قاعده لطف و اثبات وجود امام حی صفحه 13

4. ابوالحسن سیف الدین آمدی اشعری (م631): «خلافه شخص من الاشخاص للرسول فی اقامه قوانین الشرع و حفظ حوزه الملّه علی وجه یجب اتباعه علی کافه الامه».(1)

جانشینی شخصی از اشخاص برای پیامبر است در اجرای قوانین شرع و حفظ جغرافیای ملت، به گونه ای که تبعیت از او بر همه امت واجب است.

4. قاضی عضد الدین ایجی اشعری (م756): «خلافه الرسول فی اقامه الدین بحیث یجب اتباعه علی کافه الامه».(2)

جانشینی پیامبر است در اقامه دین، به گونه ای که تبعیت از او بر همه امت واجب است.

5. سعد الدین تفتازانی اشعری (م793): «رئاسه عامه فی امر الدین و الدنیا خلافه عن النبیّ».(3)

امامت، رهبری عمومی مسلمانان در امردین و دنیا به عنوان جانشینی از پیامبر است.

6. ابن خلدون (م808): «خلافه عن صاحب الشرع فی حراسه الدین و سیاسه الدنیا».(4)

امامت جانشینی از صاحب شریعت است در حراست دین و سیاست دنیا.

7. قوشچی اشعری (م879): «رئاسه عامه فی امر الدین و الدنیا خلافه عن النبی»:(5)

امامت، رهبری عمومی مسلمانان در امردین و دنیا به عنوان جانشینی از پیامبر است.

8. میر سید شریف الدین جرجانی اشعری (م816): «هو الذی له الرئاسه العامه فی الدین و الدنیا جمیعا».(6)

امام کسی است که رهبری عمومی در دین و دنیا برای اوست.

تحلیل و بررسی

تعاریف یاد شده از دانشوران بزرگ دو مکتب، این سؤال را در ذهن خواننده پدید می آورد که چرا با وجود تعریفی همسان از امامت، این همه اختلاف در تبیین بحث امامت دیده می شود؟ آیا مراد و منظور آنان از الفاظ یاد شده در تعاریف، متفاوت بوده و تحلیلی که از این واژه ها ارائه

1- أبکار الأفکار، ج 5، ص 121.
2- شرح المواقف، ج8، ص345.
3- شرح المقاصد، ج5، ص232.
4- ابن خلدون، تاریخ ابن خلدون، ج1، ص239.
5- قوشجی، علاءالدین علی بن محمد، شرح تجرید الاعتقاد، ص365.
6- التعریفات، ص16.