- مقدمه مؤلف 1
- بخش اول: موقعیت استراتژیک عربستان 5
- اشاره 5
- فصل اول :قدمت سرزمین حجاز (عربستان) 5
- پیشینه تاریخی 7
- موقعیت جغرافیایی 9
- منابع و ذخایر 10
- شهرها و بنادر مهم 12
- فصل دوم:موقعیت اقتصادی 12
- اقتصاد 15
- شهرهای نفت خیز 15
- فصل سوم:موقعیت فرهنگی 16
- نقش دین و مذهب 16
- آیین و عقاید وهابیت 16
- سازمان های مهم مذهبی 20
- نظام آموزشی 21
- وضعیت اجتماعی 22
- قدرت و حاکمیت 24
- فصل چهارم:موقعیت سیاسی 24
- قانون 25
- سیاست خارجی 25
- دوران حکومت سعودی ها 27
- حاکمان سعودی 31
- حاکمان دوره اول آل سعود 32
- حاکمان دوره سوم آل سعود 33
- حاکمان دوره دوم آل سعود 33
- نسب نامه خاندان سعودی 34
- دوم: بخش فرهنگی 35
- موقعیت کلی شیعیان در جامعه عربستان 35
- اول: بخش سیاسی 35
- بخش دوم: شیعه و تشیع 36
- فصل اول :شیعه و تشیع 36
- مفهوم شیعه 36
- شیعه در اصطلاح 38
- از خلافت امام علی علیه السلام تا دوران سعودی ها 40
- سابقه و تقدم شیعیان 42
- فصل دوم:اصول و مبانی اعتقادی تشیع 59
- اعتقادات شیعیان 59
- مبانی و اندیشه سیاسی تشیع 62
- مبانی عقیدتی شیعیان 63
- اثبات حقانیت تشیع 64
- مستندات روایی اصول و مبانی اعتقادی شیعه 64
- کثرت مناقب و فضایل علی علیه السلام در اسلام 75
- علی علیه السلام خلافت را زینت داد 75
- علی علیه السلام تقسیم کننده بهشت و جهنم 76
- هیچ کس را با خاندان علی علیه السلام نمی توان سنجید 76
- دشمنی با تشیع 77
- جعل فضایل درباره مخالفان علی علیه السلام 77
- بخش سوم: شیعیان عربستان 79
- شیعه در حجاز (عربستان) 79
- فصل اول:مناطق شیعه نشین 79
- پراکندگی شیعیان 82
- تاریخچه منطقه شرقیه (قطیف، دمام، احساء و...) 83
- سکونت شیعیان عربستان 87
- اشاره 87
- اشاره 89
- شیعه در احساء 89
- روستاهای شیعه نشین احساء 90
- شیعیان هفوف 98
- اشاره 98
- طوایف شیعی هفوف 99
- دیگر طوایف هفوف 101
- طوایف شیعی مبرز 102
- اشاره 102
- شیعه در مبرز 102
- شیعه در قطیف 103
- اشاره 103
- دیگر طوایف شیعی مبرز 103
- طوایف شیعی قطیف 104
- ویژگی های اقتصادی قطیف و احساء 114
- برخی طوایف سیهات 116
- شیعه در سیهات 116
- اشاره 116
- طوایف دیگر سیهات 118
- شیعه در صفوی 119
- اشاره 119
- حسینیه های منطقه سیهات 119
- طوایف منطقه صفوی 120
- شیعه در تاروت 123
- اشاره 123
- طوایف دیگر صفوی 123
- طوایف جزیره تاروت 123
- طوایف دیگر تاروت 128
- شیعه در عوامیه 129
- اشاره 129
- طوایف شیعه عوامیه 130
- طوایف دیگر عوامیه 131
- شیعه در آجام (اوجام) 132
- اشاره 132
- طوایف دیگر آجام 132
- شیعه در قدیح 133
- اشاره 133
- طوایف دیگر قدیح 135
- شیعه در ام حمام 135
- طوایف ام حمام 135
- اشاره 135
- طوایف دیگر ام حمام 136
- شیعه در حبش 137
- اشاره 137
- طوایف دیگر حبش 137
- طوایف حبش 137
- شیعه در جارودیه 138
- اشاره 138
- طوایف خویلدیه 138
- شیعه در خویلدیه 138
