- مقدمه 1
- پیشگفتار 4
- اشاره 4
- تعهد الهی 6
- وظیفه ما در مقابل شبهات 7
- پیش بینی و پیش گیری 8
- سبب تألیف کتاب 9
- اشاره 10
- شیعه شناسی 10
- پیدایش شیعه 10
- سخنی با مخالفین 11
- مفهوم شیعه در لغت 13
- مفهوم شیعه در اصطلاح 14
- تشیع در لغت 16
- تشیع در اصطلاح 16
- اشاره 17
- ظهور شیعه در سقیفه 17
- ظهور شیعه در عصر پیامبر 17
- پیدایش شیعه 17
- ظهور شیعه هنگام قتل عثمان 18
- ظهور شیعه پس از شهادت حسین بن علی 18
- شیعه متأثر از افکار ابن سبأ 18
- تأثر شیعه از افکار فارسیان 18
- اشاره 19
- عوامل ظهور شیعه 19
- اشاره 19
- آیات امامت 19
- آیه انذار 20
- آیه ولایت 20
- آیه تبلیغ 21
- آیه اکمال 21
- اشاره 22
- آیه شراء 22
- سوره دهر 22
- آیات فضائل 22
- آیه مباهله 23
- آیه مودت 24
- آیه تطهیر 25
- اشاره 25
- آیات مرجعیت دینی اهل بیت 25
- آیه اولی الأمر 26
- اشاره 26
- حدیث غدیر 26
- حدیث دوازده خلیفه 26
- روایات امامت و ولایت 26
- حدیث منزلت 27
- حدیث نور 27
- حدیث خلافت 27
- روایات فضائل 27
- حدیث ولایت 27
- حدیث وصایت 27
- اشاره 27
- حدیث احب الخلق 28
- امام علی برادر معنوی پیامبر 29
- امام علی و باز بودن درب خانه او به مسجد 29
- امام علی میزان ایمان و نفاق 29
- امام علی و ابلاغ سوره برائت 30
- امام علی و رد شمس 30
- امام علی اولین نمازگزار با پیامبر 31
- امام علی و گرفتن لواء 31
- امام علی مولود کعبه 31
- امام علی اولین مسلمان و مؤمن 31
- اشاره 32
- امام علی اعلم صحابه 32
- حدیث انا مدینة العلم 32
- حدیث ثقلین 32
- وجود روایات فراوان در مرجعیت دینی اهل بیت 32
- حدیث علی مع الحق 33
- حدیث امان 33
- حدیث سفینه 33
- وجود روایات فراوان در مدح شیعه 34
- اشاره 35
- تاریخ شیعه 35
- شیعه در عصر پیامبر 35
- برنامه شیعه در زمان رسول خدا 37
- اشاره 37
- بیعت با امیرالمؤمنین در روز غدیر خم 37
- سرودن شعر در دفاع از ولایت 37
- کار عملی در تثبیت ولایت 37
- شیعه هنگام وفات پیامبر 38
- شیعه در ایام خلافت ابوبکر 39
- کاندیدا کردن امام علی برای بیعت 39
- تحصن شیعیان در خانه فاطمه زهرا 39
- اشاره 39
- اشاره 39
- متخلفین از بیعت ابی بکر 40
- موضع گیری ها در دفاع از ولایت 41
- سکوت معنادار 44
- مخالفت عملی 44
- شیعه در ایام خلافت عثمان 45
- شیعه در ایام خلافت عمر بن خطاب 45
- شیعه در ایام امامت امیرالمؤمنین 47
- اشاره 47
- جنگ جمل 49
- جنگ صفین 50
- جنایات معاویه بر شیعه در اواخر حکومت امام علی 52
- شیعه در عصر امام حسن 54
- شیعه در عصر امام حسین 56
- شیعه در عصر امام سجاد 57
- شیعه در عصر امام محمد باقر 61
- شیعه در عصر امام جعفر صادق 62
- شیعه در عصر امام موسی کاظم 62
- شیعه در عصر امام رضا 64
- شیعه در عصر امام جواد 65
- شیعه در دوران امام هادی 68
- شیعه در عصر امام حسن عسکری 69
- شیعه در عصر امام مهدی 70
- شیعه در قرنهای دیگر 72
- چکیده ای از قصه خرافی عبدالله بن سبأ 75
- اشاره 75
- عبدالله بن سبأ 75
- تهمت انتساب شیعه به عبدالله بن سبأ 76
- اشاره 77
