- مقدمه مؤلف 1
- بخش اول: موقعیت استراتژیک عربستان 5
- اشاره 5
- فصل اول :قدمت سرزمین حجاز (عربستان) 5
- پیشینه تاریخی 7
- موقعیت جغرافیایی 9
- منابع و ذخایر 10
- فصل دوم:موقعیت اقتصادی 12
- شهرها و بنادر مهم 12
- شهرهای نفت خیز 15
- اقتصاد 15
- فصل سوم:موقعیت فرهنگی 16
- نقش دین و مذهب 16
- آیین و عقاید وهابیت 16
- سازمان های مهم مذهبی 20
- نظام آموزشی 21
- وضعیت اجتماعی 22
- فصل چهارم:موقعیت سیاسی 24
- قدرت و حاکمیت 24
- قانون 25
- سیاست خارجی 25
- دوران حکومت سعودی ها 27
- حاکمان سعودی 31
- حاکمان دوره اول آل سعود 32
- حاکمان دوره دوم آل سعود 33
- حاکمان دوره سوم آل سعود 33
- نسب نامه خاندان سعودی 34
- دوم: بخش فرهنگی 35
- موقعیت کلی شیعیان در جامعه عربستان 35
- اول: بخش سیاسی 35
- فصل اول :شیعه و تشیع 36
- مفهوم شیعه 36
- بخش دوم: شیعه و تشیع 36
- شیعه در اصطلاح 38
- از خلافت امام علی علیه السلام تا دوران سعودی ها 40
- سابقه و تقدم شیعیان 42
- اعتقادات شیعیان 59
- فصل دوم:اصول و مبانی اعتقادی تشیع 59
- مبانی و اندیشه سیاسی تشیع 62
- مبانی عقیدتی شیعیان 63
- اثبات حقانیت تشیع 64
- مستندات روایی اصول و مبانی اعتقادی شیعه 64
- علی علیه السلام خلافت را زینت داد 75
- کثرت مناقب و فضایل علی علیه السلام در اسلام 75
- هیچ کس را با خاندان علی علیه السلام نمی توان سنجید 76
- علی علیه السلام تقسیم کننده بهشت و جهنم 76
- دشمنی با تشیع 77
- جعل فضایل درباره مخالفان علی علیه السلام 77
- شیعه در حجاز (عربستان) 79
- بخش سوم: شیعیان عربستان 79
- فصل اول:مناطق شیعه نشین 79
- پراکندگی شیعیان 82
- تاریخچه منطقه شرقیه (قطیف، دمام، احساء و...) 83
- سکونت شیعیان عربستان 87
- اشاره 87
- اشاره 89
- شیعه در احساء 89
- روستاهای شیعه نشین احساء 90
- شیعیان هفوف 98
- اشاره 98
- طوایف شیعی هفوف 99
- دیگر طوایف هفوف 101
- اشاره 102
- شیعه در مبرز 102
- طوایف شیعی مبرز 102
- اشاره 103
- شیعه در قطیف 103
- دیگر طوایف شیعی مبرز 103
- طوایف شیعی قطیف 104
- ویژگی های اقتصادی قطیف و احساء 114
- برخی طوایف سیهات 116
- شیعه در سیهات 116
- اشاره 116
- طوایف دیگر سیهات 118
- اشاره 119
- شیعه در صفوی 119
- حسینیه های منطقه سیهات 119
- طوایف منطقه صفوی 120
- اشاره 123
- شیعه در تاروت 123
- طوایف جزیره تاروت 123
- طوایف دیگر صفوی 123
- طوایف دیگر تاروت 128
- شیعه در عوامیه 129
- اشاره 129
- طوایف شیعه عوامیه 130
- طوایف دیگر عوامیه 131
- اشاره 132
- طوایف دیگر آجام 132
- شیعه در آجام (اوجام) 132
- اشاره 133
- شیعه در قدیح 133
- طوایف ام حمام 135
- طوایف دیگر قدیح 135
- شیعه در ام حمام 135
- اشاره 135
- طوایف دیگر ام حمام 136
- اشاره 137
- طوایف دیگر حبش 137
- طوایف حبش 137
- شیعه در حبش 137
- شیعه در جارودیه 138
- شیعه در خویلدیه 138
- طوایف خویلدیه 138
