- بخش اول: کلیات 7
- اشاره 7
- الف) زندگی نامه احمد الکاتب 8
- اشاره 8
- فصل اول. معرفی نویسنده و کتاب 8
- ب) کتاب الامام المهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف حقیقه تاریخیه أم فرضیه فلسفیه 9
- الف) تکرار شبهه های کهنه و نخ نما شده بدون اشاره به پاسخ های دانشمندان شیعه 14
- ب) نیاوردن اسناد و دلیل های معارض و مخالف 14
- اشاره 14
- فصل دوم: کژی های نویسنده 14
- ج) ادعاهای بی دلیل 15
- د) خلط مباحث برای اثبات نظر خود 16
- ه) نتیجه گیری های غلط بر اثر ایجاد ملازمه های نادرست و مغالطه در مباحث 16
- و) تحریف روایات و نسبت ناروا به امامان علیهم السلام 17
- ز) تحریف سخنان دانشمندان شیعه و دادن نسبت ناروا به آنان 17
- بخش دوم: آیات و احادیث مهدویت 22
- اشاره 22
- اشاره 23
- شبهۀ یکم. دلالت نداشتن آیات قرآن و احادیث مهدی و قائم بر شخص خاص 23
- متن کتاب 23
- فصل اول. دلالت آیات و روایات مهدوی 23
- خلاصۀ شبهه 24
- پاسخ ادعای اول 24
- پاسخ ادعای دوم 37
- متن کتاب 50
- شبهۀ دوم. دلالت نداشتن احادیث غیبت و غایب بر شخص خاص 50
- پاسخ 51
- خلاصۀ شبهه 51
- خلاصه فصل اول 61
- شبهۀ سوم. دلالت نداشتن روایات مهدویت و غیبت بر امری قبل از وقوع آن 63
- متن کتاب 63
- اشاره 63
- فصل دوم. چگونگی استدلال دانشمندان شیعه به احادیث مهدوی 63
- خلاصه شبهه 64
- پاسخ 65
- متن کتاب 78
- شبهۀ چهارم: دلالت نداشتن روایت مرگ و قتل بر وجود امام دوازدهم عجل الله تعالی فرجه الشریف 78
- خلاصه شبهه 79
- پاسخ 79
- متن کتاب 83
- شبهۀ پنجم: هم زمان نبودن اثبات وجود امام دوازدهم عجل الله تعالی فرجه الشریف و اثبات مهدویت ایشان نزد متکلمان 83
- پاسخ 84
- خلاصه شبهه 84
- شبهۀ ششم: صحیح نبودن استدلال به روایات غیبت برای اثبات وجود امام دوازدهم عجل الله تعالی فرجه الشریف 89
- متن کتاب 89
- پاسخ 91
- خلاصه شبهه 91
- متن کتاب 96
- شبهۀ هفتم: صحیح نبودن استدلال به روایات دو غیبت برای اثبات وجود امام دوازدهم عجل الله تعالی فرجه الشریف 96
- پاسخ 97
- خلاصه شبهه 97
- شبهۀ هشتم: مقدم بودن بحث از وجود و امامت امام دوازدهم عجل الله تعالی فرجه الشریف بر بحث از غیبت ایشان 107
- متن کتاب 107
- خلاصه شبهه 108
- پاسخ 108
- خلاصه فصل دوم 109
- نتیجه بخش دوم 110
- بخش سوم: اندیشۀ محدودیت تعداد امامان علیهم السلام 112
- اشاره 112
- فصل اول. متکلّمان قرن سوم و اعتقاد به دوازده امام علیهم السلام 113
- متن کتاب 113
- اشاره 113
- شبهۀ نهم: استدلال نکردن متکلّمان شیعه به احادیث دوازده امام علیهم السلام 113
- پاسخ 114
- خلاصۀ شبهه 114
- کتاب های قرن سوم 119
- خلاصۀ شبهه 128
- متن کتاب 128
- شبهۀ دهم: قرار داشتن نظریه امامت در برابر نظریۀ شورا 128
- پاسخ 129
- فصل دوم. شیعیان قرن سوم و اعتقاد به دوازده امام علیهم السلام 131
- اشاره 131
- خلاصۀ شبهه 131
- شبهۀ یازدهم: معتقد نبودن نخستین شیعیان به خاتم بودن فرزند امام حسن عسکری علیه السلام 131
- متن کتاب 131
- پاسخ 132
- اشاره 136
- بخش چهارم: آگاهی از نام امامان علیهم السلام 136
- شبهۀ دوازدهم: آگاه نبودن امامان علیهم السلام و شیعیان از فهرست نام امامان علیهم السلام 137
- اشاره 137
- متن کتاب 137
- فصل اول. آگاهی ائمه علیهم السلام از فهرست نام امامان 137
- خلاصۀ شبهه 138
- پاسخ 138
- اشاره 138
- 1. احادیث اشاره کننده به نام امامان 139
- 2. احادیث دلالت کننده بر علم امامان پیشین علیهم السلام به امامان پسین علیهم السلام 140