- مؤیدین 77
- اقوال مورخان در مورد عبدالله بن سبأ 77
- تشکیک کنندگان 78
- منکرین 79
- انصاف درباره عبدالله بن سبأ 80
- نقد نظریه مؤیدین 81
- ضعف سند 81
- مخالف با سیره سیاسی عثمان 83
- تشیع، روح اسلام اصیل 85
- اشاره 85
- سؤال 01 86
- سؤال 02 87
- رافضی و روافض 89
- اشاره 89
- منشأ پیدایش 90
- وقوع رافضی در اسناد عامه 91
- نقد برخی روایات در مذمت رافضه 93
- فرقه ناجیه 95
- امت هفتاد و سه فرقه 95
- اشاره 95
- راویان حدیث از صحابه 96
- تصحیح حدیث 96
- تعیین فرقه ناجیه 97
- فرقه ناجیه در پرتو احادیث 97
- بررسی احادیث معارض 99
- میزان در توحید و شرک 101
- اشاره 101
- اعتقادات 101
- فتاوای وهابیون در مصادیق شرک 101
- توحید اساس دعوت انبیا 104
- بررسی مفهوم عبادت 106
- ارکان عبادت 108
- اعمال به نیت است 109
- عقیده مشرکان 110
- تقسیم توحید نزد وهابیون 112
- شرک 114
- حکم شرک به خداوند 114
- اقسام شرک 115
- ملاک های شرک نزد وهابیون 117
- اشاره 121
- ایمان و کفر 121
- ایمان در لغت و اصطلاح 121
- اموری که ایمان به آنها واجب است 123
- کفر در لغت و اصطلاح 124
- اقسام کفر 125
- تکفیر اهل قبله 125
- تکفیر مسلمانان از دیدگاه روایات 126
- فرق بین اسلام و ایمان 127
- تعریف توسل 130
- توسل 130
- اشاره 130
- فتواهای وهابیان 131
- فلسفه توسل 131
- توسل به خدا به ذات و اسماء و صفاتش 133
- انواع توسل 133
- توسل به طاعت و ایمان 133
- موارد اتفاق بر جواز 133
- توسل به آثار پیامبر در زمان حیات 135
- توسل به پیامبر در روز قیامت 135
- توسل به قرآن کریم 135
- توسل به دعای پیامبر در حال حیات 136
- توسل به ذات پیامبر قبل از آمدن به دنیا 136
- اشاره 137
- توسل به انبیا و اولیا در حیاتشان 137
- موارد اختلاف 137
- موارد اتفاق بر عدم جواز 137
- توسل به طاغوت 137
- توسل به بتان 137
- اشاره 137
- اشاره 138
- دلیل جواز و رجحان 138
- توسل به جاه پیامبر در حیات برزخی 138
- دیدگاه علمای اهل سنت 140
- توسل به دعای پیامبر در حیات برزخی 142
- اشاره 142
- دلیل جواز و رجحان 142
- منع از توسل، از بدعت های امویان 143
- توسل و تبرک به آثار پیامبر در حیات برزخی 144
- اشاره 145
- فتاوای وهابیون در حرمت تبرک 145
- تبرک 145
- معنای تبرک 146
- تبرک در قرآن کریم 147
- تبرک در روایات 148
- تبرک در تاریخ 149
- سیره صحابه در تبرک به پیامبر در زمان حیاتش 151
- سیره مسلمین در تبرک 151
- تبرک صحابه و تابعین به آثار پیامبر بعد از وفاتش 153
- اشاره 156
- فتواهای وهابیون 156
- کمک گرفتن از اولیای الهی 156
- انواع استعانت (کمک گرفتن) از غیر 157
- ادله جواز یا رجحان استعانت از اولیا (استغاثه) 160
- شبهه 01 163
- اشاره 163
- بررسی شبهات 163
- شبهه 02 164
- شبهه 04 165
- شبهه 03 165
- کتابشناسی توصیفی 167
- اشاره 169
- قسم، نذر و ذبح برای غیر خدا 169
- ادله جواز قسم به غیر خداوند 169
- قسم خوردن به غیر خداوند 169
- اشاره 169
- دلیل وهابیون 171
- دلیل وهابیون 172
- حکم قسم بر خدا به حق مخلوق 172