- اشاره 139
- شیعه در توبی 139
- طوایف توبی 139
- دیگر طوایف خویلدیه 139
- اشاره 140
- اشاره 140
- طایفه ای از حله محیش 140
- طوایف دیگر حلّه محیش 140
- شیعه در ملاحه 140
- شیعه در حلّه محیش 140
- شیعه در عنک 141
- شیعه در شویکه 141
- طوایف بحاری 141
- اشاره 141
- طوایف ملاحه 141
- اشاره 141
- شیعه در بحاری 141
- طوایف دیگر عنک 142
- مهاجرت های بزرگ شیعیان از منطقه 142
- 1. هجرت به عراق: 142
- اشاره 142
- 2. هجرت به خوزستان ایران: 142
- 3. هجرت به کویت: 143
- اشاره 145
- قبایل شیعه 145
- 4. هجرت به بحرین: 145
- قبایل سنی 145
- احساء، قطیف و مهاجرت 146
- 5. هجرت به قطر و امارات متحده عربی: 146
- منطقه الثار و شیعیان زیدی 155
- قبایل و طوایف شیعه مدینه 156
- اشاره 157
- مدینه 157
- اشاره 167
- شیعه در مدینه منوره 167
- الف) نخاوله: 167
- ج) قبیله های حرب و جهینه (حروب): 168
- ب) اشراف: 168
- د) مشاهده: 169
- توصیف مدینه 169
- 1. مرکز مدینه (جنوب حرم حضرت رسول صلی الله علیه و آله ): 174
- 2. قبا: 174
- 3. قربان: 174
- مناطق شیعه نشین مدینه منوره 174
- 4. حی العوالی: 174
- برخی روستاهای شیعه نشین مدینه منوره 175
- شیعه در نجران 176
- شیعه در حائل 177
- بقیع 178
- اعتقاد وهابی ها درباره پیامبر صلی الله علیه و آله ؛ 179
- گریه رسول خدا صلی الله علیه و آله و ماریه در کنار بستر ابراهیم علیه السلام 181
- گریه رسول خدا صلی الله علیه و آله هنگام تکفین ابراهیم 182
- گریستن رسول خدا صلی الله علیه و آله و مسلمانان کنار قبر 183
- کیفیت دفن 183
- نصب سنگ و ریختن آب بر قبر ابراهیم علیه السلام 184
- زیارت پیامبر صلی الله علیه و آله از مرقد مطهر مادرشان 187
- گریه از دیدگاه فقه اهل سنت 189
- اختلاف نظر در مقام عمل 190
- خلیفه دوم و مخالفت با گریه 191
- اهتمام رسول اللّه صلی الله علیه و آله به زیارت و حفظ قبور 194
- تعداد ساکنان منطقه 196
- پیروی مسلمانان از سنت رسول خدا صلی الله علیه و آله 196
- تعداد جمعیت در گذشته و حال 199
- چگونگی اشغال احساء و پیامدهای آن 206
- اشغالگری 206
- اشغال قطیف 209
- سقوط و اشغال منطقه شرق در آیینه اسناد و مدارک انگلستان 210
- توجیه اشغالگری 211
- عوامل و دلایل سقوط 212
- گستره نفوذ شیعیان عربستان 214
- فصل دوم:وضعیت فرهنگی - اجتماعی 214
- رشد جمعیتی، مشارکت بیشتر، احقاق حقوق 215
- پیشینه تاریخی مذهب تشیع در منطقه 216
- مراحل تحصیل طلاب علوم دینی شیعه در عربستان 217
- کتاب های این روش 218
- وضعیت اجتماعی شیعیان عربستان 220
- شیعه و جنبش اخوان 222
- اوضاع بهداشتی شیعیان منطقه 227
- شبکه حمل و نقل 227
- آموزش 227
- اقتصاد و کشاورزی احساء 227
- آداب و رسوم شیعیان 228
- شیعه در عصر نفت (1938 - 1990 م) 230
- اشاره 232
- فصل سوم:تبعیض ها، محدودیت ها و مظلومیت های شیعیان 232
- شیعیان در معرض تبعیض وهابیت 232
- تبعیض فرهنگی 233
