- بخش اول: کلیات 7
- اشاره 7
- الف) زندگی نامه احمد الکاتب 8
- فصل اول. معرفی نویسنده و کتاب 8
- اشاره 8
- ب) کتاب الامام المهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف حقیقه تاریخیه أم فرضیه فلسفیه 9
- الف) تکرار شبهه های کهنه و نخ نما شده بدون اشاره به پاسخ های دانشمندان شیعه 14
- اشاره 14
- ب) نیاوردن اسناد و دلیل های معارض و مخالف 14
- فصل دوم: کژی های نویسنده 14
- ج) ادعاهای بی دلیل 15
- د) خلط مباحث برای اثبات نظر خود 16
- ه) نتیجه گیری های غلط بر اثر ایجاد ملازمه های نادرست و مغالطه در مباحث 16
- ز) تحریف سخنان دانشمندان شیعه و دادن نسبت ناروا به آنان 17
- و) تحریف روایات و نسبت ناروا به امامان علیهم السلام 17
- اشاره 22
- بخش دوم: آیات و احادیث مهدویت 22
- اشاره 23
- شبهۀ یکم. دلالت نداشتن آیات قرآن و احادیث مهدی و قائم بر شخص خاص 23
- متن کتاب 23
- فصل اول. دلالت آیات و روایات مهدوی 23
- پاسخ ادعای اول 24
- خلاصۀ شبهه 24
- پاسخ ادعای دوم 37
- متن کتاب 50
- شبهۀ دوم. دلالت نداشتن احادیث غیبت و غایب بر شخص خاص 50
- پاسخ 51
- خلاصۀ شبهه 51
- خلاصه فصل اول 61
- فصل دوم. چگونگی استدلال دانشمندان شیعه به احادیث مهدوی 63
- شبهۀ سوم. دلالت نداشتن روایات مهدویت و غیبت بر امری قبل از وقوع آن 63
- اشاره 63
- متن کتاب 63
- خلاصه شبهه 64
- پاسخ 65
- متن کتاب 78
- شبهۀ چهارم: دلالت نداشتن روایت مرگ و قتل بر وجود امام دوازدهم عجل الله تعالی فرجه الشریف 78
- خلاصه شبهه 79
- پاسخ 79
- متن کتاب 83
- شبهۀ پنجم: هم زمان نبودن اثبات وجود امام دوازدهم عجل الله تعالی فرجه الشریف و اثبات مهدویت ایشان نزد متکلمان 83
- پاسخ 84
- خلاصه شبهه 84
- شبهۀ ششم: صحیح نبودن استدلال به روایات غیبت برای اثبات وجود امام دوازدهم عجل الله تعالی فرجه الشریف 89
- متن کتاب 89
- خلاصه شبهه 91
- پاسخ 91
- شبهۀ هفتم: صحیح نبودن استدلال به روایات دو غیبت برای اثبات وجود امام دوازدهم عجل الله تعالی فرجه الشریف 96
- متن کتاب 96
- پاسخ 97
- خلاصه شبهه 97
- شبهۀ هشتم: مقدم بودن بحث از وجود و امامت امام دوازدهم عجل الله تعالی فرجه الشریف بر بحث از غیبت ایشان 107
- متن کتاب 107
- خلاصه شبهه 108
- پاسخ 108
- خلاصه فصل دوم 109
- نتیجه بخش دوم 110
- اشاره 112
- بخش سوم: اندیشۀ محدودیت تعداد امامان علیهم السلام 112
- فصل اول. متکلّمان قرن سوم و اعتقاد به دوازده امام علیهم السلام 113
- متن کتاب 113
- اشاره 113
- شبهۀ نهم: استدلال نکردن متکلّمان شیعه به احادیث دوازده امام علیهم السلام 113
- پاسخ 114
- خلاصۀ شبهه 114
- کتاب های قرن سوم 119
- خلاصۀ شبهه 128
- شبهۀ دهم: قرار داشتن نظریه امامت در برابر نظریۀ شورا 128
