فقهای نامدار شیعه صفحه 3

در دوران پیشوایان معصوم(ع)شاگردان و دانش اندوختگان مکتب آنان ، مانندابان بن تغلب ، زراره ، معروف بن خر بود ، برید ، ابو بصیر اسدی ، فضیل بن یسار ، محمدبن مسلم طائی و . . . زندگی فقهی داشته اند که فقیه ترین آنان ، زراره بن اعین بوده است .

آنچنانکه افرادی مانند : جمیل بن دراج ، عبد الله بن مسکان ، عبد الله بن بکیر ، حماد بن عیسی ، حماد بن عثمان و ابان بن عثمان در ردیف فقهاء شمرده شده اند که شرح زندگانی آنان در کتاب الفهرست شیخ طوسی و رجال نجاشی و کشی ، و اخیرا درمعجم رجال الحدیث آیه الله العظمی خویی ، قاموس الرجال علامه شوشتری و دیگرکتب رجالی به تفصیل آمده است .

پس از اصحاب امام صادق(ع) ، شاگردان و یاران امام موسی بن جعفر(ع)مانندمحمد بن معانی و علی بن حمزه و دیگران قرار دارند که شرح زندگی علمی آنان درکتابهای مربوطه مندرج است . پس از آنان ، یاران و اصحاب دیگر ائمه اطهار(ع)قراردارند تا نوبت به نواب چهار گانه و سفیران حضرت مهدی موعود(عج)می رسد و درمرحله بعدی نوبت به نواب عام و فقیهان وارسته و شایسته فرا می رسد .

اهمیت فقه و فقهاء

فقه یکی از شریفترین و گسترده ترین علوم و معارف اسلامی است ، و نقش سازنده آن در زندگی مسلمانان بیش از هر علم و فن دیگر بوده است . پس بالطبع حاملان و دارندگان آن نیز از موقعیت و اعتبار و شایستگی خاصی برخوردارند

.

سخنی است از پیامبر عالیقدر اسلام که : «فقهاء امانتداران پیامبران می باشند . » (4)

این کلام نبوی ، منزلت و جایگاه فقهاء و رهروان فقه و فقاهت را به خوبی ترسیم می کند و نقش آنان را در روند اجتماعی بیان می دارد .

در حدیث دیگری از آن بزرگوار نقل شده است که فرمودند : «خداوند جانشینانم را مورد رحمت قرار دهد . »عرض شد : جانشینان تو کیانند ؟ فرمود : «آنان که سنت وروش مرا برمی گزینند و آنها را به مردم یاد می دهند . » (5)

خلف صالح و یادگار پیامبر گرامی رسول خدا(ص) ، امام حسن عسکری(ع)درتوضیح و تفسیر سخن جد بزرگوارش ، حدود و موازین فقها را بیان می فرماید : «آنان کسانی هستند که صیانت نفس دارند ، پاسدار حریم دیانت ، مخالف هوی و فرمانبرداراوامر خدایند . وظیفه مردم پیروی از اینگونه افراد می باشد . البته فقها همگی ، اینگونه نیستند ، بلکه تنها برخی از آنان واجد این خصوصیات هستند . » (6)