شیعه‌شناسی صفحه 164

امام خمینی (ره) می‌فرماید: عصبیت، یکی از اخلاق باطنه نفسانیه است که آثار آن مداخله کردن و حمایت نمودن از خویشاوندان و مطلق متعلقان است، چه تعلق دینی و مذهبی و مسلکی باشد، یا تعلق وطنی و آب و خاکی و غیر آن، که منشاء بسیاری از مفاسد اخلاقی است و خود آن فی نفسه مذموم است گرچه برای حق یا امر دینی باشد و منظور اظهار حق نباشد، بلکه منظور غلبه خود با هم مسلک خود یا بستگان خود باشد. (1)

د ـ ملی‌گرایی

یکی دیگر از عوامل تفرقه، ملی‌گرایی است، پیغمبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلم مردم عرب، فارس، روم و . . . را از ملی‌گرایی به اسلام‌گرایی، و از اسلام به ایمان و از ایمان به تقوی و مهاجر فی سبیل‌اللّه ارتقاء دادند و درنتیجه همه مسلمانان ملل مختلف را متحد ساختند. استعمار غرب می‌کوشد تا مسلمانان تَعَرُّب بعد از هجرت نموده و به حالت ابتدایی ارتجاع کنند. امام خمینی (ره) در این باره چنین می‌فرمایند:

«آن چیز مهمی که دول اسلامی را بیچاره کرده و از ظِلِّ قرآن کریم دور می‌کند، نژاد بازی است، این نژاد ترک است باید نمازش را هم ترکی بخواند. این نژاد ایرانی است باید الفبایش چه جور باشد. آن نژاد عرب است، عروبیت باید حکومت کند نه اسلام، نژاد آریایی حکومت کند نه اسلام، نژاد ترک باید حکومت کند نه اسلام، نژادپرستی یک مسئله بچه‌گانه است که سران دول را دارند بازی می‌دهند. غافل از اینکه نکته اتکایی که همه مسلمین داشتند از مسلمین گرفتند، همین نژاد بازی که اسلام قلم سرخ روی آن کشید و یا بین سیاه و سفید و مابین ترک و مغرب و عجم هیچ فرقی نگذاشت و فقط میزان را تقوای واقعی قرار داد: (اِنَّ اکرمکم عند اللّه اتقاکم) .

اسلام فقط اتکاست، ترک و فارس و عرب و عجم ندارد، قضیه نژاد بازی ارتجاعی است چرا مسلمین باهم جنگ می‌کنند برای اینکه در تحت لوای اسلام نیستند!

ه ـ فرقه‌گرایی

امام خمینی (ره) معتقد بودند که اگر مسلمانان جهان از حصارهای فرقه‌ای که بعد از