- مقدمه استاد انصاری بویراحمدی 1
- چکیده 1
- شیعه و تاریخ 7
- پیشینه تاریخی بحث 9
- 1. تشیع در لغت 11
- فصل اول: تعاریف 11
- اشاره 17
- 1 - 3 تشیع سیاسی 17
- 2 - 3. تشیع عقیدتی 19
- 3 - 3. تشیع حُبّی 20
- 4 - 3. تشیع دینی و فرهنگی 20
- اشاره 21
- اشاره 22
- الف) گروه اول 22
- 1. جریانات بعد از سقیفه 22
- 2. ظهور شیعه در زمان قتل عثمان 23
- 3. بعد از جنگ جمل 24
- 4. بعد از جنگ صفین 25
- 5. ظهور تشیع بعد از شهادت حسین بن علی 25
- 6. تشیع متأثّر از افکار ابن سبا 26
- 7. تأثر تشیع از افکار فارسیان 28
- 1. ارتباط سببی با ایرانیان 29
- عوامل تشیع ایرانیان از دیدگاه اهل سنت 29
- 2. تناسب آرا بین شیعه و ایرانیان 33
- ب) گروه دوم 34
- قول حق و نظریه محقق 37
- اشاره 39
- فصل اول: قیام های علویان در عصر امویان 39
- 1. قیام زید 41
- 2. قیام یحیی بن زید 43
- 4. قیام زید و نظر امام صادق 45
- 5. آرا و عقاید زیدیه 49
- 6 . امامت از دیدگاه زیدیّه 52
- اشاره 55
- 1. قیام محمد نفس زکیه 55
- امام صادق و نفس زکیه 56
- 2 قیام ابن طباطبایی حسنی 58
- 4. قیام یحیی بن حسین (زیدیان یمن) 59
- امام هفتم و شهید فخ 62
- آثار و برکات این قیام ها در گسترش تشیع 64
- 1. ورود مسلمانان به طبرستان 67
- اشاره 67
- 2. مقابله قدرت های محلی با اعراب 68
- 3. ورود نخستین علویان به طبرستان و دیلم 70
- الف: قیام حسن بن زید (داعی کبیر) و تشکیل دولت مستقل شیعی در طبرستان 72
- ب. منش و روحیات حسن بن زید 76
- ج. محمد بن زید و تشکیل دولت 78
- د. طبرستان بعد از شهادت داعی محمد بن زید 80
- ه-. تحولات فرهنگی و اجتماعی و سیاسی در این دوره 81
- 1. تحولات فرهنگی دوره علویان 81
- 2. تحولات سیاسی و اجتماعی 83
- 4. آثار این قیام ها در گسترش تشیع 87
- دلایل اهمیت علویان طبرستان در ایران 88
- فصل اول: چگونگی ورود اسلام به گیلان 89
- اشاره 89
- 1. موقعیت جغرافیایی گیلان 89
- کوچصفهان 94
- فومن 95
- لاهیجان 95
- رانکو 96
- 2. گیلان قبل از اسلام 97
- 3. گیلان در دوره اموی 100
- 4. گیلان در دوره عباسیان 101
- 5. ورود علویان به گیلان (و قیام آن ها) 102
- اشاره 102
- الف. قیام حسن بن علی (اطروش) 103
- ب. حکومت حسن بن علی 104
- د. تأثیرات قیام حسن بن علی در گسترش تشیع در گیلان 109
- ه-. قیام داعی صغیر 110
- و. روحیات داعی صغیر 111
- علل و عوامل گسترش تشیع در طبرستان و دیلم 112
- ز. علویان مدعی حکومت قبل و بعد از داعی صغیر 113
- 6. مذهب علویان در گیلان (ناصر و داعی صغیر) 115
- اشاره 118
- الف. دیلم خاستگاه آل بویه 118
- 1. عوامل زمینه ساز دولت آل بویه 118
- ب. ظهور آل بویه و به قدرت رسیدن آن ها 119
- معز الدوله (احمد بن بویه) 125
- د. موضع گیری دیلمیان و ترکان با آن ها 127
- اشاره 129
- الف. احیای شعائر شیعه 132
- ب. داشتن وزرای شیعه 135
- ج. رابطه آل بویه با علمای شیعه 135
- اشاره 138
