شیعه در قرن چهارم هجری (عرصه ها و علل رشد) صفحه 334

ساکن بوده اند(1). شواهد تاریخی نشان می دهد بربرها از علویان و مبلغان شیعه استقبال کردند و با همکاری آنها بود که اولین دولت شیعه بعد از خلافت ظاهری امام علی علیه السلام و امام حسن مجتبی علیه السلام به نام دولت ادریسیان مغرب تأسیس شد همچنین حمایت بربرها از داعیان و مبلغان شیعی بود که منجر به تأسیس اولین خلافت مقتدر شیعی به نام «فاطمیان» در مقابل «عباسیان» گردید.

- واژه شناسی بربر

بربر در لغت عرب به معنی آمیختن صداهای نامفهوم است(2). به نظر می رسد بومیان شمال آفریقا خود از این واژه ناراضی بوده اند چرا که واژۀ آمازیغن(3) را در مورد خود به کار می برند و زبان خود را تامازیغت(4)) می نامند که به معنی زبان آدمی زاد است(5).

مقدسی بربرها را همانند خوارزمیان می داند که زبانشان نامفهوم و طبعشان نامأنوس است.(6) او از قناعت شگفت انگیز بربرها چنین می نویسد:

مثلاً یکی از ایشان هزینه سفر بر کمر می بندد و به حج رفته باز می گردد و هنوز آن را بر کمر خود دارد، پس ازدواج می کند. کمتر کسی از ایشان هست که به زیارت بیت المقدس نرفته باشد.(7)