- تبعیض مذهبی 233
- تبعیض قانونی 234
- تبعیض اقتصادی 234
- محدودیت ها و مظلومیت ها 235
- اشاره 235
- 1. محدودیت های فرهنگی 235
- مظلومیت تشیع 236
- تبلیغات بر ضد شیعه در آثار و کتب وهابیت 238
- تکفیر امام علی علیه السلام 241
- تکفیر ائمه اطهار علیهم السلام 242
- تکفیر قیامها و نهضت های اصیل شیعی 243
- تکفیر شیعیان 244
- استعمار و فرقه سازی 247
- تفرقه، نقشه استعمار 248
- تکفیر دوستداران ائمۀ اطهار علیهم السلام 252
- بهانه تکفیر 254
- کینه توزان و بدخواهان 256
- سیاست ستمگرانه 260
- علما و بزرگان 261
- اشاره 266
- 2. محدودیت های اقتصادی شیعیان 266
- فاطمه سلام الله علیها ، علی علیه السلام و عباس و درخواست سهم خود از ترکۀ پیامبر صلی الله علیه و آله 267
- اهمال کاری در مناطق شیعه 271
- اشاره 271
- 1. خدمات بهداشتی 271
- 2. آموزش 271
- 3. راه ها 271
- 4. کشاورزی 272
- 5. مخابرات 272
- تلاش برای رفع کمبودها 273
- اقسام مالیات 275
- الف) مالیات بر شیلات 275
- اشاره 275
- ب) مالیات جهاد 276
- ج) باج 277
- ه) غواصیه 277
- د) أرضیه 277
- و) مطرحانیه 277
- تقسیم زمین های شیعیان بین هیئت حاکمه 278
- اموال مصادره شدۀ شیعیان در احساء و قطیف 279
- مصادرۀ سلاح و اسب 280
- 3. محدودیت های سیاسی شیعیان 280
- اشاره 280
- تاریخ سیطرۀ سیاسی وهابیت بر شیعیان 281
- گسترش وهابیت تخریب مقدسات 284
- شکست وهابیان 285
- کودتای وهابیت و حمایت انگلستان 286
- تخریب مجدد مدینه و بارگاه ائمه علیهم السلام: 287
- سرکوب مجدد شیعیان 289
- ظلم مجدد به جای رحم و شفقت 290
- وضعیت شیعیان پس از انقلاب اسلامی ایران 291
- رسانه های عمومی و مطبوعات 293
- جلوگیری از مشارکت شیعیان در مؤسسات دولتی عربستان 294
- محاکم قضایی شیعه 299
- اشاره 299
- الف) مطامع مالی و دنیوی 301
- ب) تقابل جدی آیین اسلام با آداب و رسوم وهابیت 307
- ج) تحریف واقعیات 308
- رستاخیز شیعه 310
- فصل چهارم:توانایی های شیعیان 310
- بیداری شیعیان عربستان 311
- برتری های مذهبی و فرهنگی 315
- مبارزات شیعیان 316
- برخی از پیامدهای انقلاب 1979 م 318
- شیعه و تغییرات منطقه ای 319
- شیعه و شکل گیری جنبش های ملی در عربستان 320
- عواقب خطرناک عملکرد وهابیت 321
- امید و قدرت شیعیان 323
- الف) آثار تاریخی مدینه 325
- آثار تاریخی و فرهنگی شیعیان 325
- ب) آثار تاریخی و مذهبی شیعیان در مکه 329
- ج) آثار تاریخی و فرهنگی در منطقه الشرقیه 330
- فصل پنجم:علما و مشاهیر تشیع در عربستان 332
- اشاره 332
- شیخ ناصربن محمد الجارودی 334
- ابن معصوم مدنی 337
- شیخ حسین القدیحی البلادی 340
- احمدبن سلمان الکوفی 344
- بخش چهارم:رهایی شیعیان از محدودیتها و مظلومیتها 348
- راهکارهای رهایی شیعیان 348
- اشاره 354
- فصل اول:راهکارهای کوتاه مدت 354
- جنبش ها و فعالیت های سیاسی شیعیان 356
- شیعه و جنبش سلفی گری 357
