- مقدمه 1
- بخش اول: چهل حدیث پیرامون تحقیق، پژوهش، قلم و نگارش 3
- اشاره 3
- 1)- تحقیق کن، تحقیق کن! 4
- 2)- راه برین کدام است؟ 4
- 4)- قلم، نخستین آفریده خدا 4
- 3)- عمل برتر 4
- 5)- نخستین قلمزن که بود؟ 5
- 6)- پژواک قلم تا کجا که نمیرسد! 5
- 7)- چرا زکات دست خود نمی دهی؟ 5
- 8)- مرکب دانشوران، از خون شهیدان برتر است 6
- 9)- فرهنگ مکتوب و این همه پاداش! ثواب تألیف و نوشتن 6
- 10)- ای قلمزنان! به کدامین راه می روید؟ 7
- 12)- در سایه سار قلم، زندگی زیباست 7
- 11)- بهشت، ارزانی نویسندگان 7
- 15)- نشانِ فرزانگی 8
- 13)- قلم، رمز جاودانگی 8
- 14)- نوشتار، برتر از گفتار است 8
- 19)- تا نوشتهات باقی است، پاداش تو هم جاری است 9
- 16)- بر کرانه قلمت چه جلوه گر است؟ 9
- 18)- فرصت از دست مده که پشیمان می شوی 9
- 17)- کیفیت نوشته ات، نشانه عقل توست 9
- 21)- تویی دلارام من! 10
- 20)- خوشا آنان که دائم در کتاباند! 10
- 22)- بنویس و بر جای نه! 10
- 25)- با خط زیبا بنویس: «بسم الله …» 11
- 23)- دانش در بند نگارش کِش! 11
- 26)- به پُر برگی کتابت نناز! به پُرباری کتابت بناز! 11
- 24)- بی نام تو نامه کی کنم باز؟ 11
- 29)- قلم به داد حافظه می رسد! 12
- 27)- چرا نوشته هایت را دسته بندی نمیکنی؟ 12
- 28)- همراه خود چرا قلم نداری؟ 12
- 30)- غلط نگوییم؛ غلط ننویسیم 12
- 33)- چرا نوشته هایت را بازنگری و بازنگاری نمی کنی؟ 13
- 32)- خوش خط بنگار و فاصله هم بگذار! 13
- 31)- چرا نمی نویسید؟! 13
- 37)- این سخنگو کیست که در برابرت نیست؟ 14
- 36)- گُلسرای دانشوران چیست؟ 14
- 34)- کتاب، مایه آرامش دلهاست 14
- 35)- هر کتابی، ترجمانی است 14
- 38)- آینده را هم به تماشا بایست! 15
- 39)- یک «چهل حدیث» نوشته ای؟ 15
- 40)- پیامبر به اصحابش دستور نوشتن می دهد 16
- اشاره 17
- بخش دوم: پژوهش و تحقیق در کلام بزرگان 17
- 1)- امام خمینی قدس سره 18
- الف: رسالت قلم 18
- ب: تحقیق و پژوهش 19
- عشق به کار تحقیقی 21
- اشاره 21
- بیماری در عرصه علم و تحقیق 21
- 2)- مقام معظم رهبری 21
- جامعۀ علمی مطلوب اسلامی 22
- جبران عقب افتادگی علمی و تحقیقاتی 22
- برخورد سالم افکار در محافل علمی و پژوهشی 23
- غرب و قیام علمی علیه دین تحریف شده 23
- ترویج تحقیق و پرورش محقق 25
- آموزش بر مبنای پژوهش 25
- به ISI اسلامی فکر کنید 26
- تولید و فرآوری علم 26
- باید به اوج برسیم 27
- اسلامی شدن محیط های علم و تحقیق 27
- نیاز علمی، نیز حقیقی 27
- شناسایی استعدادهای علمی و پژوهشی 28
- طلبه، درس و تحقیق 28
- پیام آیت الله العظمی مظاهری مدظله العالی به اختتامیه چهارمین جشنوارۀ علّامه حلّی قدس سره استان اصفهان 29
- 3)- آیت الله العظمی شیخ حسین مظاهری (مد ظله العالی) 29
- پیام آیت الله العظمی مظاهری مدظله العالی به اختتامیه پنجمین جشنوارۀ علّامه حلّی قدس سره استان اصفهان 33
- پیام آیت الله العظمی مظاهری مدظله العالی به اختتامیه ششمین جشنوارۀ علّامه حلّی قدس سره استان اصفهان 36
- زمینه پژوهش در باره اخلاق و تربیت عملی طلاب فراهم شود 40
- پژوهش های امروز پاسخگوی مطالب دنیای معاصر نیست 40
- تقویت بنیۀ پژوهشی طلاب 40
- از دیگر سخنان آیت الله العظمی مظاهری (مد ظله العالی) 40
- اخلاص در پژوهش 41
- 4)- حضرت آیت الله العظمی شیخ جعفر سبحانی (مد ظله العالی) 41
- از دیگر سخنان معظم له 43
- حدیثی که سبب شد آیت الله سبحانی دست به قلم شود 44
- منزلت پژوهشگر و حس علم جویی او 45
- پیشنهاد آیت الله سبحانی به مرکز مدیریت حوزه های علمیه برای امر پژوهش 45
- شیوۀ تربیت نویسندگان در حوزه های علمیه 48
- 5)- آیت الله العظمی ناصر مکارم شیرازی (مد ظله العالی) 48
- اشاره 48
- قلم و بیان در قرآن 48
- ضرورت نگارش و پژوهش 50
- چه باید کرد؟ 51
- امتیازهای قلم 53
- روش تربیت نویسنده در حوزه 53
- آفت های قلم 57
- 6)- آیت الله العظمی سید محمد تقی مدرسی (مد ظله العالی) 58
- 7)- آیت الله العظمی شیخ عبدالله جوادی آملی (مدظله العالی) 60
- 9)- آیت الله شیخ محمد تقی مصباح یزدی 62
- 8)- آیت الله الظعمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی) 62
- 11)- مرحوم آیت الله العظمی سید عبدالکریم موسوی اردبیلی قدس سره 63
- 10)- آیت الله سید محمد رضا جلالی حسینی (حفظه الله) 63
- 12)- مرحوم آیت الله شیخ احمد مجتهدی تهرانی قدس سره 64
- 13)- پروفسور دکتر محمود حسابی قدس سره 65
- اشاره 66
- بخش سوم: نذر برای نوشتن کتاب 66
- نذر شیخ طبرسی به تألیف مجمع البیان 67
- نذر 67
- نذر سید قزوینی برای تألیف کتابی پیرامون بانوی دو عالم، حضرت زهرا علیها السلام 68
- نذر سید سبزواری قدس سره برای تألیف یک دوره کامل فقه 68
- نذر آقای آیت الله سید محمد تقی مدرسی 69
- مطالب مهم آقای علوی 69
- نذر شیخ حسن طراد 70
- نذر برای حفظ کردن مطلب 70
- اشاره 72
- بخش چهارم: نکاتی درباره کتاب های شیعه 72
- توصیه آیت الله بهجت قدس سره به نشر یک کتاب 73
- راز توفیق مرحوم بهبهانی 73
- کشف اللثام و نوشتن کتاب قبل از بلوغ 73
- امتیاز مفاتیح الشرائع 74
- اشاره 75
- بخش پنجم: نکاتی درباره بزرگان 75
- علامه میرحامد حسین هندی 76
- فرازی از وصیت نامه علامه حلی قدس سره به فرزندش 76
- علامه مجلسی رضوان الله تعالی علیه 76
- ابن جریر- عبقات 77
- فرازی از وصیت نامه آیت الله حاج سید حسن فقیه امامی قدس سره 77
- ابوعمرو 78
- ابن جریر 78
- خواجه عبدالله انصاری 78
- بخش ششم: آمارهای تکان دهنده 79
- اشاره 79
- سالی 100 میلیارد دلار صرف تحقیق 80
- تشویق بی حساب محققین در فرانسه 80
- 30 هزار محقق در یک شرکت آلمانی 80
- اشاره 81
- بخش هفتم: اهتمام به نویسندگی و نگارش در شب قدر 81
- اتمام نگارش برخی از آثار مکتوب شیعی در شب قدر 82
- اشاره 84
- بخش هشتم: کتاب هایی که در حوزه علمیه اصفهان نوشته شده 84
- 1)- مدرسه علمیه امام صادق علیه السلام (چهارباغ) 85
- 3)- مدرسۀ جده کوچک 86
- 2)- مدرسۀ جلالیه 86
- 4)- مدرسۀ جده بزرگ 87
- 5)- مدرسه الماسیه 87
- 6)- مدرسۀ علمیه شفیعیۀ دردشت 88
- 7)- مدرسه علیقلی آقا 88
- 8)- مدرسه ملاعبدالله 89
- منابع و مآخذ 90
بسم الله الرحمن الرحیم
مقدمه
قرآن کریم توجه فراوانی به دانش و دانشمند نموده و در آیات بسیاری، بر ارزش گوهر علم و دانش تأکید نموده است. اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام نیز سخنان گرانسنگ و گرانقدری در علم، عالم، تعلیم و تعلّم، تحقیق و پژوهش بیان فرمودهاند. از آنجا که ماندگاری علم جز با نوشتن میسر نیست و دین اسلام به قلم و تلاش عالمان برای مکتوب ساختن بافتههای علمی توجه بسیار کرده است.
چنانچه قرآن کریم به قلم و نوشتار دانشمندان سوگند یاد نموده است آنجا که میفرماید:
«ن وَ الْقَلَمِ وَ ما یَسْطُرُونَ»
« ن، سوگند به قلم و آنچه مینویسند.»(1)
و در نخستین آیاتی که در «جبل النور» و غار «حرا» بر قلب پاک پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم نازل شد نیز به مقام والای قلم اشاره شده آنجا که میفرماید:
«اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّکَ الَّذی خَلَقَ»
« بخوان به نام پروردگارت که (جهان را) آفرید.»(2)
«قلم» حافظ علوم و دانش ها، پاسدار افکار اندیشمندان، حلقهی اتصال فکری علما، و پل ارتباطی گذشته و آینده بشر است و حتی ارتباط آسمان و زمین نیز از طریق لوح و قلم حاصل شده است.
1- قلم/1 .
2- علق/1-4 .