- حکم ذبح برای غیر خداوند 173
- حکم نذر برای غیر خداوند 174
- صفات الهی 175
- صفات خداوند نزد شیعه 175
- اشاره 175
- استدلال قائلین به تأویل صفات 177
- اهتمام اهل بیت در تنزیه باری تعالی 178
- منزلت عقل از دیدگاه قرآن و روایات 179
- رؤیت 180
- اشاره 180
- ادله امامیه و معتزله بر نفی رؤیت 181
- تصریح ائمه اهل بیت به امکان رؤیت قلبی 184
- اعتراف برخی از علماء عامه 185
- بررسی ادله قائلین به رؤیت 186
- اشاره 189
- تجسیم 189
- قرآن و نفی جسمیت از خداوند 191
- مقابله اهل بیت با قول به تشبیه 193
- تصریح علمای اهل سنت به تجسیم ابن تیمیه 194
- عوامل پیدایش نظریه تجسیم 194
- بدا در لغت 196
- اشاره 196
- مفهوم بدا 196
- مقدمات بحث 197
- بدا و تأثیر اعمال نیک و بد انسان در سرنوشت او 199
- بدا و ابطال عقیده یهود 199
- سهو النبی 202
- نبوت 202
- اشاره 202
- عقل و عصمت از سهو و خطا 203
- قرآن و عصمت پیامبر از خطا و سهو 204
- اجماع امامیه و ضرورت مذهب 209
- اشاره 211
- آیات 211
- نقد دلایل مخالفان 211
- روایات 215
- احادیث سهو النبی در مصادر شیعه 219
- کلمات علمای شیعه 221
- ایمان پدر و اجداد پیامبر 221
- عبارات موافقین امامیه 222
- ادله ایمان پدر و اجداد پیامبر 225
- ایمان پدر و اجداد پیامبر از دیدگاه روایات 226
- اشاره 226
- روایات شیعه 227
- روایات اهل سنت 228
- نقد ادله قائلین به عدم ایمان آباء النبی 229
- اشاره 229
- دلیل 01 229
- دلیل 02 230
- اشاره 232
- کیفیت صلوات بر پیامبر 232
- صلوات در قرآن 232
- فضیلت صلوات 232
- صلوات در روایات 233
- در نماز 234
- کیفیت صلوات بر پیامبر 234
- در غیر نماز 235
- آل پیامبر چه کسانی اند؟ 237
- فلسفه تشریع صلوات 238
- جایگاه آل محمد در اسلام 239
- صلوات ابتر 240
- صلوات بر اصحاب 240
- قرآن 242
- اشاره 242
- تحریف ناپذیری قرآن 242
- تحریف در لغت و اصطلاح 242
- ادله نفی تحریف در آیات و سوره ها 244
- اشاره 244
- حکم عقل 244
- قاعده لطف 245
- آیات قرآن 245
- احادیث 247
- اعجاز قرآن 248
- تصریح علمای شیعه بر تحریف ناپذیری قرآن 249
- توجیه احادیث تحریف 251
- ملاک شناخت عقاید یک مذهب، قول اکثریت است 253
- سوره نورین و ولایت چیست؟ 254
- مصحف امام علی 257
- اشاره 257
- امام علی اعلم صحابه 257
- علم امام علی به قرآن 258
- امام علی و جمع قرآن 259
- خصوصیات مصحف امام علی 261
- اعتراف اهل سنت 262
- علت مخفی بودن مصحف امام علی 262
- مدت جمع آوری 263
- علت رد مصحف امام علی 263
- مصحف امام علی کجاست؟ 264
- اشاره 266
- کتاب علی 266
- امر به نوشتن حدیث 268
- کتاب امام علی جامع حدیثی 269
- کتاب علی 269
- عنایت اهل بیت به حفظ کتاب علی 270
- صحیفه امام علی 272
- امام علی وارث علم پیامبر 273
- مصحف فاطمه 274
- اشاره 274
- معنای کلمه مصحف 275
- مصحف در لسان تابعین 276
- املا کننده کیست؟ 277
- نویسنده مصحف فاطمه کیست؟ 277
- محتوای مصحف فاطمه 278
- اشاره 281
- عدالت صحابه 281
- صحابه 281
- مفهوم عدالت 281
- مفهوم صحابه 282
