بررسی ریشه های تاریخی تشیع در افغانستان صفحه 181

1- ([1]) همان.

3- تشکیل دولت فراگیر:

امیرشیرعلی خان برای نخستین باردر تاریخ معاصر افغانستان دست به تشکیل دولت فراگیر زد؛ زیرا در آن دولت اقوام گوناگون اعم از پشتون ها، هزاره ها، تاجیک ها حضور داشتند و مرکب از پیروان مذهب تسنن و تشیع بود، و جالب اینکه برای اولین بار وزیر جنگ و وزیر دربار هر دو شیعه بودند.

4- خدمات ملی:

ایجاد اداره پست و مخابرات، بیمارستان، هتل، راههای مواصلاتی و... از جمله این فعالیت ها شمرده می شود.

5- ترویج زبان پشتو:

وی زبان پشتو را زبان رایج کشور اعلام کرد.

البته ذکر این نکته هم لازم است که در این تصمیمات و خدمات اجتماعی و فرهنگی دیدگاه شیرعلی خان و خورشید شرق سید جمال الدین افغانی را نمی شود نادیده گرفت. زیرا وی یک دوره طولانی مشاور شاه بود. اگرچه در نهایت با بروز اختلاف میان او و شاه مجبور به ترک افغانستان شد.

شیرعلی خان ظاهراً هیچ اقدامی جهت استرداد اراضی و املاک عمومی و خصوصی شیعیان که در دوران گذشته غصب شده بود، انجام نداد.

در سال های پایانی حکومت وی دو ابرقدرت روس و انگلیس بازی خطرناک دیگری را به راه انداختند. روسها با فرستادن نمایندگان ویژه در سال 1876 میلادی در صدد گرفتن امتیازاتی بودند. لذا انگلیسی ها نیز که منافع خود را در خطر دیدند در نوامبر 1878 میلادی، لشکر بیست هزار نفری خود را