- متن کتاب 128
- پاسخ 129
- اشاره 131
- متن کتاب 131
- خلاصۀ شبهه 131
- فصل دوم. شیعیان قرن سوم و اعتقاد به دوازده امام علیهم السلام 131
- شبهۀ یازدهم: معتقد نبودن نخستین شیعیان به خاتم بودن فرزند امام حسن عسکری علیه السلام 131
- پاسخ 132
- اشاره 136
- بخش چهارم: آگاهی از نام امامان علیهم السلام 136
- شبهۀ دوازدهم: آگاه نبودن امامان علیهم السلام و شیعیان از فهرست نام امامان علیهم السلام 137
- اشاره 137
- فصل اول. آگاهی ائمه علیهم السلام از فهرست نام امامان 137
- متن کتاب 137
- اشاره 138
- پاسخ 138
- خلاصۀ شبهه 138
- 1. احادیث اشاره کننده به نام امامان 139
- 2. احادیث دلالت کننده بر علم امامان پیشین علیهم السلام به امامان پسین علیهم السلام 140
- شبهۀ سیزدهم. روایات آگاه نبودن امامان از فهرست نام ها 147
- متن کتاب 147
- پاسخ 148
- خلاصۀ شبهه 148
- متن کتاب 153
- شبهۀ چهاردهم: پرسش های مطرح در دوران امامان علیهم السلام 153
- خلاصۀ شبهه 154
- پاسخ 154
- شبهۀ پانزدهم. راهکار نشان دادن امامان علیهم السلام و اشاره نکردن به فهرست نام امامان علیهم السلام 156
- اشاره 156
- متن کتاب 156
- فصل دوم. اشاره ائمه علیهم السلام به فهرست نام امامان علیهم السلام 156
- خلاصۀ شبهه 157
- پاسخ 157
- شبهۀ شانزدهم. پرسش مردم از وظیفۀ خود هنگام رحلت هر امام علیه السلام 160
- فصل سوم. آگاهی شیعیان از فهرست نام امامان علیهم السلام 160
- اشاره 160
- متن کتاب 160
- خلاصۀ شبهه 161
- پاسخ 161
- شبهۀ هفدهم: ناآگاهی جناب زراره از امام بعدی 162
- متن کتاب 162
- خلاصۀ شبهه 162
- پاسخ 163
- اشاره 166
- بخش پنجم: بدا در امامت 166
- متن کتاب 167
- خلاصۀ شبهه 167
- فصل اول. امامت سید محمد 167
- شبهۀ هجدهم: بدا در امامت سید محمد 167
- پاسخ 168
- خلاصه شبهه 178
- متن کتاب 178
- اشاره 178
- شبهۀ نوزدهم. بدا در امامت اسماعیل 178
- فصل دوم. امامت اسماعیل 178
- پاسخ 178
- بخش ششم: اندیشمندان شیعه و فهرست نام امامان علیهم السلام 184
- اشاره 184
- خلاصۀ شبهه 185
- متن کتاب 185
- فصل اول. اشاره اندیشمندان قرن سوم به فهرست نام امامان علیهم السلام 185
- پاسخ 185
- شبهۀ بیستم. اشاره نکردن محدّثان و مورّخان قرن سوم به فهرست نام امامان علیهم السلام 185
- اشاره 185
- خلاصۀ شبهه 206
- اشاره 206
- شبهۀ بیست و یکم. استقرار اعتقاد به دوازده امام در نیمۀ قرن چهارم و شک شیخ صدوق 206
- متن کتاب 206
- فصل دوم. شیخ صدوق و تعداد امامان علیهم السلام 206
- پاسخ 207
- اشاره 217
- متن کتاب 217
- خلاصۀ شبهه 217
- فصل سوم. اندیشمندان و روایات امامان پس از امام دوازدهم عجل الله تعالی فرجه الشریف 217
