فقهای نامدار شیعه صفحه 41

(گاهی احتیاج وا می دارد که اوراقی را که بیشتر مورد علاقه است ، فروخته گردد .

من گمان نمی بردم که روزی برسد که آن اوراق را بفروشم . هر چند طلبکارها مرا به زندان وامی داشتند . )

این اشعار حاکی از فقر فروشنده آن بود که از روی ناچاری آن کتب نفیس رافروخته است . سید(ره)تمام کتابها را به صاحبش مسترد نمود و آن ده هزار دینار را نیزبه او بخشش نمود .

وقف ملک برای هزینه فقهاء

سید مرتضی دهکده ای از املاک خود را وقف مصرف کاغذ فقها کرده بود که عوائد آن صرف تالیفات مجتهدین گردد . صفات حمیده و فضائل اخلاقی او در حدی بود که افراد فاضل و دانشمند از هر گروه می توانستند به مجلس او راه یابند و ازمحضرش بهره مند گردند . نابغه عرب ، «ابو العلاء معری از کسانی بود که همیشه ملازمت او را داشت .

گویند هنگامی که ابو العلاء از عراق خارج می شد ، از او پرسیدندکه سید مرتضی را چگونه دیدی ؟ او در پاسخ اشعار زیر را قرائت کرد :

یا سائلی عنه لما جئت تسئله الا هو الرجل العاری من العار لو جئته لرایت الناس فی رجل و الدهر فی ساعه و الارض فی دار

(ای فردی که از من جویای حال او هستی ، بدان که او مردی است که از هر گونه نقص و عیب ، مبری است . اگر او را ببینی خواهی دید که وجود همه مردم در یک فردجمع است و روزگار در یک ساعت متمرکز گردیده و جهان در یک خانه قرار گرفته است . )

کتابخانه او

در کتابخانه سید مرتضی ، هشتاد هزار جلد کتاب بوده است که اغلب آنها ازکتابهای مورد مطالعه یا تالیف او بوده است .