- بخش اول: کلیات 7
- اشاره 7
- الف) زندگی نامه احمد الکاتب 8
- فصل اول. معرفی نویسنده و کتاب 8
- اشاره 8
- ب) کتاب الامام المهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف حقیقه تاریخیه أم فرضیه فلسفیه 9
- الف) تکرار شبهه های کهنه و نخ نما شده بدون اشاره به پاسخ های دانشمندان شیعه 14
- ب) نیاوردن اسناد و دلیل های معارض و مخالف 14
- فصل دوم: کژی های نویسنده 14
- اشاره 14
- ج) ادعاهای بی دلیل 15
- د) خلط مباحث برای اثبات نظر خود 16
- ه) نتیجه گیری های غلط بر اثر ایجاد ملازمه های نادرست و مغالطه در مباحث 16
- و) تحریف روایات و نسبت ناروا به امامان علیهم السلام 17
- ز) تحریف سخنان دانشمندان شیعه و دادن نسبت ناروا به آنان 17
- بخش دوم: آیات و احادیث مهدویت 22
- اشاره 22
- شبهۀ یکم. دلالت نداشتن آیات قرآن و احادیث مهدی و قائم بر شخص خاص 23
- اشاره 23
- فصل اول. دلالت آیات و روایات مهدوی 23
- متن کتاب 23
- خلاصۀ شبهه 24
- پاسخ ادعای اول 24
- پاسخ ادعای دوم 37
- متن کتاب 50
- شبهۀ دوم. دلالت نداشتن احادیث غیبت و غایب بر شخص خاص 50
- پاسخ 51
- خلاصۀ شبهه 51
- خلاصه فصل اول 61
- شبهۀ سوم. دلالت نداشتن روایات مهدویت و غیبت بر امری قبل از وقوع آن 63
- متن کتاب 63
- اشاره 63
- فصل دوم. چگونگی استدلال دانشمندان شیعه به احادیث مهدوی 63
- خلاصه شبهه 64
- پاسخ 65
- متن کتاب 78
- شبهۀ چهارم: دلالت نداشتن روایت مرگ و قتل بر وجود امام دوازدهم عجل الله تعالی فرجه الشریف 78
- خلاصه شبهه 79
- پاسخ 79
- متن کتاب 83
- شبهۀ پنجم: هم زمان نبودن اثبات وجود امام دوازدهم عجل الله تعالی فرجه الشریف و اثبات مهدویت ایشان نزد متکلمان 83
- پاسخ 84
- خلاصه شبهه 84
- شبهۀ ششم: صحیح نبودن استدلال به روایات غیبت برای اثبات وجود امام دوازدهم عجل الله تعالی فرجه الشریف 89
- متن کتاب 89
- خلاصه شبهه 91
- پاسخ 91
- شبهۀ هفتم: صحیح نبودن استدلال به روایات دو غیبت برای اثبات وجود امام دوازدهم عجل الله تعالی فرجه الشریف 96
- متن کتاب 96
- پاسخ 97
- خلاصه شبهه 97
- شبهۀ هشتم: مقدم بودن بحث از وجود و امامت امام دوازدهم عجل الله تعالی فرجه الشریف بر بحث از غیبت ایشان 107
- متن کتاب 107
- پاسخ 108
- خلاصه شبهه 108
- خلاصه فصل دوم 109
- نتیجه بخش دوم 110
- اشاره 112
- بخش سوم: اندیشۀ محدودیت تعداد امامان علیهم السلام 112
- متن کتاب 113
- شبهۀ نهم: استدلال نکردن متکلّمان شیعه به احادیث دوازده امام علیهم السلام 113
- فصل اول. متکلّمان قرن سوم و اعتقاد به دوازده امام علیهم السلام 113
- اشاره 113
- پاسخ 114
- خلاصۀ شبهه 114
- کتاب های قرن سوم 119
- خلاصۀ شبهه 128
- شبهۀ دهم: قرار داشتن نظریه امامت در برابر نظریۀ شورا 128
- متن کتاب 128
- پاسخ 129
- متن کتاب 131
- اشاره 131
- فصل دوم. شیعیان قرن سوم و اعتقاد به دوازده امام علیهم السلام 131
