- مقدمه استاد انصاری بویراحمدی 1
- ضرورت شیعه شناسی 3
- جمعیت شناسی شیعیان 5
- مظلومیت شیعه 6
- اشاره 19
- پیدایش شیعه 21
- اشاره 27
- علل پیدایش شیعه 27
- الف. شخصیت بی همتای اهل بیت ^ 28
- ب. فرمان و تکلیف الهی 40
- اشاره 40
- 1. حدیث «یوم الدّار» 41
- 2. آیه «مودّت» 43
- 3. آیه «ولایت» 45
- 4. آیه «اولی الامر» 50
- 5. حدیث «منزلت» 55
- 7. حدیث «ثقلین» 56
- 8. احادیث «خلفای دوازده گانه» 58
- خلاصه واقعه غدیر 60
- 9. آیه «تبلیغ»، و «اکمال دین» و حدیث «غدیر» 60
- اشاره 60
- اشاره 71
- اشاره 72
- الف. فضایل شیعه در قرآن 73
- 1. شیعیان، بهترین مخلوقات خدایند: 73
- اشاره 73
- 3. اصحاب یمین شیعیان اند: 75
- 4. ملائکه الهی برای شیعیان استغفار می کنند: 76
- اشاره 77
- 1. شیعیان علی (ع) رستگارانند: 77
- ب. فضایل شیعه در روایات 77
- 2. پیامبر (ص) شفیع شیعیان علی در قیامت است: 78
- 4. شیعیان در بهشت، در جایگاه و درجه اهل بیت (ع) قرار دارند: 79
- 3. شیعیان، وارد جهنم نمی شوند: 79
- اشاره 82
- اشاره 84
- الفبای سعادت؛ ولایت و محبت یا عمل؟ کدام یک؟ 84
- روایات دسته اول 85
- روایات دسته دوم 86
- ولایت و محبت، همراه با عمل 87
- اشاره 87
- الف) قرآن کریم: 88
- ب) روایات: 89
- ج) سیره معصومین ^: 90
- محو گناهان شیعه در دنیا، برزخ و قیامت 94
- ولایت و محبت اهل بیت (ع)، شرط پذیرش اعمال 99
- شیعه و شفاعت اهل بیت (ع) 103
- تفاوت شیعه و محب اهل بیت (ع) 109
- فلسفه اقامه نماز 114
- اشاره 114
- اشاره 118
- الف) نماز؛ اولین و آخرین فریضه الهی: 118
- جایگاه و اهمیّت نماز 118
- ب) نماز؛ برترین عبادت، بعد از توحید: 119
- ج) نماز؛ ستون دین و اوّلین پرسش در قیامت: 119
- د) نماز؛ نور چشم پیامبر(ع): 120
- الف) زندگی سخت و مشقت بار: 121
- پیامدهای ترک نماز 121
- اشاره 121
- ب) انهدام دین و ایمان: 122
- ج) ورود به حیطه کفر: 122
- اشاره 123
- ترک نماز، ندادن زکات، استهزای دین و تکذیب معاد. 123
- اشاره 124
- 2. آداب خاص هر یک از اذکار و اعمال نماز: 129
- 3. طمأنینه و وقار: 131
- 4. حضور قلب: 132
- 5. اخلاص در نماز: 134
- پرداخت زکات 136
- عبادت برای حیوان 136
- زکات چیست؟ 137
- اشاره 138
- علت تشریع زکات 138
- 1. فقرزدایی از جامعه: 139
- 2. حفظ اموال و جانها: 140
- اشاره 140
- صورت اول: 140
- صورت دوم: 141
- 4. آزمایش مؤمنان: 143
- اهمیت زکات در اسلام و دیگر ادیان آسمانی 144
- منع پرداخت زکات و پیامدهای آن 147
- «قارون» و امتناع از پرداخت زکات 150
- داستان «ثعلبه بن حاطب» 152
- حکم حج 154
- به جا آوردن حج 154
- اشاره 155
- اسرار و منافع حج 155
- الف. منافع اخلاقی و عبادی حج 156
- ب. منافع سیاسی، اجتماعی حج 161
- اشاره 163
- ج. منافع اقتصادی حج 163
- اهمیت و فضیلت حج 165
- ترک کردن یا به تأخیر انداختن حج 168
- شرایط و آداب حج 169
- اشاره 169
- 1. اخلاص: 170
- 2. پرداخت حقوق مردم: 171
