فقهای نامدار شیعه صفحه 518

ب-آثاری که تحت نظر و اشراف ایشان به صورت تقریرات و دروس معظم له به وسیله شاگردان و تلامذه فاضل و عالم به مرحله تالیف و تدوین درآمده است .

ج-ترجمه رساله های عملیه ایشان به زبانهای مختلف مجموع هر سه نوع بالغ بر 40 عنوان کتاب و رساله می شود که به ترتیب زیرمعرفی می گردند

الف : آثار مستقیم

1-افاضه العوائد فی التعلیق علی درر الفوائد : (در دو مجلد ، مجموعا 800صفحه) . کتاب درر الفوائد ، تالیف استاد بزرگوارشان مرحوم آیه الله حائری(رضوان الله تعالی علیه) ، یکی از کتابهای اصول فقه می باشد . ایشان تعلیقات ، حواشی و نظریات خود را به هنگام تدریس اصول فقه به این کتاب افزوده ، و مطالب آن را توسعه و بسطداده اند ، و در تاریخ 1356 از تعلیق و تحشیه آن فراغت یافته اند . این کتاب توسطدار القرآن الکریم قم انتشار یافته است .

2-حاشیه بر العروه الوثقی : العروه الوثقی تالیف آیه

الله العظمی ، حاج سیدمحمد کاظم یزدی ، به علت جامع فروع بودن ، مورد توجه مجتهدین عالیقدر معاصر ومراجع عظیم الشان گذشته قرار گرفته است ، و نوع مراجع حواشی و نظرات فقهی خودرا بر آن افزوده اند ، که یکی از آنها ، حاشیه فقید سعید بر این کتاب مستطاب می باشد که بارها توسط دار الکتب الاسلامیه تهران ، یا دیگر انتشارات به صورت مستقل ، یا همراه تعلیقات دیگر مراجع عظام چاپ و انتشار یافته است .

3-حاشیه بر وسیله النجاه اصفهانی : کتاب شریف وسیله النجاه به علت شامل بودن به برخی از ابواب فقهی ، که العروه الوثقی فاقد آن ابواب می باشد ، مورد عنایت وتوجه مراجع بزرگوار واقع شده است ، و نوع مراجع ، حواشی و نظریات خود را بر آن افزوده اند ، که یکی از مشهورترین آنها ، تحریر الوسیله حضرت امام(ره)می باشد که به فارسی نیز ترجمه شده است . فقید سعید ما حواشی ارزنده ای بر آن کتاب دارند که بارهاچاپ و انتشار یافته است . این کتاب در ایران در3 مجلد و در بیروت در 2 مجلد به چاپ رسیده است .

4-توضیح المسائل(رساله عملیه) : از دوران زعامت مرحوم آیه الله العظمی بروجردی ، مسائل فقهی مورد ابتلای مردم ، با عبارات ساده و روان در اختیار مقلدین قرار گرفته است . از آن دوران تا کنون ، توضیح المسائل معیار و محور رسائل عملیه مراجع عالیقدر قرار گرفته است که نوعا مسائل جدید ، و مسائل مستحدثه در داخل آن عناوین قرار می گیرد . رساله توضیح المسائل فقید سعید که هم اکنون چاپ هفتاد وپنجم آن را در اختیار داریم ، و نوعا در هر چاپ در

تیراژهای ده هزار و بیست هزارشماره ای به طبع رسیده است ، در 508 صفحه می باشد ، و یکی از انتشارات دار القرآن الکریم قم می باشد ، و در پایان آن مسائل متفرقه و جدید ، و مساله مهم امر به معروف ونهی از منکر درج شده است ، و مجموعا محتوی 2917 مساله فرعی می باشد .

5-مجمع المسائل : (در سه مجلد ، فارسی و عربی)مجمع المسائل ، محتوی مسائل جدیده و مستحدثه در اغلب ابواب فقهی می باشد ، و نوعا متضمن مسائلی است که به صورت استفتاء از محضر آن فقیه عصمت و طهارت(ع)در طول دوران زعامت ومرجعیت خواسته شده است ، و از سوی ایشان پاسخ لازم و تفصیلی با شرح و بسطکافی داده شده است . کتاب فوق در 1352 صفحه ، مشتمل بر آن نوع مسائلی است که کمتر در رساله های عملیه می توان آنها را به دست آورد . این کتاب به عربی نیز ترجمه شده است ، و از سوی انتشارات دار القرآن الکریم قم چاپ و انتشار یافته است .