- معنای اصطلاحی صحابه 282
- آراء در عدالت صحابی 284
- نکات 287
- اشاره 288
- بررسی ادله اهل سنت بر عدالت صحابه 288
- آیات 288
- روایات 290
- اجماع 291
- پاسخ کلی 292
- جواب از ادله 292
- برخی از آیات ناظر به برخی دیگر است 292
- اشاره 292
- قول به عدالت کل صحابه مخالف قرآن است 293
- قول به عدالت همه صحابه مخالف سنت نبوی است 296
- تعارض قول به عدالت کل صحابه با حقایق تاریخی 299
- قول به عدالت همه صحابه با روح اسلام سازگاری ندارد 300
- پاسخ جزئی 300
- پاسخ به آیات 300
- جواب از روایات 304
- جواب کلی 304
- جواب از خصوص هر یک از روایات 304
- دوستی شیعه با صحابه کرام 306
- جواب از اجماع 306
- اشاره 309
- سنت صحابه 309
- مقصود از حجیت 310
- اقوال در سنت صحابه 310
- آیات 313
- اشاره 313
- ادله عدم حجیت سنت صحابی 313
- سیره صحابه 314
- روایات 314
- عوامل طرح حجیت سنت صحابه 315
- بررسی ادله اهل سنت 316
- آیات 316
- اشاره 316
- روایات 320
- تطبیق حدیث بر اهل بیت 324
- امامت 327
- امامت و وحدت اسلامی 327
- حقیقت وحدت 327
- اشاره 327
- وحدت بر محور امام بر حق 330
- بحث علمی زمینه ساز وحدت 334
- اشاره 334
- تمایل به حق 335
- اعتراف به حق 339
- تعیین مرجع دینی 349
- نقش امامت در ساختار زندگی انسان 352
- انتخاب مذهب با دلیل و برهان 355
- اشاره 355
- تقلید مذموم 356
- تعیین فرقه ناجیه 357
- شناخت امام زمان 357
- امامت و اختیار 359
- اشاره 359
- رهبری در اسلام 359
- اشاره 359
- عمل برای دنیا 360
- عمل برای آخرت 360
- اجرای احکام 361
- رأی اهل سنت 361
- کمال و ارتقای عملی 361
- انواع حکومت ها 362
- اشاره 362
- حکومت دیکتاتوری 362
- بررسی اجمالی 363
- حکومت دموکراسی 363
- حکومت طبقاتی 363
- حکومت دینی 363
- مقایسه ای بین دو نوع حکومت 364
- بررسی اصول نظام ها 367
- اشاره 367
- اشاره 367
- نظام مارکسیستی 367
- نقد مبانی مارکسیسم 368
- نظام دموکراسی 368
- نظام اسلامی 369
- منشأ سلطه و قدرت 372
- اشاره 373
- توحید حق الطاعه 373
- اشاره 373
- حق سلطه الهی 373
- کسانی که اطاعتشان به امر خدا واجب است 374
- توحید حاکمیت 375
- قرآن و نصب امام 376
- روایات و نصب امام 377
- اشاره 378
- نقد ادله سلطه امت 378
- خطاب های عمومی قرآن 379
- آیات استخلاف 380
- اشکال تضاد بین سلطه و آزادی 381
- آیه امانت 381
- اشاره 382
- حل اشکال 382
- نظریه قرارداد اجتماعی 382
- نظریه وابستگی 383
- جنبه نظری 384
- نظریه دینی 384
- اشاره 384
- جنبه عملی 385
- مقایسه ای در مفهوم آزادی 387
- اشاره 389
- رأی اکثریت 389
- پاسخ به اشکال 390
- مخالفت با قرآن 390
- لزوم متابعت از حق 396
- مخالفت با روایات 397
- مخالفت با حکم عقل 398
- مخالفت با حقایق تاریخی 399
- اشاره 401
- امامت و بیعت 401
- رأی اهل سنت 401
- تسامح در عدد بیعت کنندگان 403
- بیعت در لغت 404
- بیعت در اصطلاح 405
- موارد بیعت های پیامبر 406
- اقسام بیعت 406
- ارکان بیعت 409
- مضمون بیعت های پیامبر 409
- شروط بیعت 410
- وجوب وفا به بیعت 411