- 3. پرداخت حقوق الهی: 172
- 4. مال حلال: 173
- 5. حُسن معاشرت و کمک به دیگران: 174
- امام زین العابدین (ع) و کمک به زائران 175
- همسفر حج 175
- اشاره 176
- روزه بسیار 176
- روزه واجب و مستحب 177
- اشاره 178
- 1. سلامتی بدن: 178
- 2. تقویت اراده و حل مشکلات: 180
- 3. یاد فقرا و کمک به آنان: 181
- 4. یاد تشنگی و گرسنگی قیامت: 181
- 5. کسب تقوای الهی: 182
- اهمیّت و فضیلت روزه 183
- فضیلت ماه مبارک رمضان 184
- اشاره 184
- مراتب و شرایط روزه 186
- امر به معروف و نهی از منکر 188
- اشاره 188
- امر به معروف و نهی از منکر چیست؟ 189
- فلسفه و نقش امر به معروف و نهی از منکر 190
- اهمیّت امر به معروف و نهی از منکر 192
- 1. خیانت به برادر دینی: 195
- ترک امر به معروف و نهی از منکر 195
- اشاره 195
- 2. بی دینی: 196
- 4. مورد لعنت خدا و پیامبران: 197
- 3. تشبیه به مردگان: 197
- شرایط و آداب امر به معروف و نهی از منکر 199
- 2. احتمال تأثیر: 199
- 1. شناخت معروف و منکر: 199
- اشاره 199
- 3. عدم وجود ضرر جانی و مالی : 200
- 4. عامل بودن آمر و ناهی: 201
- 5. داشتن اخلاق نیک و صبر فراوان: 202
- 6. حفظ آبروی مؤمنان: 204
- مراتب و مراحل امر به معروف و نهی از منکر 205
- 1. امر و نهی قلبی: 205
- اشاره 205
- 3. امر و نهی عملی: 207
- اشاره 207
- 2. امر و نهی زبانی: 207
- وظیفه مؤمنان در صورت عدم تأثیر 209
- اشاره 211
- تولّی و تبرّی 211
- تولّی و تبرّی و جایگاه آن در آیات و روایات 211
- اهل بیت ^ کامل ترین مصادیق اولیای الهی 214
- چرا دوستی و دشمنی؟ 218
- اشاره 218
- دسته اول: 220
- دسته سوم: 221
- دسته دوم: 221
- اشاره 222
- اشاره 222
- امانت داری 222
- امانت و اقسام آن 222
- اشاره 227
- امانت غیر مادی: 227
- اهمیّت و آثار امانتداری 228
- خیانت در امانت 231
- اشاره 232
- صله رحم 232
- معنای صله رحم وحیطه آن 233
- اهمیت صله رحم از نظر اسلام 234
- 1. افزایش عمر: 238
- آثار و برکات صله رحم 238
- 2. محبت را زیاد می کند: 239
- 3. افزایش روزی و از بین رفتن فقر: 240
- 4. دفع بلا و پاکی عمل: 240
- 6. درجات بالای بهشت: 241
- پیامدهای قطع رحم 242
- 1. کاهش عمر و روزی: 242
- اشاره 242
- 3. بی اثر شدن اعمال خیر: 243
- 2. مورد لعن خدا قرار گرفتن: 243
- داستانی در قطع رحم 244
- 4. محرومیت از بهشت: 244
- پرهیز از دروغ 246
- اشاره 246
- دروغ و اقسام آن 246
- اشاره 246
- قسم اول : 246
- قسم دوم: 248
- قبح دروغ و پیامدهای آن 249
- اشاره 249
- 1. دروغ با ایمان سازگاری ندارد: 249
- 4. دروغ؛ بدترین و بالاترین گناه است: 250
- 3. دروغ؛ بدتر از رباخواری است: 250
- 5. دروغ، موجب نقصان روزی است: 252
- کلیّات جامی 253
- 6. دروغ، مایه روسیاهی است: 253
- دروغ با شوخی 255
- شوخی های پیامبر اکرم (ص) 256
- دروغ مصلحت آمیز 257
- توریه، راه فرار از دروغ 258
- «حزقیل» و به کار بردن توریه 260
