فقهای نامدار شیعه صفحه 38

حوزه درسی او

او حوزه درسی بسیار غنی داشته است و در علوم متنوعه تدریس داشته است وهر یک از شاگردان او شهریه معینی داشته اند ، چنانچه شیخ طوسی را ماهی دوازده دیناراشرفی(طلای هیجده نخود)و قاضی ابن البراج را ماهی هشت دینار و هر یک ازتلامذه دیگر را به فراخور حال خود شهریه می داده است . وقتی قحطی شدید پیش آند ، مرد یهودی برای تحصیل روزی ، چاره اندیشید که در نزد سید به تحصیل علم نحوبپردازد . بعد از استیذان از سید حاضر درس او شد و حسب الامر سید به او روزانه تعیین گردید که روز به روز می گرفت و صرف ضروریات زندگی خود می کرد تا پس از اندکی از مشاهده این شیوه و رفتار نیک ، آخر به دین اسلام گروید .

داستان آغاز تحصیل او

برخی از رؤیاها در صداقت و راستی بی شباهت به الهام و نوعی آگاهیهای غیبی نیستند و یکی از آن نوع رؤیاها ، خوابی بود که شیخ مفید اعلی الله مقامه الشریف دیدندکه حضرت فاطمه زهرا(س)حسنین(ع)را پیش او آورده است و می فرماید : «یا شیخ علمهما الفقه (به این دو فرزند فقه بیاموز)شیخ پس از بیداری به حیرت و تفکر فرومی رود ، تا آنکه صبح همان شب ، فاطمه والده ماجده سید مرتضی و سید رضی ، باخدمتگزاران خود که دور او بوده اند ، دو پسر خود را که در آن موقع از نظر سن صغیر وخردسال بوده اند پیش شیخ آورده ، شیخ محض رعایت جلالت آن مخدره ، سلامش کرد و به پا ایستاد تا پس از احترامات معمولی ، فاطمه مادر کودکان ، همان عبارت مذکوردر رؤیا را(یا شیخ علمهما الفقه)به زبان آورد و گفت :

«ای شیخ

این دو پسران منند ، اینها را پیش تو آورده ام که به آنان فقه تعلیم دهی . »

پس شیخ تحت تاثیر قرار گرفت و خواب را به آن بانوی جلیل القدر بازگو نمودو به تعلیم و تربیت آن دو برادر والاگهر اهتمام تمام به کار برد تا به آن مقام عالی علم واجتهاد نائل آمدند که هر دو از ذخیره های ارزشمند اسلام و از نوادر و نوابغ روزگارگردیدند . (5)

اساتید و شاگردان او

او در محیط علمی مساعد رشد و نما کرد و از محضر بزرگان و افرادی مانند :

شیخ مفید ، خطیب ادیب ، ابن نباته و شیخ حسن بابویه بهره جست و شاگردانی مانند :