- 1. نسب آل کیا 138
- 2. زمینه های تأسیس دولت آل کیا 139
- 1 - 3. خاندان موید بالله 140
- 3 - 3. خاندان ناصروند 141
- 2 - 3. خاندان هزار اسبی 141
- 5 - 3. خاندان اسحاق 142
- شخصیت سید قوام الدین مرعشی 143
- 1 - 5. امیر کیا بن حسن کیا 145
- 2 - 5. سید علی کیا بن امیر (769 - 791ق) 145
- 5. فرمانروایی سادات کیایی 145
- 3 - 5. سید هادی کیا بن امیر (791 - 797ق) 149
- 4 - 5. سید حسین کیا بن علی (797 - 798ق) 150
- 6 - 5. سید حسین کیا (دومین دوره حکومت 829 - 833 ه-.ق) 151
- 7 - 5. سید ناصر بن امیر سید محمد (833 ه-.ق) 151
- 10 - 5. کارکیا ناصر کیایی امیر سید محمد (دومین دوره حکومت 833 - 850 ه-.ق) 152
- 9 - 5. سلطان حسین کیا (فرزند کوچک سید علی کیا 833 ق) 152
- 13 - 5. سلطان حسن بن سلطان محمد (909 - 911ق) 154
- 14 - 5. سلطان احمد خان بن حسن (911 - 940ق) 154
- 15 - 5. کارکیا علی بن سلطان احمد خان (940 - 941ق) 155
- 17 - 5. خان احمد خان بن کارکیا، سلطان حسن (943 - 975 ه-.ق) 156
- 6. خدمات دولت آل کیا 158
- اشاره 158
- نام برخی از دانشمندان و علمای دربار آل کیا 159
- الف. فرهنگی و مذهبی 159
- اشاره 164
- 1. زمینه های ارتباط آل کیا با صفویان 165
- 3. خان احمد خان و صفویان (شاه طهماسب) 169
- عوامل مهم سقوط حکومت خان احمد در زمان شاه عباس 171
- 4. تحولات مذهبی در گیلان در عهد دولت صفویان 172
- فرمانروایان سادات گیلانی 172
در حق آنان پدری کرد. میرزا علی با غلبه بر دیگران و نیروهای داخلی توانست حکومت رانکوه تامسر و سمام را در دست گیرید.
13 - 5. سلطان حسن بن سلطان محمد (909 - 911ق)
وی مدت هیجده ماه «بر بیه پیش» حکومت کرد ولی حاکم رشت امیر حسام الدین از صلح با او طفره رفته و به لاهیجان و رانکوه حمله کرد و آنجا را تصرف کرد ولی مردم آن منطقه در مقابل حاکم رشت مقاومت کردند و او مجبور شد به رشت عقب نشینی کند.
در سال 911ق، میرزا علی حاکم عزل شده، توانست با کشتن سلطان حسن دوباره به قدرت برسد ولی نیروهای سلطان حسن که به سرحدات بیه پیش رفته بودند با شنیدن خبر کشته شدن سلطان حسن بدون درنگ بر میرزا علی حمله برده و او را کشتند.((1))
14 - 5. سلطان احمد خان بن حسن (911 - 940ق)
وی که در اردوی شاه اسماعیل بود، بعد از شنیدن قتل پدرش به سرعت به لاهیجان آمد و با کمک سدید [مشاور میرزا علی] و دیگران به قدرت رسید. وی به خاطر مخالفت با پیشنهاد شاه و حمله به بیه پس [شاه اسماعیل صفوی علاقه مند بود منطقه بیه پس و بیه پیش یک طرفه شود و با هم صلح کنند از این رو به شیخ نجم رشتی دستور داد تا مقدمات صلح بین دو ناحیه و منطقه را فراهم کند] مورد غضب شاه قرار گرفت اما با فرستادن نماینده و هدایایی به دربار شاه بخشیده شده و خود نزد شاه اسماعیل به سلطانیه رفت و وی با فرمان حاکمیت آستارا تا استرآباد را به او داد. بعد از این فرمان، حاکمان مازندران
1- ([1]). تاریخ خانی، ص 243.