- اشاره 1
- تکفیر یا ارسال؟ 1
- مقدمه 1
- سه نظر اهل سنت: 5
- روایات اهل بیت علیهم السلام 8
- نظریۀ فقهای شیعه 12
- 2- سید مرتضی: 13
- 1- شیخ مفید: 13
- 3- شیخ طوسی: 13
- 4- شیخ بهایی 14
- کلمات فقهای اهل سنت و پیشوایان آنها: 15
- 1- مدونة الکبری (نظر مالک به نقل از ابن قاسم): 15
- منشأ و ریشۀ تکفیر 15
- 2- قرطبی میگوید: 16
- 3- در بیان و تحصیل آمده است: 16
- 4- نووی میگوید: 17
- 5- عینی میگوید: 18
- 6- شوکانی از قول دارقطنی نقل میکند: 19
- 7- زحیلی میگوید: 19
- 8- مذهب مالکی میگوید: 20
- روایات از طریق اهل سنت 20
- 1- البخاری: « … عن أبی حازم، عن سهل: 20
- اشاره 20
- دقت و تأمل در معنای روایت 21
- الف) عینی میگوید: 22
- اشاره 22
- ج) شوکانی: 23
- 2- «روایت صحیح مسلم: 23
- ب) سیوطی: 23
- بحثی در سند این روایت 25
- 3- الموطأ: 25
- اشاره 25
- اشاره 26
- 4- نصر بن علی از ابو احمد: 26
- چند نکته 26
- 5- محمد بن بکار بن ریّان: 27
- 6- محمد بن محبوب: 28
- 7- محمد بن قدامه: 29
- 8- مسدّد … 30
- 9- ابو توبه از هیثم: 32
- اشاره 32
- 10- ترمذی: 33
- چند اشکال 33
- 11- ابن ماجه: 34
- 12- دارمی: 35
- 13- دارقطنی: 36
- 14- دارقطنی: 37
- 15- دارقطنی: 38
- 16- دارقطنی: 39
- 17- دارقطنی: 41
- 20- حسن بن خضر 42
- 17- دارقطنی: 42
- 19- دارقطنی: 42
- 21- احمد بن حنبل: 43
- چکیده بحث 45
- اشاره 45
- حدیث اول 45
- حدیث دوم 45
- حدیث چهارم 46
- حدیث سوم 46
- حدیث پنجم 46
- حدیث هشتم 47
- حدیث هفتم 47
- حدیث دهم 47
- حدیث نهم 47
- حدیث ششم 47
- حدیث چهاردهم 48
- حدیث یازدهم 48
- حدیث شانزدهم 48
- حدیث دوازدهم 48
- حدیث هفدهم و حدیث هجدهم 49
- حدیث نوزدهم 49
مقدمه
اشاره
یکی از عالمان بزرگ ساکن آفریقا، که از فضلای حوزه است، طی تماس تلفنی از نگارنده خواست مطالبی دربارۀ تکتّف؛ یعنی گذاشتن دست راست بر روی چپ به هنگام نماز از نظر روایی و تاریخی جمعآوری، تهیه و تنظیم کنم.
پس از بررسی و پژوهش فشرده و سریع، به دلیل اشتغال زیاد و تنگی وقت، سرانجام موفق شدم مجموعۀ حاضر را گردآوری نموده و به رشتۀ تحریر در آورم.
تکفیر یا ارسال؟
پرسشی که همواره برای بسیاری مطرح میشود، این است که: آیا گذاشتن دست، روی دست در نماز؛ چه دست راست روی دست چپ و چه دست چپ روی دست راست، جایز است یا خیر؟
مشهور نزد شیعه جایز نبودن آن است «1» همان گونه که در کتابهای
______________________________
(1) خلاف، ج 1، ص 109.