دانستنیهای شیعه صفحه 260

شیعه حقیقی کیست؟

اکنون به اصل مسأله باز می گردیم ، و آن این که شیعه حقیقی کیست؟ پاسخ آن که شیعه در یک تجزیه و تحلیل فشرده دارای اقسام و مراتب و درجات است ، مانند : شیعه اعتقادی ، شیعه زیدی ، شیعه امامی ، شیعه

اسماعیلی و . . . و در میان اینها و و معروف ترینشان شیعه امامیه یعنی همان شیعه اثنی عشری (دوازده امامی) است ، و این شیعیان نیز از نظر ایمان و علم و عمل دارای درجات مختلف هستند ، و در مجموع به دو قسم تقسیم می شوند : شیعه کامل و شیعه ناقص ، شیعه کامل کسی است که حقیقتاً با کمال صداقت در همه ابعاد پیرو امام علی(ع) و امامان معصوم بعد از او باشد ، که نمونه اعلای این گونه شیعه را باید از سیمای افرادی مانند : سلمان ، ابوذر ، مقداد ، و عمار ، مالک اشتر ، محمد بن ابی بکر و . . . جستجو کرد . که هم از نظر عقیده و ایمان ، محکم و استوار بودند ، و هم در عمل در عرصه های گوناگون زندگی پیرو راستین بودند ، و باید دانست که فرق است بین دوست علی(ع) و شیعه آن حضرت ، شیعه مقامی است که در درجه علّیین قرار دارد و هر کس نمی تواند این ادعا را بکند ، چرا که ادعای بسیار بزرگی است و شرایط سنگین دارد و هر کس را یارای وصول به این مقام نیست .

در این راستا نظری به قرآن می افکنیم می بینیم که خداوند ابراهیم خلیل (ع) را شیعه حضرت نوح(ع) دانسته و چنین می فرماید : «و انّ من شیعته لابراهیم اذ جاء ربّه بقلبٍ سلیمٍ؛و از پیروان او (نوح علیه السلام) ابراهیم است ، آنجا که او با قلب سلیم به پیشگاه پروردگارش آمد . »(9)

از این دو آیه چنین فهمیده می شود که اوّلاً واژه شیعه قبل

از اسلام ، حتی در عصر ابراهیم(ع) وجود داشت ، ثانیاً این واژه دارای ارزش و محتوای بزرگ است ، چرا که پیامبر بزرگی همچون ابراهیم(ع) به عنوان شیعه(و پیرو حضرت نوح در توحید و اصول) نام گزاری شده ، و ثالثاً از شرایط شیعه حقیقی آن است که در پیشگاه الهی دارای قلب سلیم و روح پاک و کامل و خالی از هرگونه آلودگی و شوائب باشد ، قلبی که خالی از شرک ، و خالص از معاصی و نفاق ، و آکنده از عشق به خدا و سالم از هرگونه انحراف معنوی ، و تهی از هرگونه شک و تردید ، و موجب نیت راستین و پاک گردد ، چنانکه امام صادق(ع)فرمود : «النّیّه الصّادقه صاحب القلب السّلیم ، لانّ سلامه القلب من هواجس المذکورات تخلّص النّیّه فی الامور کلّها؛(10) کسی که نیت راست و پاک دارد ، صاحب قلب سلیم است ، چرا که سلامت قلب از هرگونه شرک و شک ، نیت را در همه چیز خالص می کند» . کوتاه سخن آن که تنها کسی که در روز قیامت نجات می یابد و رو سفید می شود شخصی است که با داشتن قلب سلیم وارد محشر شود ، چنان که در قرآن از زبان حضرت ابراهیم (ع) آمده : «یوم لاینفع مالٌ و لابنون الّا من اتی اللّه بقلبٍ سلیمٍ؛(11) در روز قیامت مال و فرزندان سودی نمی بخشد ، مگر کسی که با قلب سلیم به پیشگاه خدا آید» .

بر همین اساس روایت شده : شخصی به امام سجّاد(ع) عرض کرد : ای پسر رسول خدا(ص)! من از شیعیان خالص شما

هستم . امام سجّاد(ع) به او فرمود : ای بنده خدا هرگاه قلب تو مانند قلب ابراهیم خلیل(ع) بود که خداوند او را شیعه خوانده و فرموده : «و انّ شیعته لابراهیم اذ جاء ربّه بقلبٍ سلیمٍ» . تو از شیعیان ما هستی ، ولی اگر قلب تو مانند قلب او از هرگونه نیرنگ و خیانت پاک نبود ، تو از محبّان ما هستی نه از شیعیان ما . وگرنه اگر با دانستن این موضوع به دروغ ادعای شیعی بودن کنی به مکافات جذام یا فلج شدن تا آخر عمر مبتلا شوی ، تا این دردها کفّاره دروغگویی تو باشند» .

نیز در عصر امام باقر(ع) که حکومت در دست خلفای جور بود و شیعیان مورد آزار و سرزنش قرار می گرفتند : روزی امام باقر(ع) به جمعی از شیعیان فرمود : «لیهنیکم الاسم؛باید برای شما نام شیعه گوارا و باعث سرافرازی باشد» . ابو بصیر که در آن جا حاضر بود عرض کرد : برای چه این نام برای ما مبارک باشد ، چرا به ما تبریک می گویی؟ امام باقر(ع) در پاسخ او فرمود : خداوند در قرآن ابراهیم را شیعه خوانده(و انّ من شیعته لابراهیم) و نیز پیرو موسی(ع) را شیعه نامیده است (فاستغاثه الّذی من شیعته) بنابراین با داشتن این نام ، سرافراز و شادمان باشید و افتخار کنید . (12)

شیعه حقیقی در گفتارپیامبر(ص) و امامان(ع)