- اختیار، عنصر اساسی بیعت 411
- احتمالات در تأثیر بیعت 412
- شرط فعلی 412
- اشاره 412
- سبب مستقل 413
- دلایل اهل سنت 414
- بیعت، التزام مردمی 414
- دیدگاه اهل سنت 418
- اشاره 418
- امامت و شورا 418
- مفهوم شورا 419
- دلایل اهل سنت در اعتبار شورا 420
- فواید و آثار مشورت های پیامبر 425
- اشاره 432
- دیدگاه های اهل سنت درباره اجماع 432
- امامت و اجماع 432
- آیات 433
- ادله اهل سنت 433
- اشاره 433
- ضعف سند روایات 436
- روایات 436
- اشاره 436
- مستلزم محال عادی است 438
- اجماع دلیل مستقلی نیست 438
- مخالف با آیات 439
- اشاره 440
- امامت و اهل حل و عقد 440
- فتاوا و کلمات اهل سنت 440
- اشکالات 442
- امامت و عهد 447
- اشاره 447
- دیدگاه اهل سنت 447
- اشکالات 449
- اختلاف مبنایی 450
- نقد و بررسی ادله اهل سنت 451
- استدلال به دو حدیث 452
- اشاره 452
- بررسی حدیث سنة الخلفاء 452
- بررسی حدیث اقتداء 453
- اشاره 457
- نقل عبارت ها 457
- امامت و وراثت 457
- نقد اتهام 458
- اشاره 462
- امامت و عصمت 462
- صفات امام 462
- علمای امامیه و تصریح به عصمت 462
- ادله وجوب عصمت در امام 464
- اشاره 464
- اختلاف مبنایی 464
- ضرورت ارتباط با غیب 465
- هدایت باطنی امام 466
- قرآن و عصمت امام 468
- آیه اولی الأمر 470
- اشکال 471
- اشاره 471
- تغیر در احکام از راه نسخ 472
- ضایع شدن قرائن 472
- نقل به معنا 472
- جانب ذاتی تعارض 472
- تدرج در بیان احکام 473
- ملاحظه موقعیت راوی 473
- تقیه 473
- وقوع تحریف و تزویر در احادیث 474
- حقیقت عصمت 475
- اشاره 475
- عصمت در لغت 475
- عصمت در اصطلاح 475
- اشاره 476
- احتمالات در سبب عصمت 476
- فرق بین عصمت و عدالت 476
- عصمت جبری 477
- معصوم از جنس بشر نیست 479
- عصمت با اختیار 481
- احتمالات در حقیقت عصمت 482
- چگونه علم منشأ عصمت است؟ 484
- عصمت و اختیار 485
- عصمت موهبتی الهی 486
- عصمت کمال است 486
- صفات امام از دیدگاه شیعه امامیه 489
- نظرات اهل سنت در افضل بودن امام 490
- شرط افضل بودن 491
- اشاره 492
- ادله قائلین به افضل بودن امام 492
- افضلیت از دیدگاه قرآن 493
- افضلیت از دیدگاه عقل 493
- بررسی ادله اهل سنت 494
- افضلیت از دیدگاه روایات 494
- آیا اطلاع از غیب مخصوص خداوند است؟ 499
- علم غیب امام 500
- آیات قرآن و علم غیب 501
- احادیث و علم غیب 502
- خبرهای غیبی از امام علی 504
- اشاره 505
- بررسی شبهات 505
- شبهه 01 505
- شبهه 05 506
- شبهه 06 507
- تعریف غلو 508
- نشانه های غلو 509
- پدیده غلو در جهان اسلام 509
- موضع ائمه اهل بیت در برابر غالیان 510
- مخالفت متکلمان امامیه با غلو و غالیان 511
- فتاوای علمای اهل سنت در حرمت خروج بر پیشوای ستمگر 514
- ادله اهل سنت بر وجوب اطاعت از جائر و حرمت خروج 515
- اشکال 517
- سر انتشار روایات اطاعت از جائر 522
- امامت و نبوت کودک از دیدگاه قرآن 525
- بررسی جواب اشکال 525
- امامت کودک از دیدگاه تاریخی 528
- گسترش قدرت خداوند 529
- رشد عقلی کودکان 530
