شیعه شناسی و پاسخ به شبهات (جلد 1) صفحه 369

بر خود را به حاکم تفویض می کنند. این اصل می گوید: حقِّ سلطه برای خود مردم است و کسی نمی تواند آن را از آنِ خود یا حزبش بداند.

ب) همه مردم در رابطه با قانون و سیاست حقوق مساوی دارند و کسی بر دیگری برتری ندارد.

ج) مردم از طریق شورا می توانند حقّ سلطه و نفوذ بر خود را به شخصی واگذارند تا او هر نوع محدودیت سیاسی که صلاح می داند برای آنان قرار دهد.

د) میزان رأی اکثریّت است و اگر حدّ اقلّ 51 درصد از مردم به شخصی رأی مثبت دادند، او منصوب به حکومت است و بر دیگران است که این رأی را محترم شمرده و از حاکمی که آنان انتخاب کرده اند، پیروی کنند.... (1) .

نظام اسلامی

نظام حکومتی اسلام نیز بر اصول و مبادیی استوار است که عبارتند از:

الف) مبدأ حکومت الله

این مبدأ از اساسی ترین ارکان و اصول فکر دینی، خصوصاً اسلامی است که قرآن و روایات به آن اشاره کرده است؛ یعنی همان گونه که حکومت تکوینی از آنِ خداوند است، حکومت تشریعی نیز به عهده اوست و همان طور که وجود و عدم، خلق و فنا، منع و عطا، حاکمیت و حقّ اطاعت از آنِ اوست، امر و نهی و قبول و ردّ نیز به عهده اوست. این مبدأ چند معنا دارد که عبارت است از:

1 ـ خضوع و تابعیت سیاست اسلامی با دستور الهی که در شریعت اسلام تبیین شده است؛

2 ـ حکومت دین و آزادی تکامل؛ به این معنا که انسان در پرتو حکومت الله به صورت مطلق آزاد نیست و دین حرکت او را در مسیر صحیح و عقلایی قرار داده است.

3 ـ حکومت الله مردم را بر اساس دینی و تقوایی دسته بندی می کند، نه بر اساس

1- اوستن رنی، سیاسة الحکم، ج 1، ص 262.