- مال حرام و انواع آن 261
- پرهیز از مال حرام 261
- اشاره 261
- تقدیر رزق حلال برای تمامی انسانها 262
- فردی که از روزی حلال محروم شد 265
- مذموم بودن مال حرام و آثار آن 266
- اشاره 266
- 1. هزینه کردن مال در راه باطل: 267
- 2. عدم قبولی عبادات: 268
- اشاره 269
- 3. عدم رستگاری: 269
- داستان شریک بن عبدالله 270
- 4. لعن ملائکه الهی: 271
- اشاره 272
- 5. محرومیت از شفاعت پیامبر |و بهشت: 272
- ضمانت بهشت از سوی امام صادق (ع) 273
- پرهیز از مسکرات 274
- اشاره 274
- نوشیدن مسکرات در آیات و روایات 275
- مسکرات و حکم آن 275
- اشاره 280
- الف. زیانهای جسمی 280
- زیانها و مفاسد مسکرات 280
- ب. زیانهای اقتصادی 281
- سقوط اسپانیا 282
- اشاره 282
- ج. زیانهای اجتماعی مشروبات الکلی 282
- د. زیانهای معنوی 284
- نمونه ای از عاقبت میگساری 286
- رعایت حقوق دیگران (حق الناس) 287
- اشاره 287
- اشاره 288
- حق و اقسام آن 288
- 1. حقوق خداوند: 288
- 2. حقوق مردم (حق الناس): 288
- 3. حقوق مشترک خدا و مردم: 289
- اهمیّت حقّ النّاس و عواقب تجاوز به آن 290
- کوچک نشمردن حقوق دیگران 293
- راه توبه از تضییع حقّ النّاس 296
- اشاره 298
- وظیفه صاحبان حق 298
- سکوت و حفظ زبان 301
- سکوت و اهمیت آن 302
- اشاره 304
- فواید و برکات سکوت 304
- 1. دوری از گناه: 304
- 2. تفکر و نورانیت قلب: 306
- 4. پوشیده ماندن عیوب: 308
- 3. سلامتی و نجات انسان: 308
- فضل سخن بر سکوت 309
- 5. جلوگیری از لغزش فراوان: 309
- 1. ذکر لفظی و زبانی: 312
- اشاره 312
- 2. ذکر قلبی و درونی: 312
- مفهوم ذکر و حقیقت آن 312
- اشاره 312
- اهمیّت ذکر، در آیات و روایات 314
- داستانی از حضرت سلیمان بن داود (ع) 316
- 1. آرامش و اطمینان قلب: 317
- اشاره 317
- آثار و برکات ذکر خدا 317
- 4. بصیرت درونی: 320
- 5. یاد کردن خداوند از آنان: 321
- 6. آمرزش و پاداش بزرگ خداوند: 322
- اشاره 323
- برخی از اذکار خاص و زبانی 323
- 1. «تسبیحات حضرت زهرا» (ع) 324
- 2. «لا حول و لا قوه الاّ باللّه العلی العظیم» 325
- 3. «استغفر اللّه ربّی و اتوب الیه» 326
- 4. ذکر صلوات «اللّهم صلّ علی محمّد و آل محمّد» 327
- خوف و رجا 329
- اشاره 329
- خوف و رجا و مراتب آن 330
- فلسفه خوف و رجا 330
- اهمیّت و فضیلت خوف از خداوند 333
- تنها آگاهان و عالمان از خدا خوف دارند 336
- اشاره 336
- خوف امام علی (ع) از خداوند متعال 337
- اهمیّت و فضیلت رجا و امید به خداوند 338
- ماجرای جوان گناهکار 340
- آیا امید و رجا اختصاص به گناهکار دارد؟ 343
- حقیقت خوف و رجا 344
- تعادل خوف و رجا 346
- اشاره 346
- تلاوت بسیار قرآن 346
- جایگاه قرآن در زندگی بشر 347
- فضیلت تلاوت قرآن 351
- مقدار تلاوت قرآن در شبانه روز 352
- اشاره 354
- آداب تلاوت قرآن 354
- 1. ترتیل در تلاوت: 354
- 2. تدبّر و تأمل در قرآن: 355
- 3. اخلاص در تلاوت: 356
- 4. استعاذه به خداوند از شرّ شیطان: 358
