حدیث حضور صفحه 157

خلاصۀ شبهه

نویسنده در ادامه روایتی نقل می کند که بنابر آن امام صادق علیه السلام نام امام بعد از خود را برده اند و دربارۀ امامان بعد از وی، بدون بردن نام، می فرماید: امام بعد، فرزند امام قبل است. راوی می پرسد: اگر او را نشناختم و جایش را ندانستم چه کنم؟ امام می فرماید: بگو خدایا من ولایت حجّت تو را می پذیرم که فرزند امام قبل است. همین برای تو بس است. نویسنده از این روایت نتیجه می گیرد که فهرستی از نام امامان علیهم السلام وجود نداشته است وگرنه امام صادق علیه السلام از چنان فردی علوی دریغ نمی فرمود؛ زیرا امکان داشت وی در حیرت و جهل گرفتار آید.

پاسخ

در مورد نتیجه گیری ایشان از این روایت چند نکته گفتنی است:

نخست آن که عیسی بن عبدالله در کتاب های رجال هیچ توصیفی ندارد.

بنابراین، معلوم نیست نویسنده چگونه فهمیده که وی موقعیتی ویژه داشته و مدّعی شده چرا امام برای چنین شخصی از فهرست خبر نداده است. شاید در نظر نویسنده تنها علوی بودن، موقعیتی خاص به شمار می رود که باید همۀ مطالب را به وی می گفته اند. اگر چنین پنداشته، باید گفت تعدادی از دشمنان اهل بیت علیهم السلام از علویان و پسرعموهای ایشان بوده اند. بنابراین، تنها علوی بودن دلیل نمی شود همۀ حقایق را به وی بیان کنند.