- شیعه و سازمان انقلاب اسلامی 360
- دیدگاه جریانات شیعه و سلفی درباره یکدیگر 361
- سازمان انقلابیون پیشگام 363
- کمیته بین المللی دفاع از حقوق بشر در خلیج و شبه جزیره 364
- دیگر جنبش های شیعی 365
- الف) سیاسی 367
- اشاره 367
- ب) فرهنگی 367
- مطالبات و خواسته ها 367
- ج) اجتماعی 368
- مطالبات شیعیان از حکومت 369
- معرفی صحیح تشیع و اهل بیت علیهم السلام 370
- اوصاف شیعیان اهل بیت علیهم السلام 371
- احتجاج و مقاومت 378
- تقوا و زهد شیعیان 379
- منطق و استدلال 380
- راهکار سیاسی در روابط بین دو کشور 381
- مطالبه حقوق با کمک سازمان های بین المللی 382
- استفاده از فرصت و موقعیت 383
- هوشیاری در مقابل توطئه ها 384
- کشف توطئه ای عظیم بر ضد مکتب تشیع 384
- تبیین نقش شیعیان در پیشبرد علوم مثل شیمی و... 390
- شیعه؛ اسلام حقیقی 393
- شیعه پیرو سنت رسول اللّه صلی الله علیه و آله 393
- توضیح و تبیین حقایق مورد اختلاف 395
- بیان حقیقت شفاعت 395
- شفاعت از دیدگاه صحابه 396
- ویژگی های برتر شیعیان 397
- سابقه و تقدم شیعیان بر اهل سنت 399
- اقتدا به روحانیت مسئول 416
- حرکت در مسیر راستین با یاری بزرگان تشیع 417
- تعاون و همکاری 419
- اشاره 420
- فصل دوم:راهکارهای بلند مدت 420
- ضرورت اتحاد و همبستگی در جوامع اسلامی و شیعی 422
- راه های رسیدن به وحدت 424
- کسب دانش 426
- دگرگونی فرهنگی 428
- گسترش فرهنگ تشیع به وسیله چاپ و نشر 429
- مبارزه و دفاع از تشیع تا سرحد شهادت 432
- رشد جمعیتی عربستان 434
- فهرست منابع 436
«اصطخری» در این باره می گوید:
ینبع حصتی است با نخیل و کشاورزی و آب و آنجا وقفی هست بر علویان. یادآوری این امر لازم است که بندر ینبع هم اکنون از مهم ترین مراکز تدارکاتی و مواصلاتی عربستان به شمار می آید و روزانه حدود دو میلیون بشکه نفت به ساحل بحر احمر می رساند. در حوالی ینبع، معدن طلا نیز وجود دارد.((1))
پراکندگی شیعیان
شیعیان نیز همانند پیروان دیگر مذاهب اسلامی در سراسر جهان، از جمله عربستان پراکنده اند. این پراکندگی به صورت ذیل است:
1. بخش عمده شیعیان عربستان در منطقه «الشرقیه» زندگی می کنند. استقرار شیعه در این منطقه، قدمت تاریخی دارد و بیشتر تاریخ نویسان، قدمت این استقرار را از زمان خلافت امام علی علیه السلام می دانند. استقرار شیعیان در این منطقه، بیشتر در شهرهای قطیف، احساء و دمام بوده و هست.((2))
2. بیش از 40 هزار نفر از شیعیان در مدینه زندگی می کنند که تاریخ سکونت آن، به دوران خلافت امام علی علیه السلام برمی گردد. شیعیان مدینه به «نخاوله» معروف اند. علت این لقب آن است که شغل اصلی شیعیان در مدینه «نخل داری» است. منبع درآمد آنها نیز از راه فروش محصولات به دست آمده از نخلستان ها است. البته این شغل از دیرباز متعلق به آنها بوده و اکنون هم جمعیت زیادی
1- ) جرجی زیدان، تاریخ تمدن اسلامی، ص 300.
2- ) حمزه حسن، شیعه در کشور عربستان سعودی، ج 1، ص 16.