حتی پاره‌ای از مورخین به رواج و انتشار تشیع در زمان حکومت آن‌ها و فزونی شمار شیعیان در عهد فرمانروایی آنان، زبان به اعتراف گشودند؛ و آثار این خاندان در ایران و عراق گواه بر همین سخن است؛ تاریخ نیز این آثار را جاویدان نگاه داشته است، اگر چه این آثار رو به ویرانی نهادند. کسی که به تاریخ ایران قبل از حکومت آل‌بویه و همزمان با آل‌بویه آشنایی دارد نقش عظیم و مؤثر آل‌بویه در حفظ تشیع و نشر آن را به خوبی می‌شناسد، همین قدر کافی است بگوییم آل‌بویه به منظور استقرار و انتشار تشیع شخصیتی، مانند صاحب بن عباد (1) 13 را به وزارت برگزیدند
1- . وی وزیر فخرالدوله آل‌بویه و عالم و ادیب و متکلم و شاعر بوده‌است و در علم، ادب، دین و دنیا از شخصیت‌های گرانقدر به شمار می‌رود. علما و شعرای بی‌شماری گرد او جمع می‌شدند، اجتماعی بی‌نظیر که جز برای سیف الدوله آل‌حمدان برای هیچ زعیم و فرمانروایی فراهم نیامده بود. برای او بود که‌بابویه (طاب ثراه) کتاب «عیون‌الاخبار» را نگاشت و ثعالبی کتاب «یتیمةالدهر» را در گزارش احوال او و شعرای او تألیف کرد. ابن‌خلکان مصنفاتی از صاحب بن عباد یاد می‌کند، از آن‌جمله کتاب «الإمامة» است که «صاحب» در این کتاب در تفضیل علی بن ابی طالب علیه السلام و اثبات امامت او بحث کرده است. و دیگری کتاب «المحیط» در لغت. من نسخه‌ای از این کتاب را در کتابخانه محمد سماوی در نجف دیدم که آن را به قلم خود استنساخ کرده بود. این کتاب، تلخیص کتاب «العین» خلیل می‌باشد که شواهد شعری در آن حذف و فصول آن به بهترین وجه تبویب و تنظیم شده است. مقام صاحب بن عباد آن چنان رفیع گشته بود که «شریف رضی» وی را در حیاتش مدح گفته و پس از وفاتش مرثیه‌ای برای او سروده است. صاحب ابن عباد به سال 326 ه. ق زاده شد، و در سال 385 ه. ق از دنیا رفت.