فقهای نامدار شیعه صفحه 534

اقدامات اجتماعی و سیاسی

1-مشارکت در تاسیس حوزه علمیه قم

نخستین اقدام مهم آن بزرگوار ، همراهی با مؤسس حوزه علمیه در قم در تاسیس حوزه تشیع در قم می باشد که در آن اوضاع خفقان با پشتیبانی آن استاد دلسوخته در به ثمر رسیدن حوزه تلاش بسیار کرد .

2-اقامه نماز جمعه

اقدام سیاسی مهم دیگر ایشان اقامه نماز جمعه در آن دوران ظلمانی بود . فتوای ایشان در مورد نماز جمعه ، مبنی بر وجود عینی آن در عصر غیبت حضرت ولی عصر(عج)ایشان را بر آن می داشت که این سنت را در هر جمعه به پا کند . ایشان خود درجواب سؤالی پیرامون اقامه نماز جمعه و آثار اجتماعی و سیاسی آن چنین فرموده اند :

«من نماز جمعه را واجب عینی می دانم و از خیلی سال قبل هم بنا بر حکم خودم(آن را)اقامه می کردم;تا وقتی دیدم برای پیرمرد اشکال دارد ، عذر خواستم که دیگر پیرشده ام . » (5)

استاد شیخ ابو الحسن مصلحی در این مورد و نیز تاریخ نماز جمعه در سده اخیردر قم چنین فرموده اند :

«ایشان(حضرت آیه الله اراکی)مطلبی را از مرحوم حاج شیخ عبد الکریم . . .

مؤسس حوزه علمیه قم نقل می فرمودند که مرحوم حاج میرزا محمد ارباب (6) پدرآقای اشراقی که مرد فاضل و ملایی بود و به خاتم المحدثین شهرت یافته بود ، ایشان فرد سرسختی بود و به راحتی مسئولیت نمی پذیرفت . وقتی حاج شیخ وارد قم شدند ، ایشان گفته بودند که من باید او را امتحان کنم . وقتی که امتحان کرده بودند ، فرموده بودند که حاج شیخ تهمتن علم است . چون مرحوم ارباب محدث بودند ، قائل به وجوب نماز جمعه بودند . لذا به حاج شیخ پیشنهاد می کند که شما اقامه

نماز جمعه کنیدو من هم چون در قم و اطراف آن نفوذ دارم ، از مردم دعوت می کنم که در نماز شرکت کنند ، حاج شیخ فرموده بودند که من هنوز بحث نماز جمعه را مطرح نکرده ام وخوشایند هم نیست که بحث خارج را عوض کنم ، هر موقع رسیدیم و از مشروعیت آن فارغ شدیم ، اقامه می کنم .