تمام مبانی فقهی، علمای سلف را از عصر شیخ انصاری، به بعد بررسی و تجزیه و تحلیل کرده بود، ولی به پایه ی آیت اﷲ بروجردی نمی رسید، زیرا مرحوم بروجردی غیر از ارزیابی آثار و اندیشه های قدما، سبک خاصی در بررسی احادیث و استنباط از روایات داشت. ایشان که از نزدیک با سیره ی آیت اﷲ بروجردی آشنا بوده است، می افزاید: آن بزرگوار طبع بسیار بلندی داشت و به تمام معنا آقایی داشت، نسبت به دیگران احتیاط را در جانب نیازمند و محتاج رعایت می کرد، ولی در اداره ی زندگی و مصارف شخصی از صرف بیت المال پرهیز می کرد.(1)

غوّاصی در دریای حکمت

اشاره

سید مرتضی که در تحصیل و دانش اندوزی، استعداد سرشار و تلاش مداوم را توام ساخته بود، درصدد آن گردید تا به موازات فراگیری معارف منقول، در حکمت و علوم عقلی نیز بیان های علمی خود را تقویت کند، به همین دلیل در رشته مذکور، محضر علمای ذیل را درک کرده و از پرتو کمالات و اندیشه های آن بزرگواران استفاده نمود: