- مقدمه 1
- اشاره 3
- بخش اول: چهل حدیث پیرامون تحقیق، پژوهش، قلم و نگارش 3
- 4)- قلم، نخستین آفریده خدا 4
- 2)- راه برین کدام است؟ 4
- 1)- تحقیق کن، تحقیق کن! 4
- 3)- عمل برتر 4
- 5)- نخستین قلمزن که بود؟ 5
- 7)- چرا زکات دست خود نمی دهی؟ 5
- 6)- پژواک قلم تا کجا که نمیرسد! 5
- 9)- فرهنگ مکتوب و این همه پاداش! ثواب تألیف و نوشتن 6
- 8)- مرکب دانشوران، از خون شهیدان برتر است 6
- 10)- ای قلمزنان! به کدامین راه می روید؟ 7
- 12)- در سایه سار قلم، زندگی زیباست 7
- 11)- بهشت، ارزانی نویسندگان 7
- 13)- قلم، رمز جاودانگی 8
- 15)- نشانِ فرزانگی 8
- 14)- نوشتار، برتر از گفتار است 8
- 16)- بر کرانه قلمت چه جلوه گر است؟ 9
- 19)- تا نوشتهات باقی است، پاداش تو هم جاری است 9
- 18)- فرصت از دست مده که پشیمان می شوی 9
- 17)- کیفیت نوشته ات، نشانه عقل توست 9
- 22)- بنویس و بر جای نه! 10
- 21)- تویی دلارام من! 10
- 20)- خوشا آنان که دائم در کتاباند! 10
- 23)- دانش در بند نگارش کِش! 11
- 25)- با خط زیبا بنویس: «بسم الله …» 11
- 26)- به پُر برگی کتابت نناز! به پُرباری کتابت بناز! 11
- 24)- بی نام تو نامه کی کنم باز؟ 11
- 30)- غلط نگوییم؛ غلط ننویسیم 12
- 28)- همراه خود چرا قلم نداری؟ 12
- 29)- قلم به داد حافظه می رسد! 12
- 27)- چرا نوشته هایت را دسته بندی نمیکنی؟ 12
- 31)- چرا نمی نویسید؟! 13
- 32)- خوش خط بنگار و فاصله هم بگذار! 13
- 33)- چرا نوشته هایت را بازنگری و بازنگاری نمی کنی؟ 13
- 36)- گُلسرای دانشوران چیست؟ 14
- 34)- کتاب، مایه آرامش دلهاست 14
- 37)- این سخنگو کیست که در برابرت نیست؟ 14
- 35)- هر کتابی، ترجمانی است 14
- 39)- یک «چهل حدیث» نوشته ای؟ 15
- 38)- آینده را هم به تماشا بایست! 15
- 40)- پیامبر به اصحابش دستور نوشتن می دهد 16
- اشاره 17
- بخش دوم: پژوهش و تحقیق در کلام بزرگان 17
- 1)- امام خمینی قدس سره 18
- الف: رسالت قلم 18
- ب: تحقیق و پژوهش 19
- اشاره 21
- 2)- مقام معظم رهبری 21
- عشق به کار تحقیقی 21
- بیماری در عرصه علم و تحقیق 21
- جامعۀ علمی مطلوب اسلامی 22
- جبران عقب افتادگی علمی و تحقیقاتی 22
- غرب و قیام علمی علیه دین تحریف شده 23
- برخورد سالم افکار در محافل علمی و پژوهشی 23
- ترویج تحقیق و پرورش محقق 25
- آموزش بر مبنای پژوهش 25
- تولید و فرآوری علم 26
- به ISI اسلامی فکر کنید 26
- نیاز علمی، نیز حقیقی 27
- اسلامی شدن محیط های علم و تحقیق 27
- باید به اوج برسیم 27
- شناسایی استعدادهای علمی و پژوهشی 28
- طلبه، درس و تحقیق 28
- پیام آیت الله العظمی مظاهری مدظله العالی به اختتامیه چهارمین جشنوارۀ علّامه حلّی قدس سره استان اصفهان 29
- 3)- آیت الله العظمی شیخ حسین مظاهری (مد ظله العالی) 29
- پیام آیت الله العظمی مظاهری مدظله العالی به اختتامیه پنجمین جشنوارۀ علّامه حلّی قدس سره استان اصفهان 33
- پیام آیت الله العظمی مظاهری مدظله العالی به اختتامیه ششمین جشنوارۀ علّامه حلّی قدس سره استان اصفهان 36
- تقویت بنیۀ پژوهشی طلاب 40
- پژوهش های امروز پاسخگوی مطالب دنیای معاصر نیست 40
- از دیگر سخنان آیت الله العظمی مظاهری (مد ظله العالی) 40
- زمینه پژوهش در باره اخلاق و تربیت عملی طلاب فراهم شود 40
- 4)- حضرت آیت الله العظمی شیخ جعفر سبحانی (مد ظله العالی) 41
- اخلاص در پژوهش 41
- از دیگر سخنان معظم له 43
- حدیثی که سبب شد آیت الله سبحانی دست به قلم شود 44
- منزلت پژوهشگر و حس علم جویی او 45
- پیشنهاد آیت الله سبحانی به مرکز مدیریت حوزه های علمیه برای امر پژوهش 45
- شیوۀ تربیت نویسندگان در حوزه های علمیه 48
- قلم و بیان در قرآن 48
- 5)- آیت الله العظمی ناصر مکارم شیرازی (مد ظله العالی) 48
- اشاره 48
- ضرورت نگارش و پژوهش 50
- چه باید کرد؟ 51
- امتیازهای قلم 53
