- اشاره 1
- سخن ناشر 1
- مقدمه 2
- اشاره 8
- آیه اول: هُوَ الأوَّلُ وَ الآخِرُ... 8
- اهمیت آیه 9
- اشاره 10
- نکوهش یا ستایش 10
- شاهد اول 11
- شاهد دوم 12
- شاهد سوم 13
- روایات 14
- حدیث اول 14
- اشاره 14
- حدیث دوم 17
- حدیث سوم 19
- حدیث چهارم 23
- حدیث پنجم 24
- حدیث ششم 25
- حدیث هفتم 26
- حدیث نهم 26
- حدیث هشتم 26
- حدیث دهم 27
- حدیث یازدهم 28
- حدیث دوازدهم 29
- ظاهر و باطن در بیان حضرت امام رضا (علیه السلام) 30
- دیدگاه مفسران 32
- تفسیر کنز الدقائق 32
- اشاره 32
- تفسیر المیزان 35
- 1. سخن ابن عربی 38
- اشاره 38
- تفسیرهای انحرافی و برداشت های ناصواب 38
- 2. شرح قیصری 44
- 3. دیدگاه ملاصدرا 46
- 5. تأویلی در لاجبر و لاتفویض 49
- 4. دیدگاه ابن عربی در عتاب موسی به هارون 49
- سخن صاحب «بیان السعاده» : 51
- اول و آخر و ظاهر و باطن در بیان تأویل 53
- آیه دوم: الله نُورُ السَّمَاوَاتِ وَالأرضِ... 57
- اشاره 57
- بررسی واژه ها و معنای آیه 59
- چگونگی اطلاق نور به خدا 60
- اشاره 63
- سخن علامه طباطبائی 63
- مَثَل نور خدا 63
- نقد سخن علامه 65
- یادآوری و تتمیم 66
- سخن ملاصدرا 68
- اشاره 69
- دیدگاه ابن عربی 69
- نظر سید حیدر آملی 70
- اشاره 70
- نقد نظر ملاصدرا و ابن عربی 70
- نقد 72
- باطن و تأویل آیه نور 73
- احادیث تأویل در آیه نور 78
- سخن ابن سینا 78
- مَثَل و نفی مِثْل 81
- ارتباط آیه بیوت با آیه نور 82
- سخن پایانی 84
- اشاره 86
- آیه سوم: لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیءٌ... 86
- روایات 90
- تفسیرهای نادرست 92
- پاسخ 93
- اشاره 97
- آیه چهارم: لَقَدْ کَفَرَ الَّذِینَ... 97
- عیسی در قرآن 98
- معرفی عیسی توسط خودش: 99
- عیسی از نگاه مسیحیان 100
- عیسی فرزند مریم است، نه فرزند خدا 102
- خداوند منزّه از اتّخاذ فرزند است 103
- وحدت در تثلیث 105
- اقانیم ثلاثه 106
- فخررازی 106
- عیسی و مادرش إله نیستند 107
- عیسی خبر از مرگ خود می دهد 108
- اشاره 109
- تبیین و ردّ عقیده برخی عرفا و فلاسفه 109
- 1 شرح قیصری 110
- 2 شرح مؤید الدین جَندی 112
- 3 ممد الهمم 116
- نتیجه 117
- علامه جعفری می فرماید: 118
- و اینک از استاد مطهری بشنوید: 120
- آیه پنجم: ألَمْ تَرَ إلَی رَبِّکَ کَیْفَ مَدَّ الظِّلِّ... 124
- اشاره 124
- بررسی واژه ها و تبیین آیه 125
- اشاره 129
- سخن فلاسفه و اهل عرفان 129
- سخن ابن عربی 130
- سخن ابن عربی در فصوص الحکم 137
- سخن ملاصدرا 140
- بیان بعضی از معاصرین 145
- اشاره 148
- چگونگی نگرش به عالَم 148
- الف) نگاه نزولی و صعودی 148
- اشاره 148
- بیان استاد شهید مطهری 149
- ب) نگرش مجموعی (کل نگر) 150
- اساس برداشت ناصواب از آیه 152
- اصالتِ ماهیت یا اصالت وجود 152
- سخن قاضی سعید قمی 157
- دیدگاه ملاعبد الرزاق لاهیجی 160
- استدلال قائلان «اصالت وجود» 168
- قاعده بسیط الحقیقه 174
- آیه ششم: وَ مَا رَمَیْتَ... 182
- اشاره 182
- نظر اول 183
- نظر دوم 187
- نظر سوم 188
- اشاره 188
- بیان شیخ طوسی 190
- اشکال اول 190
- اشاره 190
- اشکال دوم 190
- اشاره 191
- اشکال سوم 191
- نظر چهارم 191
- قائلان به وحدت وجود 192
- نظر پنجم (قائلین به جبر): 193
- دیدگاه میرزا علی همدانی 193
- خلاصه کلام 196
- اشاره 199
- آیه هفتم: وَ لِلَّهِ الْمَشْرِقُ وَالْمَغْرِبُ... 199
- اشاره 201
- بررسی واژه ها 201
- مشرق و مغرب: 201
- تولیه 203
- وجه 204
- روایات و تفاسیر 205
- تفسیر کشاف 208
- تفسیر المیزان 209
- تفسیر البیان 212
- دیدگاه فلاسفه و اهل عرفان 213
- اشاره 213
- اشاره 213
- سخن مرحوم فیض کاشانی 213
- نقد و بررسی 214
- سخن ابن عربی 215
- بررسی یک حدیث 226
- آیه هشتم: وَ لا تَدْعُ مَعَ اللهِ... 232
- اشاره 232
- روایات 234
- تفسیر المیزان 238
- دیدگاه مفسران 238
- تفسیر نفحات الرحمن 244
- دیدگاه فلاسفه و عرفا 245
- نمایه ها 249
- اشاره 249
- نمایه آیات: 250
- نمایه روایات: 257
- کتابنامه 261
سخن ناشر
اشاره
آنچه در این نوشتار ملاحظه می کنید، سلسله درس ها و مباحثی است که استاد معارف حضرت آیت الله سید جعفر سیّدان دامت برکاته در جمع گروهی از طلاب حوزه علمیه مشهد افاضه فرموده اند و به تفسیر و تبیین آیات اعتقادی پرداخته، پاره ای از انحرافات و برداشت های نادرستی را که از این آیات صورت گرفته بیان کرده اند.
این بحث ها که از نوار پیاده شده بود توسط برخی از شاگردان مورد اعتماد معظم له جهت استفاده بیشتر دانش پژوهان و شیفتگان مکتب اهل بیت، تلخیص، ویرایش و منبع یابی گردید و به صورت حاضر ارائه شده است.
امید است که انتشار این اثر ارزشمند، مورد قبول ناحیه مقدسه امام عصر حضرت بقیه الله الأعظم عَجَّلَ اللهُ تَعالی فَرجَهُ الشَّریف قرار گیرد.
ناشر
مشهد مقدس