عمر با برکت (زندگی نامه و تالیفات عزیزالله عطاردی قوچانی) صفحه 4

I . فعالیت تدریسی و ترویجی حوزوی با خط مشی تبلیغ، تدریس، مدیریت (مرجعیت) یعنی فضلا و روحانیون هم سطح ایشان که در حوزه ماندگار شده بودند، سه خط مشی و هدف را تعقیب می کردند: بعضی به فکر تبلیغ، وعظ مردم بودند؛ دسته دیگر در حوزه به کارهای علمی که عمدتاً تربیت طلاب و تدریس بود، می پرداختند و بالاخره دسته سومی هم درصدد تمشیت امور طلاب و مدیریت امور صنفی روحانیت بودند. این گروه در نهایت به مرجعیت می رسند.

II . خط مشی فرهنگی در نهادهای دولتی روحانیون همپایه و هم سطح مرحوم عطاردی بعضاً جذب آموزش و پرورش یا جذب دانشگاه می شدند و نهایتاً به تدریس مشغول می گردیدند.

III . خط مشی همکاری با نهادهای اجرایی کارهایی نظیر وکالت، قضاوت در دادگستری، دفترخانه داری (سردفتر شدن)، کارمند شدن در بانک ها و غیره در انتظار روحانیون بود. کسانی مثل عطاردی که شأنی و فضلی داشتند به سرعت جذب اینگونه مشاغل می شدند. اما عطاردی خط مشی دیگر و متمایز با هر سه گروه فوق را انتخاب کرد؛ خطی که کمتر کسی به آن تن می داد؛ زیرا مشقت های آن فراوان وریسک پذیری آن زیادتر بود. ولی هرکس در این راه با تلاش و پشت کار به نتیجه می رسد مشمول زندگی با برکت و به دست آوردن خیر کثیر و سود فراوان می گردید؛ عطاردی هم چنین شد. البته این موضوع را می توان از منظرهای مختلف بررسی کرد و نیاز به کار دارد. ولی اجمالاً با تجزیه زندگی ایشان به ده سرفصل رسیدیم و وقتی آنها را با زندگی دیگران مقایسه کردیم یافتیم که تمایز جدی هست. اکنون می رویم به سراغ موارد و مصادیق آن سرفصلها، یعنی می خواهیم ببینیم؛ مثلاً در عرصه تألیف چه کارنامه ای بر جای گذاشته است ؟؛ نیز در عرصه های دیگر.

معرفی آثار

در این بخش اطلاعاتی از ویژگی های ظاهری و صوری و نیز ویژگی های محتوایی آثار عرضه می کنیم. منظور از ویژگی صوری، عنوان، محل چاپ، تاریخ چاپ، ناشر، تعداد جلد و تعداد صفحه و نیز نوبت چاپ در مورد کتب منتشره است.

اما در مورد مقالات منتشره، به معرفی مجموعه یا نشریه شامل این مقاله، تاریخ و شماره مجله و صفحه می پردازیم. امّا آثاری که منتشر نشده، تنها مأخذ ما اقرار خود مرحوم عطاردی و گزارش های ایشان است. هر اثری را به عنوان کارهای خودش معرفی کرده است، در اینجا هم خواهد آمد. خوشبختانه ایشان زندگی نامه و کارنامه خود را نوشت و چند ماه قبل از وفات منتشر کرد و در لابلای این دو اثر اطلاعات خوبی درباره آثار