تاریخ شیعه در شام صفحه 129

تشیع و مذهب شافعی در میان آنها آشکار شد، زیرا آنها مذهب او را پوشیده می داشتند. این شخص امام بزرگ سید ابو ابراهیم محمد ممدوح از اولاد اسحق مؤتمن بود»(1).

با این حال مذهب تشیع بار دیگر پس از ریشه کن شدن آن، پدیدار شد امّا به آن قوت و نیرویی که در دورانهای گذشته دارا بود، باز نگشت و آن شکوفایی سابقش تجدید نشد.

3- دوره تجدید حیات

اشاره

در فاصله سالهای 1864 تا 1942 میلادی تغییرات بنیادی، بزرگ و

مهمّی در بلاد شام روی داد. رژیم این بلاد و حدود سواحل آن به گونه ای وحدت استقلالی دست یافت. این تغییرات ارتباط نزدیکی با موضوع بحث ما دارد.

این امر معلوم است که سرزمین شام در اوایل فتح عثمانیان به چهار

ایالت بزرگ تقسیم می شد:

ایالت دمشق که شامل استانهای دمشق، قدس، غزه، صفد، نابلس، عجلون، لجون، بقاع، عکا، تدمر، صیدا، بیروت، کرک و شوبک بود و ایالت طرابلس که شامل استانهای طرابلس، حماه، حمص، سلمیه و جبله بود(2). و ایالت حلب که حلب، ادنه، اکرادکیس، البیره (بیره جک)، عزیز، معره النعمان و ترکمان حلب را در بر داشت.

سپس این ایالتها، چهار ولایت شدند: ولایت حلب، ولایت سوریه،

1- ابن الحنبلی، دررالحبب، ج 1، ق 1، ص 189.
2- عیسی اسکندر معلوف، عن نتایج الوقوعات لمصطفی باشا الترکیه، مجلّه المجمع العلمی العربی، دمشق، شماره 12 سال 1921، ص 363.