- شبهۀ سیزدهم. روایات آگاه نبودن امامان از فهرست نام ها 147
- متن کتاب 147
- پاسخ 148
- خلاصۀ شبهه 148
- متن کتاب 153
- شبهۀ چهاردهم: پرسش های مطرح در دوران امامان علیهم السلام 153
- خلاصۀ شبهه 154
- پاسخ 154
- فصل دوم. اشاره ائمه علیهم السلام به فهرست نام امامان علیهم السلام 156
- شبهۀ پانزدهم. راهکار نشان دادن امامان علیهم السلام و اشاره نکردن به فهرست نام امامان علیهم السلام 156
- متن کتاب 156
- اشاره 156
- خلاصۀ شبهه 157
- پاسخ 157
- شبهۀ شانزدهم. پرسش مردم از وظیفۀ خود هنگام رحلت هر امام علیه السلام 160
- فصل سوم. آگاهی شیعیان از فهرست نام امامان علیهم السلام 160
- اشاره 160
- متن کتاب 160
- خلاصۀ شبهه 161
- پاسخ 161
- شبهۀ هفدهم: ناآگاهی جناب زراره از امام بعدی 162
- خلاصۀ شبهه 162
- متن کتاب 162
- پاسخ 163
- اشاره 166
- بخش پنجم: بدا در امامت 166
- خلاصۀ شبهه 167
- متن کتاب 167
- شبهۀ هجدهم: بدا در امامت سید محمد 167
- فصل اول. امامت سید محمد 167
- پاسخ 168
- متن کتاب 178
- خلاصه شبهه 178
- اشاره 178
- پاسخ 178
- فصل دوم. امامت اسماعیل 178
- شبهۀ نوزدهم. بدا در امامت اسماعیل 178
- اشاره 184
- بخش ششم: اندیشمندان شیعه و فهرست نام امامان علیهم السلام 184
- پاسخ 185
- فصل اول. اشاره اندیشمندان قرن سوم به فهرست نام امامان علیهم السلام 185
- متن کتاب 185
- خلاصۀ شبهه 185
- اشاره 185
- شبهۀ بیستم. اشاره نکردن محدّثان و مورّخان قرن سوم به فهرست نام امامان علیهم السلام 185
- شبهۀ بیست و یکم. استقرار اعتقاد به دوازده امام در نیمۀ قرن چهارم و شک شیخ صدوق 206
- متن کتاب 206
- خلاصۀ شبهه 206
- اشاره 206
- فصل دوم. شیخ صدوق و تعداد امامان علیهم السلام 206
- پاسخ 207
- اشاره 217
- پاسخ 217
- متن کتاب 217
- خلاصۀ شبهه 217
- شبهۀ بیست و دوم. روایت کفعمی در مورد امامان پس از امام دوازدهم عجل الله تعالی فرجه الشریف 217
- فصل سوم. اندیشمندان و روایات امامان پس از امام دوازدهم عجل الله تعالی فرجه الشریف 217
- خلاصۀ شبهه 223
- شبهۀ بیست و سوم. روایت شیخ صدوق در مورد احتمال ادامه امامت پس از امام دوازدهم عجل الله تعالی فرجه الشریف 223
- متن کتاب 223
- پاسخ 224
- شبهۀ بیست و چهارم. روایت شیخ طوسی در مورد وجود مهدی ها بعد از دوازده امام عجل الله تعالی فرجه الشریف 225
- متن کتاب 225
- خلاصۀ شبهه 226
- پاسخ 226
- خلاصۀ شبهه 231
- متن کتاب 231
- شبهۀ بیست و پنجم. اختلاف در تعداد امامان علیهم السلام 231
- اشاره 231
- فصل چهارم. ثقه الاسلام کلینی و روایات سیزده امام 231
- پاسخ 232
- متن کتاب 251
- شبهۀ بیست و ششم. کتاب هبه الله الکاتب 251
- پاسخ 252
- خلاصۀ شبهه 252
- بخش هفتم: کتاب سلیم و محدودیت شمار امامان علیهم السلام 259
- اشاره 259
- شبهۀ بیست و هفتم. کتاب سلیم بن قیس؛ خاستگاه اعتقاد به انحصار شمار امامان علیهم السلام 260
- اشاره 260
- متن کتاب 260
- فصل اول. کتاب سلیم و خاستگاه اندیشه دوازده امام علیهم السلام 260
- خلاصۀ شبهه 261
- پاسخ 261
- فصل دوم. اعتماد اندیشوران به کتاب سلیم 289
- پاسخ 289
- متن کتاب 289
- خلاصۀ شبهه 289
- شبهۀ بیست و هشتم. اعتماد بزرگان شیعه در اعتقاد به دوازده امام علیهم السلام به کتاب سلیم بن قیس 289
- اشاره 289
- فصل سوم. شیعیان و کتاب سلیم 292
- پاسخ 292
- اشاره 292
- شبهۀ بیست و نهم. مشکوک بودن کتاب سلیم بن قیس نزد شیعیان 292
- متن کتاب 292
- خلاصۀ شبهه 292
- شبهۀ سیم. ابن غضائری و کتاب سلیم بن قیس 298