- احسان به والدین 359
- احسان به والدین از نظر اسلام 359
- اشاره 359
- دعای امام زین العابدین (ع) برای والدین 363
- احسان به والدین کافر و ظالم 366
- احسان به والدین، پس از مرگ 367
- برتر بودن منزلت مادر 368
- حدود احسان و اطاعت از والدین 369
- داستان گاو بنی اسرائیل 370
- پیامد بی احترامی به والدین 372
- آثار احسان به والدین 374
- اشاره 374
- انفاق و کمک به نیازمندان 374
- گستره انفاق 375
- اشاره 375
- 1. انفاق واجب: 376
- اهمیت انفاق در نظر اسلام 377
- اشاره 377
- الف. فرمان ها و سفارش های مؤکد 378
- ب. انفاق، معامله با خداوند 379
- ج. انفاق؛ نعمت بزرگ الهی به بنده 381
- د. انفاق؛ سرآغاز برکات و پاداش فراوان 382
- امام زین العابدین (ع) و انفاق در راه خدا 385
- نامه امام رضا (ع) به امام جواد (ع) 386
- اشاره 387
- 1. اسلام و ایمان: 387
- شرایط و آداب انفاق در راه خدا 387
- 2. اخلاص و دوری از ریا: 388
- 3. منت نگذاشتن: 389
- 4. انفاق از مال حلال: 390
- اشاره 390
- 6. مقدم داشتن نزدیکان: 392
- 5. انفاق در حدّ اعتدال: 392
- 7. انفاق از اموال و سرمایه های محبوب: 393
- اشاره 394
- 8. صدقه دادن پنهانی: 394
- امام صادق (ع) و انفاق پنهانی 395
- کثرت دعا و نیایش 396
- اشاره 396
- دعا چیست؟ 397
- اشاره 397
- فضیلت دعا و ترغیب به آن 398
- آثار و برکات دعا 400
- 1. تغییر قضای الهی: 400
- 2. دفع بلا: 402
- 3. وسعت روزی: 402
- شرایط و موانع استجابت دعا 403
- اشاره 403
- 4. شفای مریض: 403
- 1. دعا در همه حال: 404
- 2. ترک گناه: 405
- 3. دعا از صمیم قلب: 406
- 4. کسب مال حلال: 407
- 5. دعا توأم با حرکت و تلاش: 408
- 6. عدم وجود مصلحت در اجابت دعا: 409
- 8. اعطای پاداش زیادتر در آخرت: 410
- آداب دعا 411
- اشاره 412
- کیفیت نماز شب 412
- خواندن نماز شب 412
- استحباب مؤکد نماز شب 413
- اهمیت و جایگاه نماز شب در آیات و روایات 414
- موانع نماز شب 419
- زیارت امام حسین (ع) 421
- اشاره 421
- زیارت امام حسین (ع)واجب یا مستحب مؤکّد؟ 422
- فضیلت و ثواب زیارت امام حسین (ع) 424
- فلسفه زیارت 430
- اشاره 430
- الف. تقرب به خداوند 431
- ب. ارتباط با حجت خدا و امام 432
- ج. بخشش گناهان و رفع مشکلات 434
- د. خودسازی و تقوای الهی 435
- اشاره 435
- «علی بن یقطین» و «ابراهیم جمّال» 437
- به جا آوردن نوافل 439
- اشاره 439
- نوافل چیست؟ 439
- فلسفه و آثار نمازهای نافله 440
- نمازهای نافله در آیات و روایات 443
- الف. آسیب نرسیدن به واجبات 445
- آداب و شرایط نمازهای نافله و دیگر عبادات مستحبی 445
- آداب به جا آوردن نوافل 445
- ب. تحمیل نشدن بر نفس 446
- ج. رعایت اعتدال و میانه روی 448
- د. گرفتار عجب و غرور نشدن 450
- اشاره 450
- تأسف حضرت آیه اللّه بروجردی (ره) 451
- گریه بسیار 452
- اشاره 452
- فلسفه گریه 453
- فضیلت گریه در آیات و روایات 456
- فضیلت و جایگاه گریه در روایات 457