- اشاره 138
- دیگر طوایف خویلدیه 139
- طوایف توبی 139
- اشاره 139
- شیعه در توبی 139
- شیعه در حلّه محیش 140
- اشاره 140
- اشاره 140
- طوایف دیگر حلّه محیش 140
- شیعه در ملاحه 140
- طایفه ای از حله محیش 140
- طوایف ملاحه 141
- اشاره 141
- شیعه در عنک 141
- شیعه در بحاری 141
- شیعه در شویکه 141
- طوایف بحاری 141
- اشاره 141
- 1. هجرت به عراق: 142
- مهاجرت های بزرگ شیعیان از منطقه 142
- طوایف دیگر عنک 142
- اشاره 142
- 2. هجرت به خوزستان ایران: 142
- 3. هجرت به کویت: 143
- 4. هجرت به بحرین: 145
- اشاره 145
- قبایل سنی 145
- قبایل شیعه 145
- احساء، قطیف و مهاجرت 146
- 5. هجرت به قطر و امارات متحده عربی: 146
- منطقه الثار و شیعیان زیدی 155
- قبایل و طوایف شیعه مدینه 156
- اشاره 157
- مدینه 157
- اشاره 167
- شیعه در مدینه منوره 167
- الف) نخاوله: 167
- ج) قبیله های حرب و جهینه (حروب): 168
- ب) اشراف: 168
- د) مشاهده: 169
- توصیف مدینه 169
- 1. مرکز مدینه (جنوب حرم حضرت رسول صلی الله علیه و آله ): 174
- 2. قبا: 174
- 3. قربان: 174
- مناطق شیعه نشین مدینه منوره 174
- 4. حی العوالی: 174
- برخی روستاهای شیعه نشین مدینه منوره 175
- شیعه در نجران 176
- شیعه در حائل 177
- بقیع 178
- اعتقاد وهابی ها درباره پیامبر صلی الله علیه و آله ؛ 179
- گریه رسول خدا صلی الله علیه و آله و ماریه در کنار بستر ابراهیم علیه السلام 181
- گریه رسول خدا صلی الله علیه و آله هنگام تکفین ابراهیم 182
- گریستن رسول خدا صلی الله علیه و آله و مسلمانان کنار قبر 183
- کیفیت دفن 183
- نصب سنگ و ریختن آب بر قبر ابراهیم علیه السلام 184
- زیارت پیامبر صلی الله علیه و آله از مرقد مطهر مادرشان 187
- گریه از دیدگاه فقه اهل سنت 189
- اختلاف نظر در مقام عمل 190
- خلیفه دوم و مخالفت با گریه 191
- اهتمام رسول اللّه صلی الله علیه و آله به زیارت و حفظ قبور 194
- تعداد ساکنان منطقه 196
- پیروی مسلمانان از سنت رسول خدا صلی الله علیه و آله 196
- تعداد جمعیت در گذشته و حال 199
- چگونگی اشغال احساء و پیامدهای آن 206
- اشغالگری 206
- اشغال قطیف 209
- سقوط و اشغال منطقه شرق در آیینه اسناد و مدارک انگلستان 210
- توجیه اشغالگری 211
- عوامل و دلایل سقوط 212
- فصل دوم:وضعیت فرهنگی - اجتماعی 214
- گستره نفوذ شیعیان عربستان 214
- رشد جمعیتی، مشارکت بیشتر، احقاق حقوق 215
- پیشینه تاریخی مذهب تشیع در منطقه 216
- مراحل تحصیل طلاب علوم دینی شیعه در عربستان 217
- کتاب های این روش 218
- وضعیت اجتماعی شیعیان عربستان 220
- شیعه و جنبش اخوان 222
- اقتصاد و کشاورزی احساء 227
- شبکه حمل و نقل 227
- اوضاع بهداشتی شیعیان منطقه 227
- آموزش 227
- آداب و رسوم شیعیان 228
- شیعه در عصر نفت (1938 - 1990 م) 230
- فصل سوم:تبعیض ها، محدودیت ها و مظلومیت های شیعیان 232
- اشاره 232
- شیعیان در معرض تبعیض وهابیت 232
