دانستنیهای شیعه صفحه 95

10- سلیمان بن مهران اعمش از بزرگان علمای کوفه (متوفای سال 148 ه) . (12)

آثار علمی زید شهید

آثار علمی که از زید بر جای مانده و به او منسوب می باشد ، عبارتند از :

1- تفسیر غریب القرآن : چنانکه از نام آن معلوم است به تفسیر آیات مشکل قرآن پرداخته است .

2- الصفوه : این کتاب با استناد به آیات قرآن کریم به بیان فضایل پیامبر صلی الله علیه و آله و اهل بیت علیهم السلام و

برتری آنان بر دیگران پرداخته است .

3- رساله الی علماء الامه : در این رساله خطاب به علمای امت اسلامی اهداف دعوت و قیام خود را شرح داده است .

4- مناسک الحج : چنانکه از نام آن روشن است ، درباره مناسک حج است .

5- مجموعه فقهی و حدیثی که به مسند امام زید معروف است . دانشمندان زیدی نسبت این کتاب را به زید پذیرفته و بر آنند که این نخستین کتابی است که در فقه و حدیث نگارش یافته است ، و برخی از آنان آن را شرح کرده اند که مفصل ترین آنها شرح قاضی شرف الدین ، حسین بن احمد سیاغی یمنی (متوفای 1221 ه) است ، و «الروض النظیر فی شرح مجموع الفقه الکبیر» نام دارد .

گرچه شارح ، محور کار خود را مسند امام زید قرار داده است ، ولی بر اثبات مطالب آن به شیوه مورد قبول در فقه اهل سنت استدلال کرده است ، یعنی به مراسیل و موقوفات صحابه ، و نیز قیاس و مانند آن استناد نموده است . از این رو ، به فقه اهل سنت شباهت بسیار دارد ، بدین جهت شیخ محمد بخیت مطیعی حنفی مصری در تفریظ خود بر کتاب نوشته است : «این کتاب در معظم احکام با مذهب امام ابو حنیفه موافق است » . (13)