- اطمینان شیعیان به امامت کودک 532
- عظمت امام جواد در کودکی 536
- عظمت امام مهدی در کودکی 538
- نقد و بررسی شبهات 540
- کودک ممنوع از تصرف در اموال 540
- امامت طفل و تکلیف 542
- روایات و آگاهی از آینده 546
- سه راه پیش روی پیامبر 550
- ترویج کنندگان راه اول 550
- اشکالات راه اول 551
- فتنه سقیفه 556
- تصریح بر ولایت و امامت 562
- اشاره 562
- آیات 562
- روایات 563
- تدابیر عملی 564
- بلند کردن دست امام علی در روز غدیر خم 564
- اشاره 564
- اشاره 567
- دعوت به نوشتن وصیت 567
- چرا عمر از نوشتن نامه جلوگیری کرد؟ 569
- اشاره 571
- حدیث غدیر 571
- دلالت حدیث غدیر 575
- دلالت به وضع لغوی 575
- صدر حدیث 576
- اشاره 576
- دلالت به قرائن 576
- گرفتن شهادت از مردم 577
- تاج گذاری امام علی 577
- کسانی از عامه، که به دلالت حدیث غدیر بر امامت اعتراف نموده اند 577
- آیات غدیر 578
- اشاره 578
- آیه تبلیغ 578
- الفاظ حدیث 578
- راویان حدیث از علمای عامه 579
- راویان حدیث نزول آیه، در شأن علی از صحابه 579
- الفاظ حدیث 580
- دلالت آیه بر امامت و ولایت 581
- آیه اکمال و روایان عامه 581
- راویان حدیث از عامه 582
- برخی از آیاتی که دلالت بر افضلیت امام علی دارد 584
- امام علی و ولایت 584
- امام علی و مودت 584
- امام علی افضل صحابه 584
- امام علی و آیه تطهیر 585
- امام علی و لیلة المبیت 585
- امام علی و آیه مباهله 586
- برخی از روایاتی که دلالت بر افضلیت امام علی دارد 587
- امام علی مولود کعبه 587
- امام علی برادر پیامبر 587
- امام علی و تربیت الهی 588
- امام علی بر هیچ بتی سجده نکرد 589
- امام علی اولین مؤمن 589
- امام علی زاهدترین مردم 590
- علی و پیامبر از یک نور 590
- امام علی محبوب ترین خلق به سوی خداوند 590
- امام علی شجاع ترین صحابه 591
- تصریح پیامبر 591
- امام علی داناترین صحابه 591
- اشاره 591
- اعتراف صحابه به اعلمیت امام علی 592
- امام علی بت شکن زمان 593
- رجوع جمیع علوم به امام علی 593
- رفتار ابوطالب 596
- اعتراف بزرگان 598
- اجماع شیعه بر ایمان ابوطالب 601
- آیه نأی 602
- اشاره 602
- دلایل منکران ایمان ابوطالب 602
- آیه نهی از استغفار مشرک 603
- حدیث ضحضاح 606
- سری بودن ایمان ابی طالب 607
- کتابشناسی توصیفی 608
- اشکال های سندی 611
- اشاره 611
- مناقشات 611
- اشکال های دلالی و متنی 616
- درباره مركز 619
- اشاره 620
- روایات عامه 620
- خواستگاری علی از دختر ابی جهل 620
- دلایل ایمان ابوطالب 621
- ذخایر علمی و ادبی ابوطالب 621
- تعریف ایمان 621
- اشاره 621
- ایمان ابوطالب 621
- اشاره 621
- برتری امیرالمؤمنین بر سایر صحابه 622
- اشاره 622
- دلالت حدیث 622
- آیه سأل سائل 623
- الفاظ حدیث 623
- اشاره 623
- آیه اکمال 624
- اشاره 624
- قراینی که دلالت بر ولایت دارد 624
- راویان حدیث غدیر خم در قرن 10 625
- راویان حدیث غدیر خم در قرن 14 625
- راویان حدیث غدیر خم در قرن 08 625
- راویان حدیث غدیر خم در قرن 07 625
- راویان حدیث غدیر خم در قرن 11 625