- تبعیض مذهبی 233
- تبعیض فرهنگی 233
- تبعیض قانونی 234
- تبعیض اقتصادی 234
- اشاره 235
- محدودیت ها و مظلومیت ها 235
- 1. محدودیت های فرهنگی 235
- مظلومیت تشیع 236
- تبلیغات بر ضد شیعه در آثار و کتب وهابیت 238
- تکفیر امام علی علیه السلام 241
- تکفیر ائمه اطهار علیهم السلام 242
- تکفیر قیامها و نهضت های اصیل شیعی 243
- تکفیر شیعیان 244
- استعمار و فرقه سازی 247
- تفرقه، نقشه استعمار 248
- تکفیر دوستداران ائمۀ اطهار علیهم السلام 252
- بهانه تکفیر 254
- کینه توزان و بدخواهان 256
- سیاست ستمگرانه 260
- علما و بزرگان 261
- اشاره 266
- 2. محدودیت های اقتصادی شیعیان 266
- فاطمه سلام الله علیها ، علی علیه السلام و عباس و درخواست سهم خود از ترکۀ پیامبر صلی الله علیه و آله 267
- 2. آموزش 271
- 1. خدمات بهداشتی 271
- اشاره 271
- 3. راه ها 271
- اهمال کاری در مناطق شیعه 271
- 4. کشاورزی 272
- 5. مخابرات 272
- تلاش برای رفع کمبودها 273
- اشاره 275
- اقسام مالیات 275
- الف) مالیات بر شیلات 275
- ب) مالیات جهاد 276
- د) أرضیه 277
- ه) غواصیه 277
- ج) باج 277
- و) مطرحانیه 277
- تقسیم زمین های شیعیان بین هیئت حاکمه 278
- اموال مصادره شدۀ شیعیان در احساء و قطیف 279
- 3. محدودیت های سیاسی شیعیان 280
- مصادرۀ سلاح و اسب 280
- اشاره 280
- تاریخ سیطرۀ سیاسی وهابیت بر شیعیان 281
- گسترش وهابیت تخریب مقدسات 284
- شکست وهابیان 285
- کودتای وهابیت و حمایت انگلستان 286
- تخریب مجدد مدینه و بارگاه ائمه علیهم السلام: 287
- سرکوب مجدد شیعیان 289
- ظلم مجدد به جای رحم و شفقت 290
- وضعیت شیعیان پس از انقلاب اسلامی ایران 291
- رسانه های عمومی و مطبوعات 293
- جلوگیری از مشارکت شیعیان در مؤسسات دولتی عربستان 294
- محاکم قضایی شیعه 299
- اشاره 299
- الف) مطامع مالی و دنیوی 301
- ب) تقابل جدی آیین اسلام با آداب و رسوم وهابیت 307
- ج) تحریف واقعیات 308
- فصل چهارم:توانایی های شیعیان 310
- رستاخیز شیعه 310
- بیداری شیعیان عربستان 311
- برتری های مذهبی و فرهنگی 315
- مبارزات شیعیان 316
- برخی از پیامدهای انقلاب 1979 م 318
- شیعه و تغییرات منطقه ای 319
- شیعه و شکل گیری جنبش های ملی در عربستان 320
- عواقب خطرناک عملکرد وهابیت 321
- امید و قدرت شیعیان 323
- الف) آثار تاریخی مدینه 325
- آثار تاریخی و فرهنگی شیعیان 325
- ب) آثار تاریخی و مذهبی شیعیان در مکه 329
- ج) آثار تاریخی و فرهنگی در منطقه الشرقیه 330
- اشاره 332
- فصل پنجم:علما و مشاهیر تشیع در عربستان 332
- شیخ ناصربن محمد الجارودی 334
- ابن معصوم مدنی 337
- شیخ حسین القدیحی البلادی 340
- احمدبن سلمان الکوفی 344
- راهکارهای رهایی شیعیان 348
- بخش چهارم:رهایی شیعیان از محدودیتها و مظلومیتها 348
- اشاره 354
- فصل اول:راهکارهای کوتاه مدت 354
- جنبش ها و فعالیت های سیاسی شیعیان 356
