بررسی احوال فرزندان امام موسی کاظم (علیه السلام) و نقش آنها در تاریخ تشیع صفحه 5

می بخشید؛ به طوری که کیسه های زر او ضرب المثل شده بود. (1)

امامت امام کاظم(علیه السلام) با خلافت چهار تن از خلفای عباسی، منصور، مهدی، هادی و هارون هم زمان بود. هریک از این خلفا، روش خاص خود را نسبت به امام(علیه السلام) داشتند. آن حضرت نیز با توجه به شرایط هر زمان، برنامه های خود را دنبال می نمود.

در بررسی وضعیت سیاسی امام کاظم(علیه السلام) به ترتیب این سه امر مورد توجه قرار گرفته است:

1. معرفی خلفای عباسی و روش برخورد آنها نسبت به مردم، به ویژه علویان؛

2. رفتار دستگاه خلافت نسبت به امام کاظم(علیه السلام)؛

3. شیوهْ مبارزه امام کاظم(علیه السلام)، در برابر خلافت عباسی.

منصور

امام کاظم(علیه السلام) سی و پنج سال امامت نمود که ده سال آن، در روزگار خلافت منصور سپری شد. منصور در تمام دوران خلافتش از تعقیب و تهدید علویان و آزار و حبس و قتل مخالفان خود ابایی نداشت. او افراد بی گناه بسیاری را به قتل رساند. (2) منصور در سال 137هجری ابومسلم خراسانی را کشت و جنبش هایی که به خون خواهی او به پا خاسته بودند، به شدت سرکوب کرد. (3)

منصور افزون بر سخت گیری بر علویان، بر فقها و شخصیت های

1- (1) . عمده الطالب، ص196 و تهذیب الکمال، ج18، ص452.
2- (2) . تاریخ الخلفاء، ص308.
3- (3) . مروج الذهب، ج3، ص292 و293.