حاکمان قم صفحه 133

1197 ه.ق.برای آخرین بار در تاریخ شهر،به مرمّت و یا تجدیدبنای باروی قم،همّت گماشت.در دیوان هاتف نیز قصیده ای در مدح وی و وصف برج و باروی قم،وجود دارد. (1)

125.نجف خان زندی

در عهد آقا محمّد خان،تا چندی زندیان بر قم حکومت می راندند.

آخرین حاکم زندیه در قم،نجف خان زندی بود.او از جانب جعفر خان زند پسر صادق خان(برادر مادری علی مراد خان زند)،حکومت داشت. (2)

جعفر خان در مورچه خورت (3)با علیمراد خان،مقابله کرد و علیمراد خان،در آنجا وفات یافت.جعفر خان،در اصفهان به داعیۀ شهریاری برخاست و ولیخان،پسر علیمراد خان را کور ساخت و نجف خان زند را به حکومت قم گمارد و به سرداری تهران روانه داشت تا با لشکر آقا محمّد خان که تهران را محاصره کرده بودند،رویارویی کند.

آقا محمّد خان،از راه زرند و ساوه به طرف قم آمد و قم را محاصره کرد و در طرف دروازۀ ری،در کنار سنگری (4)اتراق کرد.خواستند شهر را بگیرند.در این هنگام،نیروهای دار الحکومۀ نجف خان،از دروازه ری بیرون می آمدند و به اردوی آقا محمّد خان یورشی

1- 1) .«تربت پاکان»ج 2،ص 155. [1]
2- 2) .«تاریخ و جغرافیای قم»(سفرنامۀ قم)ص 98.
3- 3) .نزدیک اصفهان.
4- 4) .افضل الملک می نویسد:«...در کنار سنگری که الان،معروف به سنگر است...»(تاریخ و جغرافیای قم»(سفرنامۀ قم)،ص 161).