- دیباچه 1
- پیش گفتار 2
- بخش اول: مباحث مقدماتی 3
- اشاره 3
- 5. پرسش های پژوهش 4
- فصل اول: کلیات 4
- 1. طرح و تبیین مسئله 4
- 4. پیشینه پژوهش 4
- اشاره 4
- 2. تعریف مفاهیم 4
- 3. کاربرد در صدا و سیما 4
- اشاره 5
- 6. هدف های پژوهش 5
- فصل دوم: علت گرایش ایرانیان به مکتب تشیع 5
- 1. یافتن روح اسلام در خاندان پیامبر 6
- 2. اثرگذاری شیعیان ساکن در کوفه و یمن 7
- ب) مردم کوفه 7
- اشاره 7
- الف) مردم یمن 7
- 5. مظلومیت اهل بیت علیهم السلام 8
- 3. مهاجرت راویان حدیث به ایران 8
- 4. مهاجرت سادات به سرزمین های ایران 8
- 6. حکومت صفویه 9
- بخش دوم: معرفی یاران ایرانی تبار 10
- اشاره 10
- آشنایی با علی علیه السلام 11
- فصل اول: میثم تمار صحابه امام علی علیه السلام 11
- اشاره 11
- خبر از شهادت 12
- میثم و دفاع از ولایت 13
- مفسّری زبردست 13
- مزار شهید 13
- نام و نسب 14
- اشاره 14
- خدمت گزاری اهل بیت علیهم السلام 14
- ابان بن ابی عیاش فیروز ابواسماعیل 14
- ویژگی های اخلاقی ابان 14
- فرزندان میثم 14
- فصل دوم: یاران امام سجاد علیه السلام 14
- نوادگان میثم 14
- ابان، میراث دار اسرار آل محمد صلی الله علیه و آله 15
- در حضور امام سجاد علیه السلام 15
- ابان و راهیابی به مکتب اهل بیت علیهم السلام 15
- مسافرت به بصره 15
- اشاره 16
- 1. ابویزید بسطامی 16
- اشاره 16
- رحلت 16
- فصل سوم: یاران امام باقر و امام صادق علیهماالسلام 16
- اشکال و جواب 17
- بایزید و دعای مادر 17
- 2. حریزبن عبدالله ازدی کوفی سجستانی 17
- اندرزهایی از بسطامی 17
- اشاره 17
- مقامات علمی و معنوی حریز 18
- خدمات علمی حریز 18
- محرومیت از دیدار امام صادق علیه السلام 18
- 3. جابربن حیان، شیمی دان و عارف 19
- شهادت حریز 19
- مقام علمی جابر 19
- اشاره 19
- شبهه در وجود جابر 20
- اشاره 20
- 4. عمران بن عبدالله بن سعد اشعری قمی 20
- خاندان اشعری 21
- 5. آدم ابن عبداللّه قمی 21
- خدمت به اهل بیت علیهم السلام 21
- اشاره 21
- منزلت او نزد امام صادق علیه السلام 21
- خدمات اشعریان به مکتب تشیع 22
- 6. عمار بن عبدالحمید سجستانی 23
- 7. عبداللّه نجاشی 24
- مقام و منزلت وی نزد ائمه 25
- اشاره 25
- اشاره 25
- فصل چهارم: یاران امام موسی بن جعفر علیه السلام 25
- خدمات علمی و فرهنگی 25
- 1. ابراهیم بن ابی محمود خراسانی 25
- 2. بی بی شطیطه 26
- مبارزه با انحراف های عقیدتی و فرقه ای 26
- 3. بشر حافی 28
- اشاره 28
- اشاره 28
- سخنانی از بشر حافی 28
- مقام علمی 28
- 4. محمد بن خالد برقی 28
- روایت های رسیده از او 29
- اشاره 29
- 1. زکریا بن آدم 29
- اشاره 29
- فصل پنجم: یاران امام رضا علیه السلام 29
- امین دین و دنیا 30
- امانِ اهل قم 30
- یار وفادار 30
- یار ولایت 30
- مبارزه با انحراف 30
- سخنان دانشمندان درباره او 31
- 3. مرزبان بن عمران 31
- 2. ابراهیم بن هاشم قمی 31
- اشاره 31
- وفات 31
- یادکرد امام جواد علیه السلام از او 31
- اشاره 31
- خدمات علمی و فرهنگی او به مکتب تشیع 31
- وفات 31
- توجه ائمه به بزنطی 33
- اشاره 33
- 4. احمد بن محمد بَزَنْطی 33
- وطن بزنطی 33
- روایت های رسیده از وی 34
- سخنان دانشمندان درباره او 34
- 5. عبدالعزیز مهتدی، وکیل امام رضا علیه السلام 35
- 6 و 7. حسن و حسین بن سعید اهوازی 35
- اشاره 36
- استادان حسین بن سعید 36
- تبلیغ مکتب اهل بیت علیهم السلام 36
- اشاره 36
- 8. حسن بن سعید 36
- 9. حسین بن سعید 36
- 11. فضل بن شاذان، متکلمی زبر دست 37
- 10. دیگر یاران از خاندان حسین 37
- تألیفات 37
- اشاره 37
- سخنان ائمه درباره او 37
- وفات 37
- خدمات فرهنگی فضل بن شاذان به جامعه شیعه 38
- وصف عالمان از او 38
- مدافع ولایت 38
- اشاره 38
- وفات 39
- ب) ایستادگی در برابر گروه های منحرف 39
- اشاره 39
- اصل و نسب و زندگی نامه 39
- 12. عبدالسلام بن صالح بن سلیمان خراسانی؛ ابوصلت 39
- الف) آماده سازی شیعیان برای رویارویی با مسئله غیبت امام مهدی علیه السلام 39
