سادات در ایران: تاثیر مهاجرت سادات بر گسترش تشیع در ایران صفحه 107

1. قسمت شمالی کشور

اشاره

منظور از شهرهای شمال کشور، فقط شامل مناطق طبرستان قدیم، یعنی گرگان و آمل و گیلان نمی شود؛ همان طور که برخی نویسندگان همچون بغدادی این تقسیم را ذکر نموده اند،(1) بلکه شامل استان های خراسان و تهران که از مناطق مهم به شمار می رفته اند نیز می گردد.

1.1 طبرستان قدیم

طبرستان قدیم که شامل گرگان، آمل و گیلان بود، به دلیل در امان ماندن از دست اعراب، محل مناسبی برای هجرت سادات بود. امنیت منطقه، به سبب وجود جنگل و کوهستان های صعب العبور، گریز و اختفا را آسان می نمود. مردم منطقه نیز، چون مخالف حکومت اعراب در این سرزمین بودند، همکاری قابل توجهی با سادات داشتند.

بعد از شهادت امام رضا علیه السلام در سال 203 هجری،(2) به نقل از تاریخ طبری،(3) بسیاری از سادات که به دعوت آن حضرت به ایران آمدند، در طول

1- (1) . بغدادی، عبدالحق، مراصدالاطلاع، ج 2، ص 877؛ قزوینی، زکریا بن محمد، آثار البلاد و اخبارالعباد، ج 1، ص 402؛ حموی، یاقوت، معجم البلدان، ج 4، ص 13.
2- (2) . تاریخ طبری، ج 8، ص 568.
3- (3) . گفته طبری درباره سبب شهادت حضرت رضای آل محمد با گفته مورخان دیگر و سیر وقایع آن دوران هماهنگ نیست. ابن اثیر از مسمومیت آن حضرت سخن آورده (الکامل چاپ بیروت، ح 6، ص 203). ابن حجر صریحاً می گوید که علی بن موسی علیه السلام در سناباد شهید شد (تهذیب التهذیب. چاپ حیدر آباد، ج 7 ص 387).