فقهای نامدار شیعه صفحه 107

و ایثارها در دل پیروان خود افکنده است که خود بهترین دلیل صدق و اصالت مکتب است ، که زیباترین ایثارها و گذشتها در راه آن صورت می گیرد .

واژه شهید و نیز واژه های هم خانواده آن ، آن چنان مفاهیم بلند و باشکوه را ازاعماق کلام برمی تابانند و نوری گرم و گرمای نورانی را در جان دل روشن و شعله ورمی سازند که انسان را مجذوب عظمتها و اوج گیریهای خویش می سازند و تاریخ رامبهوت و حیران در نگرش آن می نمایند ، و فقیه بزرگوار شهید اول ، فقیه نامدار قرن هشتم ، از خیل انبوه این کاروان نور بوده و هست ، ولی تنها شهید این مکتب نبوده ونیست ، آنچنان که آخرین آنان نیز نبوده و نخواهد بود . چون فراوانند مردان با فضیلت وبزرگواری از هم عقیده ها و هم مکتبهای او ، که در برابر بساط ظلم و جهل و عناد وتعصب و ضلالت ، دچار امواج فتنه ها و طوفانها شده اند و عاملان خود را گرفتار وبال اعمال خویش نموده و خود را به شاهق اعلای فوز عظیم و کامیابی از شهد شیرین شهادت رسانده اند . موسوعه بزرگ علامه امینی شهدا الفضیله آلبومی است از این شهیدان ، و تابلویی است از این بزرگان که شهد شهادت بر آنان گوارا و مبارک باد !

ولادت و شهرت او

شهید اول ، از بزرگان فقهای امامیه و از اعاظم مجتهدین تاریخ اسلام می باشد .

عالم عامل کامل ، محدث ، رجالی ، اصولی ، ادیب و شاعر در اصطلاح رجال امام الفقه نامیده شده است .

شهید اول ، محمد بن مکی بن احمد عاملی نبطی جزینی ، نخستین شهید نامدار وبزرگوار از این سلسله نور و

رحمت در این طیف و قشر است که شاید از نظر نداشتن همتا و نظیر در آن رتبه و منزلت ، از نظر فقهی و علمی که او داشته است ، او را«شهیداول و نخستین شهید نامیده باشند ، و گرنه شهدای بسیاری از سلسله علماء و محدثین ودانشمندان داریم که شاید شهیدی که اول نامیده شده است ، در هزارمین ردیف آنان قرار گرفته باشد .

او در سال 734 هجری در یکی از قراء جبل عامل به نام جزین (بر وزن سکین)دیده به جهان گشود . قریه ای که او در آن به دنیا آمد ، یکی از مناطق پربرکت ازنظر پرورش فقهاء و علماء می باشد ، به حدی که گفته اند در یک فصل خاص در دوران شهید ثانی در تشییع جنازه ای ، هفتاد مجتهد صاحب فتوی حضور داشته اند و رجال علم و تقوای فراوانی از آن خاک برخاسته اند که شهید اول و دوم ، دو فقیه نامدار وبزرگوار اسلام ، هر دو از آن منطقه هستند و هنگامی که در اصطلاح فقهاء کلمه شهید»بی قرینه ذکر گردید ، مقصود همان شهید اول می باشد . از وی ، پس از محقق اول ، به عنوان سرآمد فقهاء تعبیر آورده شده است . در استادی و فقاهت او ، اهل فن و خبره ، کوچکترین تردیدی به خود راه نداده اند . او علاوه بر علم فقه ، در دیگر علوم اسلامی رایج آن روز نیز مهارت داشته است ، چون در باب علوم و فنون حرام ، جایی که شهیدثانی در کتاب مکاسب محرمه به حرمت تعلم سحر می رسد ، برخی از حاشیه نگاران آن کتاب نوشته اند : «مگر آنکه هدف از تعلم آن باطل

کردن نبوت دروغین باشد . »مثالی که ذکر می کنند این است : «همانند آنکه خود مؤلف نبوت دروغین محمد جالوشی راکه در جبل عامل آغازیده بود ، پس از ابطال سحرش ، مجاب و محکوم نمود و در عهدسلطنت برقوق حکم قتل او داده شد . »بر فرض صحت این داستان ، این امر نشانگروسعت معلومات او در زمینه علوم غریبه نیز می باشد .

خاندان پربرکت