- شبهۀ بیست و دوم. روایت کفعمی در مورد امامان پس از امام دوازدهم عجل الله تعالی فرجه الشریف 217
- پاسخ 217
- شبهۀ بیست و سوم. روایت شیخ صدوق در مورد احتمال ادامه امامت پس از امام دوازدهم عجل الله تعالی فرجه الشریف 223
- خلاصۀ شبهه 223
- متن کتاب 223
- پاسخ 224
- شبهۀ بیست و چهارم. روایت شیخ طوسی در مورد وجود مهدی ها بعد از دوازده امام عجل الله تعالی فرجه الشریف 225
- متن کتاب 225
- خلاصۀ شبهه 226
- پاسخ 226
- خلاصۀ شبهه 231
- شبهۀ بیست و پنجم. اختلاف در تعداد امامان علیهم السلام 231
- اشاره 231
- متن کتاب 231
- فصل چهارم. ثقه الاسلام کلینی و روایات سیزده امام 231
- پاسخ 232
- شبهۀ بیست و ششم. کتاب هبه الله الکاتب 251
- متن کتاب 251
- پاسخ 252
- خلاصۀ شبهه 252
- اشاره 259
- بخش هفتم: کتاب سلیم و محدودیت شمار امامان علیهم السلام 259
- اشاره 260
- شبهۀ بیست و هفتم. کتاب سلیم بن قیس؛ خاستگاه اعتقاد به انحصار شمار امامان علیهم السلام 260
- فصل اول. کتاب سلیم و خاستگاه اندیشه دوازده امام علیهم السلام 260
- متن کتاب 260
- خلاصۀ شبهه 261
- پاسخ 261
- پاسخ 289
- اشاره 289
- شبهۀ بیست و هشتم. اعتماد بزرگان شیعه در اعتقاد به دوازده امام علیهم السلام به کتاب سلیم بن قیس 289
- خلاصۀ شبهه 289
- متن کتاب 289
- فصل دوم. اعتماد اندیشوران به کتاب سلیم 289
- فصل سوم. شیعیان و کتاب سلیم 292
- شبهۀ بیست و نهم. مشکوک بودن کتاب سلیم بن قیس نزد شیعیان 292
- اشاره 292
- متن کتاب 292
- خلاصۀ شبهه 292
- پاسخ 292
- شبهۀ سیم. ابن غضائری و کتاب سلیم بن قیس 298
- خلاصه شبهه 298
- متن کتاب 298
- پاسخ 298
- شبهۀ سی و یکم. شیخ مفید و تضعیف کتاب سلیم 306
- متن کتاب 306
- فصل چهارم. شیخ مفید و کتاب سلیم 306
- اشاره 306
- خلاصۀ شبهه 307
- پاسخ 307
- اشاره 313
- متن کتاب 313
- شبهۀ سی و دوم. خرده گیری های زیدیه بر احادیث دوازده امام علیهم السلام 313
- بخش هشتم: شبهه های زیدیه 313
- خلاصۀ شبهه 314
- پاسخ 315
- خلاصۀ شبهه 327
- شبهۀ سی و سوم. تواتر و قدمت احادیث دوازده امام علیهم السلام 327
- متن کتاب 327
- پاسخ 328
- اشاره 337
- شبهۀ سی و چهارم. دلالت نداشتن احادیث دوازده امام علیهم السلام بر وجود فرزند امام حسن عسکری علیه السلام 337
- بخش نهم: دلالت احادیث دوازده امام علیهم السلام بر وجود امام دوازدهم عجل الله تعالی فرجه الشریف 337
- متن کتاب 337
- پاسخ 338
- خلاصۀ شبهه 338
- بخش دهم: امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف امام دوازدهم 362
- اشاره 367
- بخش یازدهم: نقش امام و وجود همیشگی حجت بر روی زمین 367
- متن کتاب 368
- فصل اول. فایده و نقش امام غایب 368
- شبهۀ سی و پنجم. بی ثمر بودن وجود امام غایب 368
- اشاره 368