- ارتباط ابوصلت و امام رضا علیه السلام 40
- ایمان استوار 40
- ابوصلت و دفاع از حریم ولایت 41
- ابوصلت در زندان مأمون 41
- مناظره های ابوصلت 41
- وفات ابوصلت 42
- اشاره 42
- اشاره 42
- ایمان راسخ 42
- 1. ابن سکّیت 42
- فصل ششم: یاران امام جواد علیه السلام 42
- جایگاه ابن سکّیت نزد معصومان 42
- اشاره 43
- 2. علی بن مهزیار اهوازی 43
- مقام علمی 43
- سخنان ائمه درباره او 43
- روایت های رسیده از وی 44
- در محراب عبادت 44
- آثار 44
- وفات 44
- 3. ابراهیم بن مهزیار 44
- احمد و مبارزه با انحراف های عقیدتی 45
- 4. احمد بن محمد بن عیسی 45
- اشاره 45
- تألیفات 46
- سفر به کوفه در جست وجوی حدیث 46
- وفات 46
- اشاره 46
- شاگردان و استادان وی 46
- 5. احمد بن محمد خالد برقی 46
- اخراج وی از قم 47
- احاطه علمی و خدمات فرهنگی 47
- وفات 48
- مادرائی کیست 48
- احمد و خدمت به برادران دینی 48
- اشاره 49
- اشاره 49
- 1. عبداللّه بن جعفر حمیری، شیخ القمیین 49
- وفات 49
- فصل هفتم: یاران امام هادی و عسکری علیهماالسلام 49
- تألیفات 49
- فرزندان 50
- 2. احمد بن اسحاق قمی 50
- خدمات احمد بن اسحاق 50
- اشاره 50
- احمد بن اسحاق در کلام امامان 50
- احمد بن اسحاق و دیدار با امام زمان عج الله تعالی فرجه الشریف 51
- توقیع امام زمان عج الله تعالی فرجه الشریف به احمد بن اسحاق 51
- وفات 51
- اشاره 52
- 4. محمد بن حسن صفار 52
- خدمات علمی صفار 52
- 3. علی بن ابراهیم 52
- اشاره 53
- وفات 53
- 5. احمد بن داود جرجانی 53
- نگاهی به بصائر الدرجات 53
- تألیفات 53
- شاگردان 54
- اشاره 54
- استادان 54
- سعد بن عبداللّه و امام زمان عج الله تعالی فرجه الشریف 54
- تألیفات 54
- 6. سعد بن عبداللّه اشعری قمی 54
- 7. حسن بن خالد، برادر محمد بن خالد 55
- وفات 55
- 1. حسین بن روح نوبختی 56
- اشاره 56
- شخصیت و موقعیت حسین بن روح 56
- اشاره 56
- فصل هشتم: وکلای امام زمان عج الله تعالی فرجه الشریف 56
- نخستین توقیع 57
- راز انتخاب وی به نیابت 57
- حسین بن روح و مقام نیابت و سفارت امام زمان عج الله تعالی فرجه الشریف 57
- مدت نیابت حسین بن روح 57
- حبس حسین بن روح 58
- کرامتی از حسین بن روح 58
- 2. ابوسهل نوبختی 59
- وفات 59
- خدمات و تألیفات وی 59
- سخنان دانشمندان درباره او 59
- اشاره 59
- ابوسهل و حسین بن منصور حلاج 60
- ابوسهل و شلمغانی1 60
- در حضور دو امام 60
- نامه امام عسکری علیه السلام به ابن بابویه 61
- 3. علی بن بابویه قمی 61
- اشاره 61
- دیگر دانشمندان خاندان نوبختی 61
- نوشته های ابن بابویه 62
- مناظره ابن بابویه با ابوعبداللّه رازی 62
- وفات ابن بابویه 62
- 4. شیخ صدوق 62
- علی بن بابویه و حلاج 62
- اشاره 63
- 5. قاسم بن علاء آذربایجانی 63
- آخرین روزهای عمر وی 63
- سخن پایانی: شهربانو مادر امام سجاد علیه السلام 64
- کتاب نامه 67
دیباچه
دیباچه
ایرانیان به دلیل هوش و ذکاوت خدادای از همان آغاز، اسلام را در مکتب اهل بیت علیهم السلام متبلور یافتند. آنان عترت گرامی پیامبر را بهترین جانشینان و ادامه دهندگان نبوت یافتند و بر آن پای فشردند. این گرایش نه بر اساس تعصب و قومیت، بلکه بر پایه وحی و روایات متواتر نبوی بوده است. آنان فرسنگ ها راه را به عشق رویت خورشید پیمودند و خود را از زلال علم و معارف آنها سیراب کردند و نسل های آینده را نیز از آن بی بهره نگذاشتند و در این راه، حتی از بذل جان نیز دریغ نکردند. بی شک، آشنایی با یاران ایرانی معصومان علیهم السلام می تواند در آشنایی با تاریخ تشیع در ایران و چگونگی حفظ میراث دینی و اشتغال آن به نسل های بعدی سودمند باشد.
بر این اساس، پژوهش حاضر در دستور کار قرار گرفت و شامل زندگی یاران مهم از معصومان است.
در پایان از پژوهشگر ارجمند، جناب حجت الاسلام مهدی لطفی که در تهیه این اثر بسیار کوشیده است، قدردانی می شود و انتظار می رود مورد استفاده برنامه سازان قرار گیرد و ما را از انتقادها و پیشنهادهای خود بی نصیب نفرمایند.
و من اللّه التوفیق
گروه دین پژوهی
اداره کل پژوهش