- شبهۀ یازدهم: معتقد نبودن نخستین شیعیان به خاتم بودن فرزند امام حسن عسکری علیه السلام 131
- خلاصۀ شبهه 131
- پاسخ 132
- اشاره 136
- بخش چهارم: آگاهی از نام امامان علیهم السلام 136
- شبهۀ دوازدهم: آگاه نبودن امامان علیهم السلام و شیعیان از فهرست نام امامان علیهم السلام 137
- اشاره 137
- متن کتاب 137
- فصل اول. آگاهی ائمه علیهم السلام از فهرست نام امامان 137
- خلاصۀ شبهه 138
- پاسخ 138
- اشاره 138
- 1. احادیث اشاره کننده به نام امامان 139
- 2. احادیث دلالت کننده بر علم امامان پیشین علیهم السلام به امامان پسین علیهم السلام 140
- شبهۀ سیزدهم. روایات آگاه نبودن امامان از فهرست نام ها 147
- متن کتاب 147
- پاسخ 148
- خلاصۀ شبهه 148
- متن کتاب 153
- شبهۀ چهاردهم: پرسش های مطرح در دوران امامان علیهم السلام 153
- خلاصۀ شبهه 154
- پاسخ 154
- فصل دوم. اشاره ائمه علیهم السلام به فهرست نام امامان علیهم السلام 156
- شبهۀ پانزدهم. راهکار نشان دادن امامان علیهم السلام و اشاره نکردن به فهرست نام امامان علیهم السلام 156
- متن کتاب 156
- اشاره 156
- خلاصۀ شبهه 157
- پاسخ 157
- شبهۀ شانزدهم. پرسش مردم از وظیفۀ خود هنگام رحلت هر امام علیه السلام 160
- اشاره 160
- فصل سوم. آگاهی شیعیان از فهرست نام امامان علیهم السلام 160
- متن کتاب 160
- خلاصۀ شبهه 161
- پاسخ 161
- شبهۀ هفدهم: ناآگاهی جناب زراره از امام بعدی 162
- خلاصۀ شبهه 162
- متن کتاب 162
- پاسخ 163
- اشاره 166
- بخش پنجم: بدا در امامت 166
- خلاصۀ شبهه 167
- متن کتاب 167
- شبهۀ هجدهم: بدا در امامت سید محمد 167
- فصل اول. امامت سید محمد 167
- پاسخ 168
- متن کتاب 178
- خلاصه شبهه 178
- فصل دوم. امامت اسماعیل 178
- پاسخ 178
- اشاره 178
- شبهۀ نوزدهم. بدا در امامت اسماعیل 178
- اشاره 184
- بخش ششم: اندیشمندان شیعه و فهرست نام امامان علیهم السلام 184
- متن کتاب 185
- فصل اول. اشاره اندیشمندان قرن سوم به فهرست نام امامان علیهم السلام 185
- پاسخ 185
- خلاصۀ شبهه 185
- اشاره 185
- شبهۀ بیستم. اشاره نکردن محدّثان و مورّخان قرن سوم به فهرست نام امامان علیهم السلام 185
- خلاصۀ شبهه 206
- اشاره 206
- شبهۀ بیست و یکم. استقرار اعتقاد به دوازده امام در نیمۀ قرن چهارم و شک شیخ صدوق 206
- متن کتاب 206
- فصل دوم. شیخ صدوق و تعداد امامان علیهم السلام 206
- پاسخ 207
- اشاره 217
- خلاصۀ شبهه 217
- متن کتاب 217
- پاسخ 217
- شبهۀ بیست و دوم. روایت کفعمی در مورد امامان پس از امام دوازدهم عجل الله تعالی فرجه الشریف 217
- فصل سوم. اندیشمندان و روایات امامان پس از امام دوازدهم عجل الله تعالی فرجه الشریف 217
- خلاصۀ شبهه 223
- شبهۀ بیست و سوم. روایت شیخ صدوق در مورد احتمال ادامه امامت پس از امام دوازدهم عجل الله تعالی فرجه الشریف 223