- اهمیت واقعه غدیر 625
- مؤلفین حدیث غدیر از عامه 625
- راویان حدیث غدیر از تابعین 625
- راویان حدیث غدیر خم در قرن 13 625
- راویان حدیث غدیر خم در قرن 04 625
- راویان حدیث غدیر خم در قرن 12 625
- راویان حدیث غدیر خم در قرن 03 625
- اعتراف کنندگان به صحت حدیث غدیر 625
- راویان حدیث غدیر خم در قرن 05 625
- راویان حدیث غدیر خم در قرن 02 625
- اعتراف کنندگان به تواتر حدیث غدیر 625
- راویان حدیث غدیر از صحابه 625
- راویان حدیث غدیر خم در قرن 06 625
- راویان حدیث غدیر خم در قرن 09 625
- فرستادن لشکر اسامه 627
- اشاره 628
- تدابیر پیامبر برای تعیین امام علی 628
- بیان اجمالی 628
- آمادگی تربیتی 628
- اشکالات راه دوم 629
- پیامبر و تعیین جانشین 630
- امام علی 630
- اشاره 630
- پیامبر و آگاهی از آینده امت 630
- قرآن و آگاهی از آینده 630
- اشاره 630
- امامت در اختفا 631
- قاعده لطف و امامت طفل 631
- علت امامت کودک 631
- اعتراف دشمن بر امامت کودک 632
- نص بر امامت کودک 632
- امامت در کودکی 634
- اشاره 634
- اشاره 635
- اطاعت از پیشوای ستمگر 635
- حد و میزان در غلو چیست؟ 635
- فتواهای اهل سنت درباره وجوب اطاعت از پیشوای ستمگر 635
- اشاره 636
- غلو 636
- شبهه 04 637
- شبهه 02 637
- شبهه 03 637
- دلیل عقلی علم غیب 638
- ماهیت غیب 639
- امامت و علم غیب 639
- صفات امام از دیدگاه اهل سنت 639
- امامت و برتری 639
- غیب نسبی 639
- اشاره 639
- اشاره 639
- اعتقاد شیعه امامیه 639
آن متصور است:
عصمت جبری
عصمت جبری به این معناست که خداوند از راه جبر معصوم را از ارتکاب حرام باز می دارد و به انجام دادن طاعت وادار می کند و در حقیقت قدرت و اختیار را از او سلب می کند.
برخی از معاصران این احتمال را قبول دارند و معتقدند: جمع بین اختیار از طرفی، و ضرورت عصمت از طرفی دیگر محال است.
این احتمال از جهاتی قابل مناقشه است:
1 ـ این طور نیست که هرگاه عملی واجب و فعلی دیگر ممتنع شد، صاحب آن مجبور بر آن فعل و ترک دیگر گردد؛ از همین رو بین اختیار و ضرورت عصمت تنافی نیست وگرنه لازم می آید که خداوند متعال مجبور به ترک ظلم و فعل عدل باشد، با آن که می دانیم او بر هر کاری مختار است. مورد بحث نیز از همین قبیل است.
2 ـ امتناع و وجوب بر دو نوع است:
الف) وجوب و امتناع ذاتی به معنای ضرورت ثبوت یا ضرورت امتناع؛ مثل ضرورت ثبوت زوجیت برای عدد چهار و ضرورت امتناع جمع بین نقیضین. اینها از بدیهیاتی است که هرگز تخلف بردار نیست.
ب) وجوب و امتناع وقوعی: به این معنا که عملی ذاتاً ممکن است، ولی به حسب خارج وقوع آن ضروری یا ممتنع می باشد؛ مثل ظلم نسبت به خداوند که ذاتاً خداوند متمکن از ظلم است، ولی به حسب وقوع خارجی از او صادر نشده و نمی شود. خداوند با آن که قدرت بر ظلم دارد، ظلم نمی کند و با آن که می تواند عدالت نداشته باشد، آن را ترک نمی کند.
از این جا نتیجه می گیریم که وجوب شیء یا امتناع وقوعی آن، با قدرت بر آن منافاتی ندارد. عصمت نیز از این قبیل است، زیرا معصوم درحالی که قدرت بر معصیت دارد، گناه نمی کند.