فقهای نامدار شیعه صفحه 277

مقام علمی او

مرحوم میرزای نائینی در اثر اطلاعات وسیع در علوم ریاضی ، حکمت و فلسفه و عرفان ، و احاطه به کلیات فقه ، امتیازات خاصی میان علماء نجف اشرف داشت .

ایشان علم اصول را با دقت تام و جدیت خاص ، طوری منظم و خالی از اعوجاج وپیچیدگی ، تهذیب و تنقیح نمود که مطلعین این فن ، وی را در این امر ستوده و استادی او را در این فن پذیرا شده اند .

شاگردان و تالیفات او

فضل و دانش وی ، چنان در افق بالایی قرار داشت که طلاب از اقطار مختلف کشورهای اسلامی به درس ایشان حاضر گشته و از نظرات دقیقشان استفاده می کردند ، وجود همان دقت نظر ، و تحقیقات علمی ، ایشان را محور حرکت علمی در نجف اشرف گردانید .

از سوی دیگر ، مرحوم میرزا عنایت خاصی نسبت به شاگردان خود داشته واهتمام کامل در تربیت و پرورش آنان بذل می نمود . در تهذیب و تعلیم آنان ، طبق برنامه و اصول صحیح اهتمام کامل داشت . شاگردان آن مرحوم نظرات ایشان را حفظ کرده یا به تحریر درآورده و به طبع رسانیده اند و به حوزه های علمیه خود القاء می نمودند و این امر حیات علمی میرزای نائینی را زنده نگه داشته است و با وجود این آثار او همیشه باقی و جاوید است . در اینجا ما به ذکر اسامی تنی چند از مشاهیر تلامذه ایشان که به درجه اجتهاد رسیده اند اکتفاء می کنیم :

1-آیه الله آقا سید جمال الدین گلپایگانی

2-آیه الله آقا سید محمود شاهرودی

3-آیه الله آقا شیخ موسی خوانساری

4-آیه الله آقا شیخ محمد علی کاظمی خراسانی