- متن کتاب 223
- پاسخ 224
- شبهۀ بیست و چهارم. روایت شیخ طوسی در مورد وجود مهدی ها بعد از دوازده امام عجل الله تعالی فرجه الشریف 225
- متن کتاب 225
- خلاصۀ شبهه 226
- پاسخ 226
- خلاصۀ شبهه 231
- شبهۀ بیست و پنجم. اختلاف در تعداد امامان علیهم السلام 231
- اشاره 231
- متن کتاب 231
- فصل چهارم. ثقه الاسلام کلینی و روایات سیزده امام 231
- پاسخ 232
- متن کتاب 251
- شبهۀ بیست و ششم. کتاب هبه الله الکاتب 251
- پاسخ 252
- خلاصۀ شبهه 252
- اشاره 259
- بخش هفتم: کتاب سلیم و محدودیت شمار امامان علیهم السلام 259
- شبهۀ بیست و هفتم. کتاب سلیم بن قیس؛ خاستگاه اعتقاد به انحصار شمار امامان علیهم السلام 260
- اشاره 260
- متن کتاب 260
- فصل اول. کتاب سلیم و خاستگاه اندیشه دوازده امام علیهم السلام 260
- خلاصۀ شبهه 261
- پاسخ 261
- فصل دوم. اعتماد اندیشوران به کتاب سلیم 289
- شبهۀ بیست و هشتم. اعتماد بزرگان شیعه در اعتقاد به دوازده امام علیهم السلام به کتاب سلیم بن قیس 289
- متن کتاب 289
- خلاصۀ شبهه 289
- پاسخ 289
- اشاره 289
- فصل سوم. شیعیان و کتاب سلیم 292
- شبهۀ بیست و نهم. مشکوک بودن کتاب سلیم بن قیس نزد شیعیان 292
- اشاره 292
- متن کتاب 292
- پاسخ 292
- خلاصۀ شبهه 292
- شبهۀ سیم. ابن غضائری و کتاب سلیم بن قیس 298
- متن کتاب 298
- خلاصه شبهه 298
- پاسخ 298
- شبهۀ سی و یکم. شیخ مفید و تضعیف کتاب سلیم 306
- اشاره 306
- فصل چهارم. شیخ مفید و کتاب سلیم 306
- متن کتاب 306
- خلاصۀ شبهه 307
- پاسخ 307
- متن کتاب 313
- بخش هشتم: شبهه های زیدیه 313
- اشاره 313
- شبهۀ سی و دوم. خرده گیری های زیدیه بر احادیث دوازده امام علیهم السلام 313
- خلاصۀ شبهه 314
- پاسخ 315
- خلاصۀ شبهه 327
- متن کتاب 327
- شبهۀ سی و سوم. تواتر و قدمت احادیث دوازده امام علیهم السلام 327
- پاسخ 328
- اشاره 337
- شبهۀ سی و چهارم. دلالت نداشتن احادیث دوازده امام علیهم السلام بر وجود فرزند امام حسن عسکری علیه السلام 337
- بخش نهم: دلالت احادیث دوازده امام علیهم السلام بر وجود امام دوازدهم عجل الله تعالی فرجه الشریف 337
- متن کتاب 337
- خلاصۀ شبهه 338
- پاسخ 338
- بخش دهم: امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف امام دوازدهم 362
- اشاره 367
- بخش یازدهم: نقش امام و وجود همیشگی حجت بر روی زمین 367
- متن کتاب 368
- شبهۀ سی و پنجم. بی ثمر بودن وجود امام غایب 368
- فصل اول. فایده و نقش امام غایب 368
- اشاره 368
- یادآوری 369
- خلاصه شبهه 369
- پاسخ فرض اول 371
- پاسخ فرض دوم 383
- خلاصه شبهه 395
- فصل دوم. روایات امام زنده ظاهر 395
- شبهۀ سی و ششم. تعارض روایات امام رضا علیه السلام با وجود امام غایب عجل الله تعالی فرجه الشریف 395
- متن کتاب 395
- پاسخ 396
- فصل سوم. دلالت احادیث لزوم وجود امام بر امام دوازدهم عجل الله تعالی فرجه الشریف 416