- متن کتاب 298
- خلاصه شبهه 298
- پاسخ 298
- فصل چهارم. شیخ مفید و کتاب سلیم 306
- اشاره 306
- شبهۀ سی و یکم. شیخ مفید و تضعیف کتاب سلیم 306
- متن کتاب 306
- خلاصۀ شبهه 307
- پاسخ 307
- متن کتاب 313
- اشاره 313
- بخش هشتم: شبهه های زیدیه 313
- شبهۀ سی و دوم. خرده گیری های زیدیه بر احادیث دوازده امام علیهم السلام 313
- خلاصۀ شبهه 314
- پاسخ 315
- خلاصۀ شبهه 327
- متن کتاب 327
- شبهۀ سی و سوم. تواتر و قدمت احادیث دوازده امام علیهم السلام 327
- پاسخ 328
- اشاره 337
- شبهۀ سی و چهارم. دلالت نداشتن احادیث دوازده امام علیهم السلام بر وجود فرزند امام حسن عسکری علیه السلام 337
- متن کتاب 337
- بخش نهم: دلالت احادیث دوازده امام علیهم السلام بر وجود امام دوازدهم عجل الله تعالی فرجه الشریف 337
- پاسخ 338
- خلاصۀ شبهه 338
- بخش دهم: امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف امام دوازدهم 362
- اشاره 367
- بخش یازدهم: نقش امام و وجود همیشگی حجت بر روی زمین 367
- فصل اول. فایده و نقش امام غایب 368
- شبهۀ سی و پنجم. بی ثمر بودن وجود امام غایب 368
- متن کتاب 368
- اشاره 368
- یادآوری 369
- خلاصه شبهه 369
- پاسخ فرض اول 371
- پاسخ فرض دوم 383
- خلاصه شبهه 395
- فصل دوم. روایات امام زنده ظاهر 395
- شبهۀ سی و ششم. تعارض روایات امام رضا علیه السلام با وجود امام غایب عجل الله تعالی فرجه الشریف 395
- متن کتاب 395
- پاسخ 396
- فصل سوم. دلالت احادیث لزوم وجود امام بر امام دوازدهم عجل الله تعالی فرجه الشریف 416
- متن کتاب 416
- شبهۀ سی و هفتم. حدس و گمان بودن استدلال به احادیث لزوم وجود امام 416
- پاسخ 417
- خلاصه شبهه 417
- متن کتاب 421
- اشاره 421
- اشاره 421
- شبهۀ سی و هشتم. اشاره نکردن امام حسن عسکری علیه السلام به فرزند خویش 421
- بخش دوازدهم: تصریح امام حسن عسکری علیه السلام به امامت فرزند خویش 421
- پاسخ 422
- خلاصه شبهه 422
- فهرست منابع 434
فصل چهارم. ثقه الاسلام کلینی و روایات سیزده امام
اشاره
در این فصل روایات مرحوم کلینی در کتاب کافی بررسی می شود تا روشن گردد آیا این احادیث دلالتی بر سیزده امام دارد؟ و در ادامه این فصل مطالبی دربارۀ هبهالله کاتب و کتابش بیان می شود.
شبهۀ بیست و پنجم. اختلاف در تعداد امامان علیهم السلام
متن کتاب
و عندما نشئت فکره تحدید عدد الأئمه علیهم السلام، بعد القول بوجود و غیبه محمد بن الحسن العسکری عجل الله تعالی فرجه الشریف کاد الشیعه الإمامیه یختلفون فیما بینهم حول تحدید عددهم باثنی عشر أو ثلاثه عشر، إذ برزت فی ذلک الوقت روایات تقول، بأنّ عدد الأئمه ثلاثه عشر و قد نقلها الکلینی فی الکافی. (1)
خلاصۀ شبهه
نویسنده ادّعا کرده که وقتی اندیشه محدود کردن شمار امامان علیهم السلام پدید آمد، نزدیک بود میان امامیه درباره محدود کردن شمار امامان به دوازده یا سیزده، اختلاف افتد؛ زیرا در آن دوران روایت هایی نمایان شده بود که از سیزده امام سخن می گفت و این روایت ها را مرحوم کلینی در کافی نقل کرده است.
1- «پس از قائل شدن به وجود و غیبت محمد بن حسن عسکری عجل الله تعالی فرجه الشریف زمانی که نظریۀ محدود کردن شمار امامان علیهم السلام به وجود آمد، نزدیک بود شیعیان دربارۀ محدود کردن شمار امامان به دوازده یا سیزده امام، به اختلاف بیفتند؛ زیرا در آن برهه روایاتی به این مضمون ظاهر شدند که عدد امامان سیزده تن است و این روایت ها را کلینی در کتاب کافی نقل کرده است.» (الإمام المهدی حقیقه تاریخیه أم فرضیه فلسفیه؟ ص130)