- بر چه کسانی و چرا باید گریست؟ 458
- اشاره 458
- اشاره 459
- 1. گریه بر خود و از خوف خدا 459
- تنها آگاهان و دانایان گریه می کنند 464
- 2. گریه در فراق و مرگ عزیزان 468
- 3. گریه در عزای امام حسین (ع) 470
- مدارا با همسایگان 472
- اشاره 472
- محدوده همسایه در اسلام 473
- اهتمام اسلام به همسایه 474
- حقوق همسایه از نگاه امام زین العابدین (ع) 476
- اشاره 476
- 1. حفظ همسایه در غیاب: 476
- 4. پنهان کردن بدیها و عیبها: 477
- 3. یاری همسایه در حضور و غیاب او: 477
- 2. بزرگداشت همسایه در حضورش: 477
- 6. یاری نمودن همسایه در گرفتاریها: 478
- 5. عدم استراق سمع: 478
- 8. نادیده گرفتن خطای همسایه: 479
- 7. حسادت نکردن بر دارایی همسایه: 479
- 9. نرم خویی و پرهیز از بدگویی: 480
- 11. آگاه نمودن همسایه از خیانت دیگران: 480
- 10. دفع دشنام دهندگان به همسایه: 480
- 12 . معاشرت نیکو با همسایه: 481
- غفلت از همسایه گرسنه 481
- غضب و اقسام آن 483
- اشاره 483
- مهار و فرو بردن غضب 483
- نکوهش غضب و پیامدهای آن 485
- فضیلت مهار غضب 487
- اشاره 488
- راههای مهار خشم 488
- حلم امیرالمؤمنین علی (ع) 489
- سائل بی ادب و حلم مرحوم کاشف الغطاء 490
- غضب ممدوح 491
یاد خدا و ذکر لفظی، از چنان اهمیّتی برخورداراست که حتی در پست ترین مکانها و حیوانی ترین حالات همچون مکان تخلی و هنگام مجامعت نیز مؤمنان به گفتن برخی اذکار خاص سفارش شده اند.(1)
بر این اساس، انسان باید از تمام فرصتها و لحظه های زندگی برای ترقی معنوی و ارتباط با خدا و کسب درجات و مقامات آخرتی استفاده کند.
در روایتی از رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم نقل شده است:
«ما مِن ساعَهٍ تَمُرُّ بِابِنِ آدَمَ لَم یَذکُرِ اللّهَ فیِها اِلاّ حَسِرَ عَلَیها یَومَ القِیامَهِ»؛
«هیچ ساعتی نیست که بر فرزند آدم بگذرد و در آن ذکری نگفته باشد، جز اینکه در روز قیامت بر آن حسرت
می خورد».(2)
یکی از نامهای روز قیامت «یوم الحسره» است؛ یعنی روزی که بسیاری از انسانها و حتی انسانهای مؤمن و نیکوکار در آن روز حسرت می خورند؛ گناهکاران بدان جهت حسرت می خورند که چرا عمل نیکی انجام نداده اند و نیکوکاران به آن دلیل حسرت می خورند که چرا اعمال خیر بیشتری انجام نداده اند و چرا از تمام لحظه های عمرشان برای آخرت خود استفاده نکرده اند. با این وجود اگر بخواهیم از افرادی که در آن روز حسرت می خورند نباشیم باید امروز به فکر آن روز باشیم و یکی از اعمال و عباداتی که می تواند از حسرت انسان در قیامت جلوگیری نماید به یاد خدا بودن و گفتن ذکر است. اذکاری که در روایات به گفتن آنها توصیه شده، فراوان است؛ ولی به برخی از آنها که سفارش بیشتری شده اشاره می کنیم:
1. «تسبیحات حضرت زهرا» (ع)
در مورد تسبیح حضرت زهرا ÷ که چه اذکاری است، چند روایت وجود
1- . وسائل الشیعه، ج 7، ص 149؛ مستدرک الوسائل، ج 5، ص 283.
2- . ممجع الزوائد، ج 10، ص 80؛ میزان الحکمه، ج 2، ص 966.