- متن کتاب 416
- شبهۀ سی و هفتم. حدس و گمان بودن استدلال به احادیث لزوم وجود امام 416
- پاسخ 417
- خلاصه شبهه 417
- متن کتاب 421
- شبهۀ سی و هشتم. اشاره نکردن امام حسن عسکری علیه السلام به فرزند خویش 421
- اشاره 421
- اشاره 421
- بخش دوازدهم: تصریح امام حسن عسکری علیه السلام به امامت فرزند خویش 421
- پاسخ 422
- خلاصه شبهه 422
- فهرست منابع 434
الإمامین الباقر و الصادق علیهما السلام فتراجع عن کلامه و قال باحتمال علم زراره بالحدیث و اختفائه للتقیه ثم عاد فتراجع عن هذا الاحتمال و قال «إن الکاظم علیه السلام قد استوهبه من ربّه لجهله بالإمام لأنّ الشاک فیه علی غیر دین الله». (1)
خلاصۀ شبهه
نویسنده سخن زیدیه را نقل می کند که گفته اند امامیه احادیث دوازده امام را به تازگی ساخته اند و بعد شواهد این ادّعا را از آن ها نقل می کند:
1. پراکنده شدن شیعیان بعد از هر امام و نشناختن امام بعدی؛
2. حاصل شدن بدا درباره اسماعیل و سید محمد؛
3. ادعای امامت عبدالله افطح و روی آوردن شیعیان به او؛
4. رحلت زراره بدون شناختن امام بعدی.
در ادامه نویسنده می افزاید شیخ صدوق این اتهام ها را نقل کرده، ولی جواب
نداده است و تنها به توجیه آن ها پرداخته و چند بار هم حرف خود را درباره زراره
1- «از این رو، زیدیه از امامیه اشکال گرفتند و گفتند: «روایتی که دلالت کرد بر این که امامان دوازده تن هستند، سخنی است که امامیه در این اواخر درست کرده و حدیث های دروغی در این زمینه ساخت.» و این موارد را شاهد آوردند: متفرّق شدن شیعه بعد از وفات هر امام به چند فرقه و نشناختن امام بعدی و رخ دادن بداء در اسماعیل و محمد بن علی و نشستن عبدالله افطح بر مسند امامت و رو آوردن شیعه به سمت او و سرگردانی آنان بعد از امتحان او و نشناختن امام کاظم علیه السلام تا این که حضرت آن ها را به سمت خویش خواند و مرگ زراره بن اعین فقیه بدون این که امام را بشناسد. شیخ صدوق اتهام های آنان را به امامیه به دلیل ساختن نظریه اثناعشریه در دوران متأخر نقل کرده است و این اتهام ها را نفی نکرده و به آن ها جواب نداده و تنها آن را توجیه کرده، با این سخن که امامیه نگفتند که همۀ شیعیان با آن که افرادی مانند زراره میان آنان است، امامان را می شناختند. بعد شیخ صدوق متوجه جایگاه زراره شد و این که امکان ندارد او حدیثی از این دست را نداند، در حالی که او بزرگ ترین شاگرد امام باقر علیه السلام و امام صادق علیه السلام است. پس از حرفش برگشت و به این احتمال معتقد شد که زراره حدیث را می دانسته و به دلیل تقیه مخفی کرده است. بعد از این احتمال هم برگشت و گفت: امام کاظم علیه السلام از پروردگارش خواست زراره را به دلیل نشناختن امام، بر او ببخشد. چون کسی که در امام شک داشته باشد بر غیر دین خداست.» (الإمام المهدی حقیقه تاریخیه أم فرضیه فلسفیه؟ ص132)