- روش تربیت نویسنده در حوزه 53
- آفت های قلم 57
- 6)- آیت الله العظمی سید محمد تقی مدرسی (مد ظله العالی) 58
- 7)- آیت الله العظمی شیخ عبدالله جوادی آملی (مدظله العالی) 60
- 8)- آیت الله الظعمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی) 62
- 9)- آیت الله شیخ محمد تقی مصباح یزدی 62
- 10)- آیت الله سید محمد رضا جلالی حسینی (حفظه الله) 63
- 11)- مرحوم آیت الله العظمی سید عبدالکریم موسوی اردبیلی قدس سره 63
- 12)- مرحوم آیت الله شیخ احمد مجتهدی تهرانی قدس سره 64
- 13)- پروفسور دکتر محمود حسابی قدس سره 65
- اشاره 66
- بخش سوم: نذر برای نوشتن کتاب 66
- نذر شیخ طبرسی به تألیف مجمع البیان 67
- نذر 67
- نذر سید سبزواری قدس سره برای تألیف یک دوره کامل فقه 68
- نذر سید قزوینی برای تألیف کتابی پیرامون بانوی دو عالم، حضرت زهرا علیها السلام 68
- مطالب مهم آقای علوی 69
- نذر آقای آیت الله سید محمد تقی مدرسی 69
- نذر شیخ حسن طراد 70
- نذر برای حفظ کردن مطلب 70
- بخش چهارم: نکاتی درباره کتاب های شیعه 72
- اشاره 72
- راز توفیق مرحوم بهبهانی 73
- توصیه آیت الله بهجت قدس سره به نشر یک کتاب 73
- کشف اللثام و نوشتن کتاب قبل از بلوغ 73
- امتیاز مفاتیح الشرائع 74
- اشاره 75
- بخش پنجم: نکاتی درباره بزرگان 75
- علامه میرحامد حسین هندی 76
- فرازی از وصیت نامه علامه حلی قدس سره به فرزندش 76
- علامه مجلسی رضوان الله تعالی علیه 76
- فرازی از وصیت نامه آیت الله حاج سید حسن فقیه امامی قدس سره 77
- ابن جریر- عبقات 77
- ابوعمرو 78
- ابن جریر 78
- خواجه عبدالله انصاری 78
- اشاره 79
- بخش ششم: آمارهای تکان دهنده 79
- 30 هزار محقق در یک شرکت آلمانی 80
- تشویق بی حساب محققین در فرانسه 80
- سالی 100 میلیارد دلار صرف تحقیق 80
- اشاره 81
- بخش هفتم: اهتمام به نویسندگی و نگارش در شب قدر 81
- اتمام نگارش برخی از آثار مکتوب شیعی در شب قدر 82
- بخش هشتم: کتاب هایی که در حوزه علمیه اصفهان نوشته شده 84
- اشاره 84
- 1)- مدرسه علمیه امام صادق علیه السلام (چهارباغ) 85
- 2)- مدرسۀ جلالیه 86
- 3)- مدرسۀ جده کوچک 86
- 4)- مدرسۀ جده بزرگ 87
- 5)- مدرسه الماسیه 87
- 6)- مدرسۀ علمیه شفیعیۀ دردشت 88
- 7)- مدرسه علیقلی آقا 88
- 8)- مدرسه ملاعبدالله 89
- منابع و مآخذ 90
امتیازهای قلم
برای قلم سه امتیاز است که در بیان نیست:
امتیاز اول: باقی بودن. سخن فرار می کند و نوشته باقی است و حدیث معروف امیرمؤمنان علی علیه السلام چه تعبیر جالبی است: «قیّدوا العلم بالکتابه» علم را نگذارید فرار کند اما جلوگیری از فرار علم با نگارش است.
امتیاز دوم: دقیق بودن نوشته. بیان دقیق نیست، ولی نوشته دقیق است. اگر کتاب «کافی» بنا بود با بیان در این مدت هزار سال به دست ما برسد اکنون غیر از آن چیزی که «کلینی قدس سره » نوشته بود، به دست ما می رسید. هر کسی مطالبش را نقل به معنا می کرد. ولی نوشته دقیق است.
امتیاز سوم: عمیق بودن. مطالب نوشته عمیق است، در حالی که سخن کم محتواست. نویسندگان گاهی یک ساعت فکر می کنند و یک خط می نویسند ولی سخن نمی تواند آن دقت را داشته باشد. از این رو مصاحبه ها هیچ وقت ارزش اعلامیه ها را ندارد. اعلامیه ها با دقت نوشته شده است، سند است، بنابراین بقا، دقت و عمق، سه امتیاز برای نگارش و نویسندگی است.
روش تربیت نویسنده در حوزه
اشاره
از کجا نویسندگی را در حوزه ها شروع کنیم؟ من فکر می کنم نویسندگی دارای پنج مرحله است:
مرحلۀ اول: مطالعۀ آثار نویسندگان خوب
اگر وقت دارید روزی نیم ساعت یا یک ساعت کتاب هایی را که از نظر نویسندگی و محتوا خوب است، نه یک روز و دو روز، نه یک ماه و دو ماه، بلکه ماه ها پشت سرهم مطالعه کنید. اگر آدم با ذوقی باشد شش ماه، یک سال باید مطالعه کنید و این مطالعه نباید قطع شود. ریزه کاری هایی که در