شیعه در قرن چهارم هجری (عرصه ها و علل رشد) صفحه 458

1- تاریخ ابن خلدون، ترجمه متن ج 2،ص663.

گفتار پنجم: قتل عام و نسل کشی شیعیان

اشاره

یکی از مهم ترین موانع رشد تشیع در طول تاریخ، قتل عام و نسل کشی شیعیان به وسیلۀ حاکمان سنّی به شمار می رفت. پدیده برخورد حذفی با هواداران مکتب اهل بیت علیهم السلام و تشیّع از ابتدا در دستور کار خلفا و حکام ظالم تسنّن در ادوار مختلف تاریخی و مناطق مختلف قرار داشته که به صورت پدیده مذموم قتل عام پیشوایان مکتب تشیّع، عالِمان و اشخاص عادی شیعه تجلّی پیدا می کرد. و شیعه کُشی به تدریج از حاکمان به فتاوای برخی مفتیان متعصب اهل تسنّن و سپس اعتقاد هواداران آنها انتقال یافت؛ و نهایتاً در مجموع به بزرگترین تراژدی در تاریخ ممالک مسلمان نشین تبدیل شد. دربارۀ علل نسل کشی علویان و شیعیان باید گفت: عوامل آن اکثراً سیاسی - اقتصادی و بعضاً اعتقادی بوده است.

در قرن چهارم و پنجم نیز از این گونه اقدامات به فراوانی توسط حاکمان سنّی و بعضاً متعصبین اهل تسنّن علیه شیعیان دیده می شد که به یکی از این موارد اسف بار آن اشاره می شود:

قتل عام شیعیان در إفریقیه

معز بن بادیس آخرین امیر آل زیری به تحریک خوارج از مذهب شیعه انحراف جست و به لعن شیعیان و ولی نعمتان فاطمی خود روی آورد. سپس هر کس از شیعه را یافت به قتل رساند وبا ورود به قیروان وبا تحریک کردن عوام آن شهر قتل عام وحشتناکی را به نام ابوبکر وعمر علیه عالمان و مردم عادی شیعه به راه انداخت وبه پناه آورندگان به مساجد نیز رحم نکرد.(1)