بررسی علل گرایش مستبصرین به تشیع در پنجاه سال اخیر (1390 - 1340ھ.ش) صفحه 30

معجزۀ پیامبر’ است. هم چنین، در مورد نزول قرآن، برخی از علمای شیعی هم چون شیخ صدوق معتقدند که قرآن در ماه مبارک رمضان، در شب قدر و به یک باره از لوح محفوظ بر بیت المعمور (یا آسمان دنیا) نازل شد و خداوند عصارۀ علم آن را به نبیّ اکرم داد، سپس در طول 20 یا 23 سال به صورت تدریجی و تفصیلی بر پیامبر نازل شد و حضرت مأمور بودند تا آن را به مردم ابلاغ نمایند (مفید، اوائل، 1413: 11 و 18).

ج- عدل الهی و جبر و اختیار

خداوند عادل است و افعال او همگی پسندیده و زیباست و مرتکب ظلم و جور نمی شود. به عنوان مثال، خداوند امر به تکلیف مالایطاق نمی کند، یعنی محال است خداوند فردی را که توانایی انجام کاری را ندارد بر انجام آن تکلیف نماید. از مباحثی که در ذیل عدل الهی قرار می گیرد، حسن و قبح است. اثناعشریّه بر خلاف برخی دیگر هم چون اشاعره، معتقد به حسن و قبح عقلی - ورای اعتبارات شرعی است و عدل را بدان باز می گرداند. در کنار حکم شرع، بر اساس حکم عقل نیز خداوند آنچه را قبیح است انجام نمی دهد و به آنچه حسن است اخلال نمی کند. از مباحث دیگری که در بحث عدل الهی مطرح می شود، وعد و وعید الهی است. از نظر اثنا عشریّه وعد و وعید الهی (پاداش و عذاب) حقّ است و در باب توبه، برآنند که قبول آن از طرف خداوند از روی فضل و بخشش او است و در صورت تحقّق، فرد توبه کار عذاب نخواهد شد. (صابری، 2: 1383/220، مفید، اوائل، 1413: 16-7؛ همان، النکت الاعتقادیه، 1413: 33-32؛ ابن بابویه قمی، التوحید، بی تا: 405-390).