- یادآوری 369
- خلاصه شبهه 369
- پاسخ فرض اول 371
- پاسخ فرض دوم 383
- خلاصه شبهه 395
- متن کتاب 395
- فصل دوم. روایات امام زنده ظاهر 395
- شبهۀ سی و ششم. تعارض روایات امام رضا علیه السلام با وجود امام غایب عجل الله تعالی فرجه الشریف 395
- پاسخ 396
- متن کتاب 416
- فصل سوم. دلالت احادیث لزوم وجود امام بر امام دوازدهم عجل الله تعالی فرجه الشریف 416
- شبهۀ سی و هفتم. حدس و گمان بودن استدلال به احادیث لزوم وجود امام 416
- پاسخ 417
- خلاصه شبهه 417
- متن کتاب 421
- اشاره 421
- شبهۀ سی و هشتم. اشاره نکردن امام حسن عسکری علیه السلام به فرزند خویش 421
- اشاره 421
- بخش دوازدهم: تصریح امام حسن عسکری علیه السلام به امامت فرزند خویش 421
- پاسخ 422
- خلاصه شبهه 422
- فهرست منابع 434
پاسخ
نخست آن که نام و متن کتاب هایی که پیش از قرن چهارم و قبل از زمان مرحوم کلینی نوشته شده، در پاسخ شبهۀ بیست و یکم آمد و ثابت شد که اعتقاد به دوازده امام علیهم السلام و احادیث آن، اصیل و ریشه دارند و نسبت دادن پیدایی آن به دوران مرحوم کلینی، خلاف واقع و ادعایی کذب است. روشن ترین دلیل، برخی از احادیث کتاب ابوسعید عصفری (درگذشتۀ 250 قمری) است که نویسنده به آن ها اشاره دارد؛ (1) کسی که صد سال پیش از زمانی که نویسنده ادّعا کرده، از دنیا رفته است. حال چگونه می توان ادّعا کرد، این احادیث در دوران مرحوم کلینی مطرح شده است؟
دوم آن که نسبت دادن حدیثی با موضوع سیزده امام به مرحوم کلینی، تهمتی بزرگ بر ایشان است؛ زیرا عنوان باب این احادیث «ما جاء فی الإثنی عشر و النص علیهم علیهم السلام » است، یعنی ایشان آشکارا امامان علیهم السلام را دوازده نفر خوانده و معنا ندارد که در این باب حدیثی نقل گردد که در تناقض با عنوانش باشد و خلاف آن چه را برساند که در پی اثبات آن است. لذا روایات این باب، به روشنی دلالت دارند که روایات دوازده امام صریح است و به روشنی، عدد دوازده بیان شده است، اما روایاتی که ادّعا می شود بر سیزده امام دلالت دارد، هیچ کدام به عدد سیزده تصریح ندارد، بلکه همگی چند وجه دارند: یا نقل های دیگری دارند و تنها بعضی از نقل ها، آن هم اگر معانی دیگر را نپذیریم، لازمه اش وجود سیزده امام خواهد بود. _ این موارد در ادامه بیان خواهد شد تا خوانندۀ با انصاف بنگرد که آیا مانند نویسنده چنین با قاطعیت می توان ادّعا کرد مرحوم کلینی روایات سیزده امام را نقل کرده است یا خیر.
سوم آن که روایات معصومان علیهم السلام نیز مانند آیات قرآن انواعی دارد. امیرمؤمنان علیه السلام دربارۀ اختلاف روایات می فرماید:
إِنَّ فِی أَیْدِی النَّاسِ حَقّاً وَ بَاطِلًا وَ صِدْقاً وَ کَذِباً وَ نَاسِخاً وَ مَنْسُوخاً وَ عَامّاً وَ
1- الأصول السته عشر، ص15.