یاران ایرانی تبار معصومان علیهم السلام صفحه 13

ص:22

دستور داد، لجام بر دهانش زنند و میثم نخستین فردی بود که در اسلام لجام بر دهانش زدند.

پس چون روز سوم شد، آن ملعون آمد و حربه ای در دست داشت. پس گفت: به خدا سوگند، این حربه را بر تو می زنم، با آنکه می دانم روزها، روزه و شب ها به عبادت حق تعالی مشغول بودی. پس حربه را بر او زد. در آخر روز، خون از سوراخ های دماغش روان شد و بر ریش و سینه مبارکش ریخت و روحش به جنان پرواز کرد.(1)

شیخ مفید شهادت آن بزرگوار را ده روز پیش از رسیدن سیدالشهداء به عراق دانسته است.(2)

مفسّری زبردست

مفسّری زبردست

ابن عباس در تفسیر، شاگرد مکتب علوی بود و عمری را در آموختن تفسیر قرآن سپری کرده بود، ولی میثم از آن جا که توانایی اش افزون بود، در تفسیر، از ابن عباس پیشی گرفت. میثم به مدینه مشرّف شد و با ابن عباس دیدار کرد. پس به ابن عباس گفت: هر آنچه می خواهی از تفسیر قرآن، از من بپرس که من تنزیل قرآن را از مولایم خوانده ام و تأویل قرآن را هم به من آموخته است.

پس ابن عباس قلم و کاغذ خواست که گفته های میثم را بنویسد. چون خواست بنویسد، میثم گفت: ای ابن عباس! حالت چه گونه است آن روزی که مرا همراه هشت نفر دیگر بر روی چوبه دار ببینی و اینکه چوبه دار من، از همه آنها کوتاه تر است؟(3)

میثم و دفاع از ولایت

میثم و دفاع از ولایت

میثم، اسوه ای برای ره پویان کمال و معنویت و دلدادگان اهل بیت علیهم السلام بود. او می توانست با دوری جستن ظاهری از امام علی علیه السلام، جان سالم به در برد، ولی هرگز بدان راضی نشد و چوبه دار را بر ماندن ترجیح داد و مردن به عشق علی علیه السلام را بر ماندن برگزید تا در جوّ خفقان تاریخ، اسوه بیداری و پایداری باشد.

همه از مرگ و مردن واهمه دارند و شب و روز می کوشند دچار چنگال مرگ نشوند، ولی وقتی میثم از مولایش می شنود که در راه او به چنگال مصیبت ها می افتد و در این راه جان می سپارد، مسرور می شود. او با نخلی که در آینده چوبه دارش می شود، دوستی می کند و با او به راز و نیاز می نشیند. این نشانه عشق سرشار میثم به ولایت بود. میثم در همه جا و همه موقعیت ها از ولایت دفاع می کرد. در دربار ابن زیاد، از علی علیه السلام حمایت کرد و او را به سبب حمایت از علی علیه السلام به دار آویختند، ولی باز ساکت نماند. از چوبه دار منبر ساخت و بر بالای چوبه دار به نطق درآمد و به نشر فضیلت های اهل بیت علیهم السلام پرداخت. به حدی که ابن زیاد از شورش مردم ترسید و دستور داد زبانش را ببرند.

مزار شهید

مزار شهید

پیکرش مدتی بر بالای دار بود. ابن زیاد برای اهانت بیشتر به میثم، اجازه نمی داد پیکر پاکش را از دار پایین آوردند و دفن کنند. هدفش از این کار، تهدید و ترساندن مدافعان امام علی علیه السلام بود که بفهماند سزای دوستی علی این است.

ولی او غافل بود که شهید، همیشه زنده است. پیکر میثم بر بلندای دار، درس یقین و پایداری به ره پویان حقیقت بود. سرانجام، هفت نفر از مسلمانان و خرمافروشان هم پیمان شدند تا پیکر میثم را بردارند و دفن کنند. پس شب هنگام برای غافل ساختن مأموران در نزدیکی آن محل آتشی افروختند. مأموران برای گرم شدن بدانجا رفتند و آنان در این فرصت، برای پایین آوردن پیکر پاک میثم نزدیک دار رفتند. مأموران کنار آتش بودند و روشنایی آتش مانع دید چوبه دار بود. پیکر پاک را پایین آوردند و در برکه آبی دفن کردند. صبح بن زیاد باخبر شد و افرادی را برای پیدا کردن پیکر مطهر میثم مأمور کرد، ولی تلاششان به جایی نرسید.(4)

اکنون قبر میثم در جنوب غربی مسجد بزرگ کوفه قرار گرفته و مزار عاشقان اهل بیت علیهم السلام و یاران راستین آنهاست.

1- شیخ عباس قمی، منتهی الامال، قم، انتشارات دلیل ما، 1379، چ 1، ج 1، ص 517؛ نیز نک: شیخ مفید، الارشاد، قم، مؤسسه آل بیت، 1413 ه_ . ق، ج 1، صص 324 و 325؛ معجم رجال الحدیث، ج 20، صص 110 و 111؛ الاصابه، ج6، ص 250؛ بحارالانوار، ج 42، صص 124 _ 133؛ فتال نیشابوری، روضه الواعظین، تحقیق: سید محمد مهدی خراسانی، قم، منشورات رضی، ص 289.
2- الارشاد، ج 1، ص 324 .
3- محمد تقی شوشتری، قاموس الرجال، قم، جامعه مدرسین، 1422ه_ . ق، چ 1، ج 10، ص 311.
4- رجال کشی، ص 83 .