فقهای نامدار شیعه صفحه 314

گفتار صاحب نقباء البشر

مرحوم حاج آقا بزرگ تهرانی ، خریط ماهر علم رجال و درایه در موردشخصیت ایشان می نویسند :

آل خوانسار یکی از دودمانهای علم و دین و زعامت اسلامی در اصفهان و درشهرستانهای کشور می باشند مرحوم سید محمد تقی خوانساری متولد 1305 و متوفی 1371 در ماه رمضان سال نامبرده در خوانسار متولد و مقدمات علوم را در زادگاه خویش فرا گرفت سپس در سال 1322 به عتبات مهاجرت نمود و در محضر علمین کاظمین(سید کاظم یزدی و شیخ محمد کاظم خوانساری)و میرزا محمد حسین نائینی و شیخ علی قوچانی و شیخ ضیاء الدین عراقی حضور پیدا نمود تا اینکه خود به حدکمال و براعت و اجتهاد رسید و خود یکی از مجتهدی مبرز و عالیقدر گردید ، پس به ایران بازگشت . هنگامی که علامه آیه الله حاج شیخ عبد الکریم حائری حوزه علمیه قم را در سال 1340 ه . ق تشکیل و تاسیس داد او حوزه را قصد نمود پس یکی

ازستونهای آن به شمار درآمد او از موقعیت و محبوبیت بسیار برخوردار بود و درشخصیت او ، علم ، فضیلت ، تقوی ، صلاح و حسن اخلاق متبلور بود و هر چه بیشتراشتهار پیدا می کرد تا اینکه یکی از علما و مدرسین قم و یکی از ائمه جماعت مؤثق درآمد که مردم در خوانسار ، تهران و قم و دیگر شهرها به او رجوع نمودند و رساله عملیه او«منتخب الاحکام و حاشیه عروه الوثقی چاپ گردید و در اختیار علاقمندان قرارگرفت او در اواخر عمر به تعدادی از امراض ابتلاء پیدا نمودند تا اینکه در هفتم ذی الحجه 1371 در همدان فوت نمودند و جنازه او با احترام و شکوه خاصی به قم حمل گردید و در کنار مرقد استادش آیه الله حائری مدفون گردید . وفات او تاثیر بس عمیقی در قلوب علما و افاضل ایجاد نمود ، درسها تعطیل شد و مدتی در قم ، تهران ، نجف آبادو شهر ری مجالس ترحیم برگزار گردید . مجله حکمت شماره ویژه ای در وفات اوانتشار داد و مراثی فراوانی درباره او سروده شده است که در مجموعه حکمت آمده است . » (4)

وفات او

او در سال 1371 ه . ق ، هفتم ذیحجه الحرام در شهر همدان به رحمت ایزدی پیوست و با تشییع بسیار باشکوه جنازه او به تهران و قم حمل و در بالای سر کنار مرقدمرحوم آیه الله حائری مؤسس حوزه و مربی و استاد خویش مدفون گردید .

خواب راستین

در شب فوت آن مرحوم آیه الله العظمی بروجردی در عالم رؤیا می بیند که سیدبزرگوار سید مرتضی علم الهدی از دنیا رفته است و جنازه او را به قم حمل می کنند . وی از مشاهده این رؤیا بسیار متاسف و اندوهناک می گردد و با اضطراب و وحشت ازخواب بیدار می شود و انتظار وقوع حادثه ای را می کشد که ناگاه تلفنی به بیت او اطلاع می دهند که مرحوم آیه الله العظمی سید محمد تقی خوانساری در همدان به رحمت ایزدی پیوسته است و جنازه او را به قم حمل می کنند . مرحوم آیه الله بروجردی عموم علمای اعلام و محصلین و طلاب حوزه علمیه قم را برای استقبال و تشییع جنازه آن مرحوم آماده و به استقبال اعزام می دهند و خود نیز به استقبال و تشییع می شتابد و باعظمت و احترام خاصی در بالاسر حرم مطهر حضرت معصومه(ع)نازل می نمایند ودفنش می کنند . رحمت و رضوان الهی شامل حالش باد ! (5)

در رثای او

مرحوم حجه الاسلام و المسلمین سید نبوی(واعظ)خطاب به آیه الله خوانساری(ایام حیات ایشان)اشعار زیر را سروده اند .