- شیعه و جنبش سلفی گری 357
- شیعه و سازمان انقلاب اسلامی 360
- دیدگاه جریانات شیعه و سلفی درباره یکدیگر 361
- سازمان انقلابیون پیشگام 363
- کمیته بین المللی دفاع از حقوق بشر در خلیج و شبه جزیره 364
- دیگر جنبش های شیعی 365
- ب) فرهنگی 367
- الف) سیاسی 367
- اشاره 367
- مطالبات و خواسته ها 367
- ج) اجتماعی 368
- مطالبات شیعیان از حکومت 369
- معرفی صحیح تشیع و اهل بیت علیهم السلام 370
- اوصاف شیعیان اهل بیت علیهم السلام 371
- احتجاج و مقاومت 378
- تقوا و زهد شیعیان 379
- منطق و استدلال 380
- راهکار سیاسی در روابط بین دو کشور 381
- مطالبه حقوق با کمک سازمان های بین المللی 382
- استفاده از فرصت و موقعیت 383
- کشف توطئه ای عظیم بر ضد مکتب تشیع 384
- هوشیاری در مقابل توطئه ها 384
- تبیین نقش شیعیان در پیشبرد علوم مثل شیمی و... 390
- شیعه پیرو سنت رسول اللّه صلی الله علیه و آله 393
- شیعه؛ اسلام حقیقی 393
- بیان حقیقت شفاعت 395
- توضیح و تبیین حقایق مورد اختلاف 395
- شفاعت از دیدگاه صحابه 396
- ویژگی های برتر شیعیان 397
- سابقه و تقدم شیعیان بر اهل سنت 399
- اقتدا به روحانیت مسئول 416
- حرکت در مسیر راستین با یاری بزرگان تشیع 417
- تعاون و همکاری 419
- اشاره 420
- فصل دوم:راهکارهای بلند مدت 420
- ضرورت اتحاد و همبستگی در جوامع اسلامی و شیعی 422
- راه های رسیدن به وحدت 424
- کسب دانش 426
- دگرگونی فرهنگی 428
- گسترش فرهنگ تشیع به وسیله چاپ و نشر 429
- مبارزه و دفاع از تشیع تا سرحد شهادت 432
- رشد جمعیتی عربستان 434
- فهرست منابع 436
«آل عصفور» و سپس «آل جروان»، «آل جبر» و «مغامس» افتاد. همه این قبایل از پیروان اهل بیت علیهم السلام بودند.
«ابن بطوطه» سنی مذهب می گوید: «در زمان حکومت های ذکر شده، به منطقه الشرقیه مسافرت داشته و متوجه شده است که مسلمانان این منطقه «رافضی» هستند و پس از نام پیامبر صلی الله علیه و آله در اذان، نام علی علیه السلام را می آورند. همچنین حی علی خیرالعمل را در اذان ذکر می کنند».((1))
خلاصه آنکه تمام حاکمان این مناطق، شیعه بودند و اگر در مقطعی از تاریخ، قبایلی بر این منطقه مسلط شدند، به دلیل برتری تشیع و هویت مستقل و اصیل شیعیان، بیشتر آنها به مکتب تشیع گرویدند.
برای نمونه، هرچند حکومت قبیله بنی خالد در ابتدا شیعه نبودند؛ اما علمای شیعه، به تدریج، از نظر فرهنگی بر آنها تأثیر گذاشتند و بیشتر مردم این قبایل به مذهب تشیع گرویدند.
قبیله بنی خالد با اقتدار تا سال 1207 ه- . ق در این منطقه به حکومت خود ادامه دادند. پس از آن، با آغاز حکومت آل سعود، حکومت قبیله بنی خالد از این منطقه برچیده شد.((2))
سابقه و تقدم شیعیان
در صدر اسلام، دو دیدگاه متفاوت در صحنه های مختلف جامعه اسلامی ظاهر شد که به مرور زمان، به دو مذهب بزرگ «شیعه و سنی» معروف شد. این دو
1- ) حمزه حسن، شیعه در کشور عربستان سعودی، ج 1، ص 18.
2- ) همان، ج 1، ص 99.